وزیر بهداشت گفت مدت ها است به ما میگویند که واکسنی که در چین یا فلان کشور ساخته شده بر روی مردم ایران نیز تست شود اما گفتیم ما موش آزمایشگاهی هیچ کشوری نیستیم.
سعید نمکی در نشستی با اعضای کمیسیون بهداشت مجلس که در مجلس برگزار شد، گفت: در اواخر دسامبر یا دی ماه سال گذشته متوجه شدیم که در چین، بیماری ویروسی جدیدی پیدا شده که مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده و همان روزهای اول، معاونین وزارت بهداشت را صدا کردم و گفتم که یک موجود جدیدی پا به عرصه خلقت گذاشته که با آنچه تا به امروز می دیدیم، متفاوت است و نباید این موضوع را ساده بگیرید.
وی افزود: به دلیل شناخت نسبی که دارم، کرونا را یک موجود جدید و عجیب دیدم و فکر کردم که باید با شیوهای خاص برنامه ریزی کرد که در سیاه چالهای گرفتار نشویم. آن زمان چند اقدام را سریعا انجام دادیم از جمله لغو پروازهای مستقیم ایران و چین، نصب گیت کنترل با اسکنر حرارتی در مبادی ورودی و خروجی کشور، تهیه و تدوین پروتکل های درمانی و طراحی کیت آزمایشگاهی.
در بهمن ماه تختهای بیمارستانی کافی در کشور را در نظر گرفته بودیم
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: در انستیتو پاستور و مجموعه دانشکده بهداشت شروع به طراحی کیت های تشخیص کرونا کردیم. آن زمان فقط این دو مرکز به عنوان آزمایشگاه تشخیص کرونا فعال بودند و 57 دانشجوی ایرانی در ووهان را به کشور آوردیم و در قرنطینه نگه داشتیم و با کیت های ساخت داخلی، آنها را آزمایش کردیم و در بهمن ماه، دکتر جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت را به تمامی دانشگاه ها فرستادیم تا تخت بیمارستانی مورد نیاز را در نظر بگیرند.
نمکی افزود: قبل از طوفان بیماری، دو هزار تخت ICU را ایجاد و شروع به تولید تجهیزات مورد نیاز کشور از جمله دستگاه ونتیلاتور کردیم و در نهایت اولین طوفان بیماری به ایران رسید و در آخرین روز بهمن ماه، در قم گزارش دو مورد از بیماری به ما اعلام و سریعا اطلاع رسانی کردیم.
شبهه برخی افراد در مورد زمان ورود ویروس به کشور
وی افزود: برخی ممکن است برای تخریب چهره جمهوری اسلامی ایران بگویند که موج آنفلوآنزا در آذرماه در کشور، مواردی از کووید19 بوده و با این کار، مستند برای دشمنان ما فراهم می کنند که منشا این بیماری، چین نبوده بلکه ایران بوده است اما تمام مواردی که برای آنفلوآنزا تست گرفته بودیم را یکبار دیگر آزمایش کردیم و فقط سه مورد از تشخیص های آنفلوآنزا که از 23 بهمن ماه به بعد بود، کرونا داشتند و تمام مستندات آن نیز موجود است و قبل از 23 بهمن ماه حتی یک مورد مثبت از کرونا در کشور وجود نداشت.
منشا گرفتاری در گیلان از قم نبود
وزیر بهداشت یادآور شد: بعد از قم به تدریج استانهای دیگر نیز درگیر این بیماری شدند اما منشا گرفتاری در استان گیلان، از استان قم نبود که تک به تک ردیابی کرده ایم و مستندات آن را داریم. بلافاصله اقدامات درمانی را در شکل گسترده دنبال کردیم و خوشبختانه در اولین روزها، وادادگی نداشتیم اما قبل از اینکه طوفان بیماری به آمریکا و اروپا برسد، رسانه های بیگانه خیلی علیه ایران تبلیغات منفی کردند که در ایران مدیریت بیماری وجود ندارد اما وقتی طوفان به آن کشورها رسید و بیماران شان پشت در بیمارستانها و در پارک ها آواره شدند، دنیا متوجه شد که ایران در اوج تحریم چه کار عظیمی انجام داد.
