برچسب: فضای مجازی

  • پخش عکس‌های برهنه جعلی هزاران زن در اینترنت!

    پخش عکس‌های برهنه جعلی هزاران زن در اینترنت!

     

    پخش عکس‌های برهنه جعلی هزاران زن در اینترنت!|خبر فوریبین ژوئیهٔ ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، حدود ۱۰۴،۸۵۲ زن هدف ویدئوٰهای جعلی قرار گرفته‌اند و تصاویر برهنهٔ آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
    طبق یک گزارش جدید، تصاویر برهنهٔ جعلی بیش از ۱۰۰،۰۰۰ زن از تصاویر واقعی آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی تهیه و در اینترنت پخش شده است.
    با کمک هوش مصنوعی لباس زنان به صورت دیجیتالی از تصاویر زنان برداشته شده و این تصاویر در شبکه‌ٔ پیام‌رسان تلگرام پخش شده است.
    به گزارش شرکت اطلاعاتی سین‌سیتی به نظر می‌رسد بعضی از این افراد، “زیر سن قانونی” بودند. کسانی که این برنامه را ارائه داده‌اند می‌گویند این فقط “سرگرمی” بوده است.
    دیپ‌فیک ترکیب تصاویر و فیلم‌های واقعی موجود و منبع در کامپیوتر است که فرد یا افرادی را درحال انجام کاری در موقعیتی نشان می‌دهد که هرگز در واقعیت اتفاق نیفتاده است. یکی از کاربرد‌های آن ساختن فیلم‌های پورن از افراد مشهور است.
    جورجیو پاترینی مدیر اجرایی سین‌سیتی می‌گوید که تمایل به استفاده از تصاویر افراد عادی ماجرای جدیدی است.
    او هشدار می‌دهد: “داشتن حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی با تصاویر عمومی کافی است تا فرد هدف این ماجرا قرار بگیرد”.

    ربات تلگرام

    این ربات مجهز به هوش مصنوعی در شبکهٔ پیام‌رسان تلگرام است. این ربات به صورت دیجیتالی تصاویر برهنه از زنان به صورت جعلی درست می‌کند.
    اپلیکیشن مشابه آن سال پیش ممنوع شد و تصور بر این است که این نرم‌افزار که دست‌به‌دست می‌چرخد از نسخه‌های کرک‌شده و قفل‌شکستهٔ آن باشد.
    مجری این سرویس که او را فقط به نام “پی” می‌شناسیم، می‌گوید: “من خیلی سخت نمی‌گیرم. این فقط نوعی سرگرمی است که آزاری به کسی نمی‌رساند. هیچ‌کس با چنین چیزی نمی‌تواند دیگری را تهدید کند، چون کیفیت آن خیلی غیرواقعی است. تیم ما تصاویر وارد شده را بررسی می‌کند و اگر تصاویر کودکان باشد، کاربران را بلاک می‌کنیم و جلوی آن‌ها را می‌گیریم”.
    او ادامه می‌دهد: “اما تصمیم در مورد به اشتراک گذاشتن تصویر در شبکه‌های اجتماعی با کسی است که فیلم یا تصویر را ایجاد کرده است”.
    او با دفاع از آسیب‌رسانی نسبی این برنامه، اضافه می‌کند: “جنگ و بیماری و خیلی مسائل بد و آزارنده در جهان وجود دارد” او ادعا کرد که به زودی همهٔ تصاویر را پاک خواهد کرد.

    “محتوای کودک‌آزارانه”

    سین‌سیتی گزارش می‌دهد که بین ژوئیهٔ ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، حدود ۱۰۴،۸۵۲ زن هدف چنین ویدئوٰهایی قرار گرفته‌اند و تصاویر برهنهٔ آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
    در این بررسی هم‌چنین دریافتند که بعضی از تصاویر از افراد زیر سن قانونی بوده و “نشان می‌دهد که بعضی از کاربران از این ربات برای تولید و به اشتراک‌گذاری محتوای کودک‌آزارانه استفاده می‌کنند”.
    سین‌سیتی می‌گوید این ربات تبلیغات چشمگیری در شبکهٔ اجتماعی روسی وی‌کی کرده است و آمار این سایت نشان می‌دهد که بیشتر کاربران آن از روسیه و کشور‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق هستند.
    شبکهٔ اجتماعی وی‌کی می‌گوید: “ما چنین محتوا و لینک‌هایی را در سایت خود نمی‌پذیریم و گروه‌های پخش‌کنندهٔ آن را حذف و بلاک می‌کنیم”.

