در تصمیم تعدیل، پلمپ و تعطیلی پلتفرمهای اینترنتی به دلیل کشف حجاب کارکنان، تنها مشتریان و مصرف‌کنندگان این شرکتها آسیب و خسارت می بینند!

پایگاه خبری تحلیلی رسا نشر – مهدی سوری: بیایید فرض بگیریم با پلمپ، تعلیق و تعطیلی دیجی کالا، ازکی و طاقچه روی هم رفته 1000 نفر بیکار شوند. بیکاری و خانه نشینی این تعداد اگرچه در این شرایط بازار کار و آشفتگی اقتصادی تأسف‌آور است، اما فاجعه نیست. آنچه که در اینجا نه قوه قضائیه و نه مسئولان دیگرِ دخیل در این تصمیمات به آنها هرگز فکر نکرده‌ اند، حقوق مشتریان، مصرف کنندگان و مشترکین این پلتفرمهاست! بله باید پذیرفت که کشف حجاب و ترویج آن قانون شکنی محرز است و باید با متخلف هم برخورد شود. اما برخورد یک شکل و یک حکم که نیست؟ آیا کسی هم به آسیب های جبران ناپذیری که تصمیمات اینچنینی بر جامعه وارد می کند فکر می‌کند؟

بیایید فعلاً دیجی کالا را به دلیل اینکه فعلاً فقط دو دفتر آن پلمپ شده کنار بگذاریم که البته به این شرکت هم بازخواهیم گشت. با ازکی شروع می‌کنیم. شرکت ازکی از طرف بیمه مرکزی تعلیق شده است. ازکی چه کار می کرده؟ بعنوان یک پلتفرم واسط بیمه به مردم می فروخته. ازکی شرکت بیمه نیست، اما کاربران از طریق ازکی از شرکتهای بیمه، برای خودروی خود بیمه نامه می‌خریدند. حالا با وجود تعلیق فعالیتهای ازکی، اکنون تکلیف هزاران نفری که در میانه راه خریدن بیمه بوده‌اند و یا همین روزها موعد تمدید بیمه‌شان است چه می شود؟ فردی که از طریق ازکی بیمه تهیه کرده و امروز این شرکت تعلیق شده کار نمی کند، چگونه باید بیمه اش را تمدید کند وقتی کارگزار بیمه اش را تعطیل کرده اند؟ آیا برای این کار تدبیری اندیشیده شده که کاربران ازکی در راستای حقوق مشتریان، به دلیل بی حجابی کارمندان شرکت، آسیب نبینند و اذیت نشوند؟ آیا مدیر بیمه مرکزی، دادستان محترم و هرکسی که دستور تعلیق داده حفظ حقوق قانونی مشتری را در پی این تصمیم لحاظ کرده است؟

سایت و اپلیکیشن طاقچه که پلتفرم مطالعه کتاب الکترونیک و صوتی است نیز پس از ده سال، روز گذشته و پس از اطلاعیه وزارت ارشاد مبنی بر نداشتن مجوز و صد البته به دلیل انتشار تصویر کشف حجاب کارکنانش از دسترس خارج شده است. سوای اینکه چگونه این برنامه 10 سال بدون مجوز فعال بوده و این سوال که وزارت ارشاد چرا تا به امروز به سراغ این برنامه نرفته و آن را مسدود نکرده ، باید گفت  در این ده سال حتما این اپلیکیشن مخاطبان بسیاری را جذب کرده است که برای استفاده از این برنامه اشتراک های زماندار تهیه کرده اند. مشترکی که پول پرداخت کرده کاملاً حق دارد در هر زمان که دوست دارد به کتاب و محتوایی که خریداری کرده است دسترسی داشته باشد. اما آیا اکنون با مسدود شدن این پلتفرم حق مشترک رعایت شده است؟ اگر یک دانشجویی که در حال تهیه پایان‌نامه خودش باشد و به سبب این موضوع اشتراک طاقچه خریده، اکنون که سایت و اپ باز نمی شوند چه باید بکند؟ چگونه به محتوایی که از قبل پولش را داده دسترسی داشته باشد؟ آیا وزارت ارشاد قبل از دستور توقیف به حقوق مشترکین طاقچه فکر کرده است؟ کاربری که دنبال مطالعه کتاب مود نیازش است، چون کارمندان پلتفرم قانون شکنند و به حجاب اسلامی معتقد نیستند، حال آن را باید دوباره از جای دیگری تهیه کند؟ و باز باید برای آن پول بدهد؟