در روزهای اول کرونا در کشور به هر دری زدیم تا ماسک و لوازم حفاظت فردی تهیه کنیم اما نشد
نمکی گفت: یکی از گرفتاری های ما در روزهای اول، کمبود ماسک و لوازم حفاظت فردی برای نیروهای بهداشتی و درمانی بود البته مقداری از این وسایل را با ممنوعیت صادرات آنها در کشور، ذخیره کرده بودیم اما کافی نبود و برای تامین این وسایل در خارج از کشور، به هر دری زدیم و شب های زیادی تا صبح منتظر بودیم که محموله های ماسک و لوازم حفاظت فردی به کشور برسد اما آمریکایی ها و اسراییلی ها در فرودگاه های مختلف از جمله در عمان، اجازه پرواز به سوی ایران را نمی دادند و حرف هایی که می زنند که دارو و تجهیزات پزشکی مشمول تحریم نیست، کاملا کذب است.
توفیقات ایران در مبارزه با کرونا
وی افزود: خوشبختانه در طول دو ماه در کشور توانستیم میزان مرگ و میر بیماران را به کمتر از یک پنجم و میزان تخت های اشغال شده را به یک پنجم برسانیم و موارد مرگ روزانه به کمتر از 40 مورد رسید و با استفاده ای که از ساختار قدرتمند نظام شبکه بهداشتی و درمانی کردیم و نیز با کمک سامانه 4030 در کشور توانستیم حدود 78 میلیون نفر در فاز اول و حدود 40 میلیون در فاز دوم را با همکاری 350 هزار اکیپ بسیجی غربالگری کنیم و بار بیمارستانی را با این اقدام و البته ایجاد یک هزار و 200 مرکز 16 ساعته و 160 آزمایشگاه تشخیصی در 45 روز و افزایش تعداد آزمایشات از یک هزار و 200 مورد به بیش از 25 هزار مورد، به شدت کاهش دادیم و بیماران را در مراحل اول شناسایی و افرادی که با آنها در تماس بودند را کنترل کردیم.
قیمت هر کیت در روزهای اول کرونا چقدر بود؟
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: روزهای اول مجبور بودیم کیت PCR را وارد کنیم و هر کیت برای ما حدود 12 دلار هزینه داشت و تعدادی نیز از سوی سازمان جهانی بهداشت و کشورهای دیگر به ایران اهدا شد که البته برخی از کیت های اهدایی که با محبت هم ارسال شده بود، کیفیت چندانی نداشت و مجبور بودیم برخی از آنها را کنار بگذاریم. انجام هر تست PCR برای ما حداقل 250 هزار تومان هزینه دارد و انجام روزانه 25 هزار تست، حدود 6 میلیارد و 250 میلیون تومان برای کشور هزینه داشت و این در شرایط بسیار سخت اقتصادی کشور بود.
تا امروز حدود 50 درصد از یک میلیارد یورو را دریافت کرده ایم
نمکی ادامه داد: روزی که به وزارت بهداشت آمدم، معوقات کارانه پرستاران حدود 18 تا 24 ماه بود که به طور متوسط به حدود 8 ماه رساندیم و نیروهای بهداشتی و درمانی در این ایام، سختی های زیادی را تحمل کردند و از محل یک میلیارد یورویی که
مقام معظم رهبری برای مقابله با کرونا موافقت کردند و رییس جمهور نیز دستور داده که تا 8/8/99 با ما تسویه کنند اما تا امروز حدود 50 درصد از آن را دریافت کرده ایم و می دانیم که امسال، سخت ترین سال اقتصادی دولت ها در بعد از انقلاب اسلامی است.