    تا اوایل امسال تلگرام به طور رسمی در روسیه ممنوع بود.

    جورجیو پاترینی از سین‌سیتی می‌گوید:”بسیاری از این وبسایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها مخفی یا زیر‌زمینی نیستند، چون به طور رسمی غیر‌قانونی نیستند، تا زمانی که منع قانونی اعمال نشده است فکر می‌کنم اوضاع بدتر می‌شود”.
    تهیه‌کنندگان این گزارش می‌گویند همه یافته‌های خود را با تلگرام، شبکهٔ اجتماعی وی‌کی و نهاد‌های قانونی مربوط در میان گذاشته‌اند، اما آن‌ها هیچ پاسخی نداده‌اند.

    نینا شیک، نویسندهٔ کتاب دیپ‌فیک و جرایم اینترنتی، می‌گوید: “سازندگان دیپ فیک در سراسر دنیا هستند و حمایت‌های قانونی باعث می‌شود که با پیشرفت فناوری پیش بروند”.

    او می‌گوید: “این فناوری برای تخصصی و پیشرفته‌تر شدن فقط نیاز به زمان دارد. فیلم‌های پورنوگرافی با روش جعل عمیق هر شش ماه دو برابر می‌شود. سیستم‌های قانونی ما در این زمینه ناکارآمد است. جامعه در زمینهٔ چنین فناوری‌هایی سریع‌تر از تصور ما تغییر می‌کند در حالی که ما هنوز تصمیم نگرفته‌ایم در برابر آن‌ها چگونه عمل کنیم. این ماجرا برای قربانیان فیلم‌های جنسی جعلی ویرانگر است. زندگی آن‌ها را به طور کامل نابود می‌کند، چون احساس می‌کنند مورد تهدید و خشونت قرار گرفته‌اند و تحقیر شده‌اند”.

    سال گذشته ایالت ویرجینیا در ایالات متحده بالاترین میزان دیپ فیک غیر‌قانونی را داشت.

    به تازگی یک گزارش دانشگاهی، از قوانین موجود بریتانیا در مورد تصاویر برهنهٔ جعلی انتقاد کرده است و آن‌ها را “متناقض، ناهماهنگ با زمان و گیج‌کننده” نامیده است.
    هرچند این آمار نشان می‌دهد که تصاویر دیپ فیک چقدر در جهان گسترده شده است، اما هنوز جرم خاصی به حساب نمی‌آید.

     
  • تذکر پلیس به افرادی که در فضای مجازی حجاب رعایت نمی کنند

    تذکر پلیس به افرادی که در فضای مجازی حجاب رعایت نمی کنند

     

    تذکر پلیس به افرادی که در فضای مجازی حجاب رعایت نمی کنند|خبر فوریرئیس پلیس امنیت عمومی تهران گفت:در فضای مجازی کسانی که ناخواسته حجاب را رعایت نکنند به پلیس فراخوانده می‌شوند.

    وی ادامه داد:محور دیگر گشت‌های انتظامی و ایجابی است که ابتدا به افرادی که حجاب را رعایت نمی‌کنند تذکر می‌دهند و آن‌ها را برای مشاوره به مراکز پلیس انتقال می‌دهند. محور سوم طرح ناظر یک است و به افرادی که در خودرو حجاب را رعایت نمی‌کند با ارسال پیامک تذکر داده می‌شود.

    وی افزود:محور چهارم طرح ناظر ۲ بوده و برای اماکن و صنوف است که تذکر‌های لازم به آن‌ها داده می‌شود، این موارد و اقدامات برای احیای امر به معروف و نهی از منکر است و در این راستا اقدام می‌کنیم و گام بر می‌داریم.

    سردار ذوالقدر تصریح کرد: در فضای مجازی هم کسانی که ناخواسته حجاب را رعایت نکنند به پلیس فراخوانده می‌شوند و در بیشتر موارد بعد از تذکر پلیس به این افراد دیگر این اقدام خود را در فضای مجازی تکرار نمی‌کنند.

    وی در پایان گفت:کسانی هم که مجرم هستند و با تشکیل باند اقدام به فساد می‌کنند آن‌ها را زیر نظر داریم و اقدامات لازم را در خصوص آن‌ها انجام می‌دهیم.

     

  • توضیحاتی درباره ارسال کلیپ‌های چالش مومو برای دانش آموزان

    توضیحاتی درباره ارسال کلیپ‌های چالش مومو برای دانش آموزان

     

    توضیحاتی درباره ارسال کلیپ‌های چالش مومو برای دانش آموزان|خبر فوریرئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا توضیحاتی را در مورد ارسال کلیپ‌های مومو برای برخی کاربران به خصوص دانش آموزان ارائه داد.