به دیجی کالا برگردیم، اگرچه دقیق نمی دانیم ساختمان هایی که پلمپ شدند تا چقدر در فرایند کار سلر ها (فروشندگان) ، خریداران محصولات و پروسه سفارش تا ارسال و تحویل محصول دخیل بوده اند. اما به هر حال نمی‌توان نقش این دو دفتر مرکزی را نادیده گرفت. اینجا هم ممکن است بنا بر نیازهای نرم افزاری و سخت افزاری در فعالیت‌های این فروشگاه که مهمترین فروشگاه اینترنتی ایران است خلل وارد شود. که اگر اینگونه باشد بی‌حجابی کارمندان دختر دیجی کالا که مقید به اسلام و دستورات دینی نیستند در فرایند فعالیتهای این وب سایت، کاربران را دچار مشکل می کند. دیجی کالا دفتر و انبارهای بسیاری دارد. بنابراین نمی توان دقیق گفت که تا چقدر این پلمپ شدن می تواند در امور این فروشگاه خلل وارد کند.

دودش به چشم مصرف کنندگان می رود.

همانگونه که در سه مورد اخیر برخورد با شرکتهای متخلف در زمینه حجاب مشاهده می کنید، در این میان این مصرف‌کننده و مشترکین این شرکتها هستند که دچار خسارت و مشکل می‌ شوند؛ وگرنه کارمندان اکنون در استراحت اجباری هستند و مدیران هم شاید دنبال راهی برای رفع مشکل و یا ممکن است برایشان زیاد هم مهم نباشد. حمایت از مصرف کننده و تضمین حقوق مشتریان به خودی خود در فضای اینترنتی ما دچار کمبود و نقص بود؛ حالا هم با این تصمیمات ضربه جدی‌تری هم بر آن وارد شده است.

اشتباه نکنید! اتفاقاً قاطبه مردم موافق برخورد قاطع با متخلفین هستند. این نوشتار هم به هیچ عنوان از کارمندان بی‌حجاب این شرکتها حمایت نمی‌کند و حتی در صدد تبرئه کردن مدیران این سه شرکت نیست. همانگونه که در ابتدا هم گفته شد اگر هزار نفر هم بیکار شوند، شاید اتفاق خاصی نیفتد. اما این تصمیمات توسط هر فرد، نهاد یا سازمانی گرفته شده است دچار یک نقص بزرگ است. به طور کلی حقوق مشتریان در این تصمیمات نادیده گرفته شده است. سردرگمی و بلاتکلیفی کاربران این پلتفرمها موضوعی است که باید از ابتدا به آن فکر می شد. موضوع محتوای داخل این برنامه ها نیست. مثلا در مورد اپلیکیشن بلبل جان، اگر مسدود شد به جا بود. چراکه محتوای مبتذل اصلا نباید در سکویی که فعالیت رسمی دارد منتشر می شد و اینجا خود مالکین این برنامه باید پاسخگوی حقوق و لطمات مادی مشترکین باشند. اما طاقچه یا ازکی داستانشان فرق می کند. من نمی‌توانم حکم بدهم که باید چه کاری صورت می گرفت. اما شاید در بدترین حالت می شد کارمندان بی حجاب را شناسایی، اخراج و جریمه کرد. مدیران را جریمه سنگین مالی کرد، شرکت را جریمه و به جبران مافات مجبور کرد و اصلاً قوه قضائیه افراد خاطی را محاکمه می‌کرد. اما بستن اینگونه پلتفرم ها چون به دنبالشان دهها یا صدها هزار مشترک وجود دارد، قانوناً هم درست نیست. جرم صورت گرفته فردی است. یعنی کارکنان و مدیران تخلف کردند. گناه مشترکین چیست؟

نظر به توضیحات فوق امیدوارم مسئولان ذیربط نسبت به حقوق مصرف‌کنندگان در رابطه با این شرکتها و موارد احتمالی تخلف‌های آتی دقت نظر به خرج داده و با تدبیری شایسته و تصمیمی درست و اثرگذار، با خاطیان در امر حجاب و یا هر موضوع دیگری برخورد نمایند.