وی تاکید کرد: یکی از بزرگترین علل کامیابی ها و موفقیت ایران در مبارزه با کرونا، حمایت های بی بدیل مقام معظم رهبری بود و ایشان در هدایت، رعایت و حمایت، کم نگذاشتند و در بین رهبران سیاسی، اجتماعی و مذهبی جهان کسی را نمی شناسم که به اندازه مقام معظم رهبری، پروتکل ها را رعایت کرده باشند. ایشان هدایت های بی نظیری داشتند. زمانی می خواستیم حرم آقا امام رضا(ع) را به روی مردم ببندیم یا نماز جمعه و مساجد را تعطیل کنیم که از نظر عاطفی، روحی، اعتقادی و اجرایی کار ساده ای نبود و اگر حمایت ها و هدایت های ایشان نبود، یکی از این اقدامات، امکان پذیر نبود.
وزیر بهداشت با اشاره به حمایت های رهبر معظم انقلاب از نیروهای بهداشتی و درمانی، گفت: ایشان بارها و بارها محبت کردند در اوج خستگی از نیروهای بهداشتی و درمانی حمایت کردند و اگر بخواهم بزرگترین علت توفیق ایران را بگویم، حمایت های بی بدیل مقام معظم رهبری و در رتبه های بعدی همکاری سایر نهادها و ارگانها، نیروهای مسلح، مردم و رسانه ها به ویژه صدا و سیما بود.
عادی انگاری مردم خوب نیست اما عادی انگاری مسئولان بسیار بدتر است
نمکی تصریح کرد: دو علت اصلی ناکامی برای مقابله با کرونا از نظر بنده وجود داشت؛ یکی عادی انگاری و ساده انگاری نسبت به این بیماری بود که لطمات زیادی به ما زد. به محض اینکه در فروردین و اردیبهشت به پایین ترین رقم مرگ و میر روزانه رسیدیم، ناگهان همه تصور کردند که کرونا تمام شده است همان زمان نامه ای نوشتم و تاکید کردم که عادی انگاری بیماری توسط مردم خوب نیست ولی عادی انگاری توسط مسئولان، بسیار بدتر است و برخی تصور کردند که کرونا و نقش محوری وزارت بهداشت تمام شده و باید به سایر بخش ها بپردازیم.
وی یادآور شد: بنده اولین وزیر بهداشت در جهان هستم که همکارانم را در اوج گرفتاری جمع کردم که برای بازگشایی مشاغل و عدم تعطیلی صنعت و حمایت از اقتصاد کشور، پروتکل بنویسید. آن زمان یک هزار و 400 پروتکل نوشتیم تا اقتصاد کشور را در زمان تحریم، روی پا نگه داریم. دکه داری که تمام زندگی اش با این دکه می چرخد را نمی توانستیم تا ابد تعطیل کنیم و برای تمام مشاغل پروتکل نوشتیم و تاوان آن را هم ما پرداخت کردیم.
در همه جای دنیا اقتصاد از سلامت حمایت می کند اما در ایران برعکس شد
وزیر بهداشت تصریح کرد: نوشتن پروتکل ها به این معنی نیست که دیگر هیچ فردی بیمار نمی شود و به مردم هم اعلام کردیم ما در کنار شما هستیم. در همه جای دنیا معمولا اقتصاد در شرایط اپیدمی بیماری ها از حوزه سلامت حمایت می کند اما در ایران ما از اقتصاد کشور حمایت کردیم اما برخی ها تصور کردند که کرونا تمام شده و عادی پنداری و عادی انگاری در تمامی عرصه ها به ما آسیب های زیادی زد.
دکتر نمکی گفت: دومین اتفاقی که به نظر بنده موجب ناکامی ما شد، تزریق ناکافی منابع در حوزه سلامت و وزارت بهداشت بود. طرح بیماریابی گسترده با استفاده از ظرفیت تست زیاد و ده ها طرح دیگر، در ماه های گذشته هم وجود داشت و مطرح شده بود اما به دلیل کمبود منابع، اجرای آنها به مشکل خورد و به سراغ افراد با علائم و افراد نزدیک با آنها رفتیم. کمبود منابع به ما لطمه قابل توجهی زد و موجب شرمساری ما در مقابل نیروهای خدوم بهداشتی و درمانی شد.
وی با اشاره به جلسه اخیر ستاد ملی کرونا که با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی، خاطرنشان کرد: ایشان توصیه های زیادی کردند که یکی از مهمترین آنها، نقش محوری وزارت بهداشت در شرایط کنونی و دوم حل و فصل مشکلات اقتصادی این بخش بود و ایشان فرمودند به همان میزانی که اولویت بخش سلامت بر اقتصاد و امنیت در شرایط کنونی اپیدمی کرونا واجب است، پرداخت منابع مورد نیاز برای مقابله با این بیماری نیز واجب است.
امروز نیازمند ایستادگی بر رعایت پروتکل ها هستیم
وزیر بهداشت تصریح کرد: الان وارد مرحله جدیدی شده ایم که در این مرحله غیر از تامین منابع، نیازمند ایستادگی بر رعایت پروتکل ها هستیم. در وزارت بهداشت عاملی برای اجرای پروتکل ها نداریم و فقط مامور اعلام پروتکل ها هستیم نه مامور اقدام. اگر یک نفر از نیروهای ما در بیمارستانها مورد هجمه قرار بگیرد باید از نیروی انتظامی و سایر مراجع کمک بگیریم.
دکتر نمکی افزود: برای نظارت بیشتر مردمی بر اجرای پروتکل های بهداشتی، QR Code را تعریف کردیم اما اگر فردی که بیمار است و به او گفته ایم باید در منزل بمانی، از منزل خارج شد نمی توانیم او را کنترل کنیم بلکه دستگاه اجرایی دیگری باید فرد بیمار را به خانه بفرستد و حتی او را جریمه کند. ماه ها برای استفاده همگانی و جریمه عدم استفاده از ماسک، چانه زنی کردیم و اگر این اقدام عملی نشود، مردم باور نمی کنند که باید موضوع بیماری را جدی بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند که باید قرارگاهی برای اجرایی شدن دستورالعمل ها، تشکیل شود و اگر نتوانیم برای اجرایی شدن دستورالعمل ها، اقدام گسترده ملی کنیم، کار ما ابتر می ماند و وزارت بهداشت فقط به عنوان نهادی که پروتکل می نویسد و ابلاغ می کند، نقش غیر محوری خواهد داشت.
وزیر بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: منحنی ابتلا و مرگ و میر بیماران امروز قابل مقایسه با روزهای نخست شیوع ویروس در کشور نیست و اگر آن شرایط ادامه پیدا می کرد، ممکن بود امروز مرگ و میر بیش از یک هزار نفر در روز را تجربه می کردیم و برای کاهش موارد مرگ و میر در کشور، برنامه های مفصلی داریم. بی برنامگی در وزارت بهداشت نداریم. بنده هر روز و شب تا ساعات ابتدایی صبح، روند بیماری در کشور را مطالعه و رصد می کنم.
نمکی گفت: به این نتیجه رسیدیم که بزرگترین عامل نجات بخش بیماران کووید19 در بیمارستانها، تامین اکسیژن مورد نیاز آنها است و نمی دانید که چه شب ها را صبح کردیم تا اکسیژن مورد نیاز بیمارستانهای مختلف کشور از جمله در سنندج، نیشابور، قروه و مریوان و… تامین شود.
به دنبال مجوز استخدام 30 هزار نفر دیگر در وزارت بهداشت هستیم
وی یادآور شد: حتما برای تامین نیروهای بهداشتی و درمانی مورد نیاز برنامه مفصل و جدی داریم اما اولویت استخدام و جذب نیرو هم با نیروهای شرکتی و قراردادی است و مقام معظم رهبری نیز تاکید کردند که باید نیروی مورد نیاز وزارت بهداشت استخدام شود. علاوه بر 22 هزار نیرویی که استخدام می کنیم، به دنبال مجوز استخدام 30 هزار نفر دیگر هستیم.
وزیر بهداشت تصریح کرد: از زمان شیوع کرونا، هر دارویی مانند رمدسیویر و فاویپراویر که در دنیا گفتند برای این بیماری موثر است را در کشور تامین و پس از مدت بسیار کوتاهی آن را در داخل، تولید کردیم تا مردم تصور نکنند که دارویی را از آنها دریغ کرده ایم.
نمکی در خصوص برخی اظهارات که گفته می شود مردم ایران موش آزمایشگاهی برای آزمایش داروهای جدید کرونا هستند، گفت: مطالعه ای توسط سازمان جهانی بهداشت ساماندهی شده بود که داروهایی مانند رمدسیویر و فاویپراویر در بیماران بستری کووید19 تاثیر دارد یا خیر و جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری فعال و با مشارکت بالا در این مطالعه حضور دارد و به جهان پاسخ به روز دادیم که برداشت ما و کمیته علمی ایران از تاثیر این دارو در بیمارستانها چگونه بوده است.
موش آزمایشگاهی هیچ کشوری نیستیم
وی افزود: امروز جلسه واکسن داشتیم و مدت ها است که به ما می گویند که واکسنی که در چین یا فلان کشور ساخته شده بر روی مردم ایران نیز تست شود که گفتیم ما موش آزمایشگاهی نیستیم. اگر چین و سایر کشورهای سازنده واکسن با ایران قرارداد بستند که این فاز را مقدمه فاز تولید بعدی قبول داریم، اجازه واکسیناسیون آن را در کشور می دهیم و یک قرارداد سه جانبه در مورد مطالعه اولیه، تولید و توزیع واکسن در کشور را قبول داریم چون موش آزمایشگاهی هیچ کشوری نیستیم و غرور ملی ما اجازه چنین کاری را نمی دهد و امکان ندارد تا زمانی که در وزارت بهداشت هستم، اجازه چنین حقارتی به ملت ایران بدهم.
وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: امروز در جلسه واکسن گفتم که برای ساخت واکسن قطعا باید به توانمندی های داخلی توجه کنیم چون اقدامات زیادی در این زمینه در کشور انجام شده چرا باید از یک کشور خارجی که سازمان جهانی بهداشت گفته، واکسنی که هنوز مورد تایید هم نیست را بخریم؟ شرکت های دانش بنیان افتخارات بزرگی در کشور رقم زده اند و در این زمینه هم حرف های زیادی برای گفتن دارند.
شهدای مدافع سلامت، شهدای بی توجهی به پروتکل ها هستند
دکتر نمکی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: باید همه متوجه مظلومیت و تلاش های بی حد نیروهای بهداشتی و درمانی و خجالت بنده از شهید مدافع سلامت باشند. شهدای مدافع سلامت، شهدای کرونا نیستند بلکه شهدای بی توجهی به پروتکل هایی هستند که ماه ها است ابلاغ کرده ایم. ما یک هزار و 400 پروتکل نوشتیم اما 14 درصد آن رعایت می شود.
وی افزود: دکتر جان بابایی حتی یک روز هم در کنار خانواده خود نبوده از خراسان می آید به خوزستان می رود و از این استان به آن استان. به او می گویم حداقل استراحت کن. مدتی آب یکی از مناطق کشور قطع شد دیدید که چه اتفاقات و بلوایی رخ داد اما چه کسی بخاطر کرونا به خیابان آمد و اعتراض کرد؟ نیروهای وزارت بهداشت در اوج تنهایی، بی کسی، غربت، بی پولی و تحریم برای کشور افتخار آفریدند و نخواهم گذاشت زحمت آنها پایمال مباحث سیاسی شود و فردی برای جمع کردن فالوئر، به آنها بی احترامی کند.
نمکی در پایان گفت: خوشبختانه در کشور ما علاوه بر درمان کووید19، توجه جدی به مباحث بهداشتی شده و افت واکسیناسیون در کشور ما در این شرایط حدود سه درصد بوده در حالیکه متوسط آن در منطقه 33 درصد بوده و مراقبت از زنان باردار توسط سامانه ای پیگیری می شود اما اشکال ما این است که خیلی حرف نمی زنیم و نمی گوییم که چه اقداماتی انجام می دهیم.
گفتنی است در این نشست علاوه بر قرائت گزارش دیوان محاسبات کل کشور توسط مهندس بذرپاش، جمعی از نمایندگان به بیان نقطه نظرات و کمبودهای امکانات در مناطق حوزه انتخابیه خود پرداختند.