    علی محمد رجبی در تشریح این خبر اظهار کرد: رسیدگی به ارسال پیام‌ها و کلیپ‌های موسوم به مومو به صورت ویژه در دستور کار پلیس فتا قرار گرفته و بزودی افراد داخلی که هدف‌شان اذیت و آزار دانش آموزان بوده است، گرفتار قانون می‌شوند.

    وی از والدین درخواست کرد: در صورت برخورد فرزندشان با محتوای مومو با آنها صحبت کرده و نگرانی آنها را کاهش دهند چراکه والدین درک بهتری نسبت به تهدیدات فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دارند.

    سرهنگ رجبی افزود: در روزهای اخیر دوباره شاهد مطرح شدن چالش مومو در سطح برخی استان‌های کشور به خصوص استان‌های جنوبی بوده ایم و برخی کاربران که بیشتر آنها دانش آموز بوده اند پیام‌هایی حاوی محتوا و تصاویر مومو دریافت کرده اند؛ دریافت پیام‌ها و کلیپ‌های چالش مومو بیشتر از طریق اپلیکیشن واتس اپ صورت گرفته است.

    وی در تشریح این موضوع گفت: مومو یک اکانت واتس آپ است که در ابتدا کاربر یک لینک تماس از سوی مومو دریافت و پس از شروع به گفت وگو از سوی حساب کاربری مومو فرد به رفتارهای خطرناک دعوت می‌شود.

    سرهنگ رجبی گفت: برخی کاربران واتس اپ از حساب‌های کاربری با شماره ایرانی و بعضاً خارجی پیام‌هایی را به زبان فارسی دریافت کرده بودند که از آنها خواسته شده بود در چالش مومو شرکت کنند؛ بررسی‌های گسترده پلیس فتا نشان داد عمده این پیام‌ها با انگیزه ایجاد مزاحمت ارسال شده است.

    وی یادآور شد: متأسفانه برخی خانواده‌ها در پی ارسال پیام‌ها و کلیپ‌های چالش مومو برای فرزندانشان به جای راهکارهای فنی و صحبت کردن با آنها نگرانی بیشتری به فرزندان خود منتقل کرده و باعث ایجاد اضطراب در فرزندانشان شده‌اند.

    رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا موج جدید مزاحمت‌های موسوم به مومو را ناشی از افزایش حضور دانش آموزان در بستر اینترنت دانست و عنوان کرد: پلیس فتا پیش تر در خصوص خطرات احتمالی استفاده مدارس از واتس اپ هشدار داده بود ولی متأسفانه همچنان شاهدیم که کلاس‌های مجازی به جای برنامه شاد در واتس اپ تشکیل می‌شود و والدین مجبور هستند اینترنت بدون محدودیت را در بستر یک پیام رسان خارجی در اختیار فرزند خود قرار دهند و همین موضوع زمینه این گونه مشکلات را فراهم کرده است.

    سرهنگ رجبی از والدین و معلمان خواست: به هیچ وجه دانش آموزان را به استفاده از پیام رسان های خارجی برای آموزش مجازی هدایت نکنند و مراقبت‌های لازم را انجام دهند و در صورتی که به هر دلیل نیاز به استفاده از بستری دیگر غیر از برنامه شاد بود از پیام رسان های داخلی استفاده کنند.

    وی مراقبت از داده‌های خصوصی و عدم افشای اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی و آموزش استفاده صحیح از فضای مجازی را راهکار اصلی پیشگیری از این مشکلات دانست و افزود: امیدواریم آموزش و پرورش و والدین گرامی با ارائه آموزش‌های لازم به دانش‌آموزان از بروز اینگونه مشکلات پیشگیری کنند.

    سرهنگ رجبی در پایان از هموطنان خواست: هرگونه مشکل و موارد مشکوک در فضای مجازی را با سایت پلیس فتا به نشانی www.cyberpolice.ir یا شماره تماس ۰۹۶۳۸۰ در میان بگذارند.

     

  • فضای یوتیوب برای کودکان امن تر می شود

    فضای یوتیوب برای کودکان امن تر می شود

     

    فضای یوتیوب برای کودکان امن تر می شود|خبر فوری

    به‌دنبال شیوع کرونا و اعمال قرنطینه‌های اجباری، کودکان سراسر جهان مدت زمان بیشتری را در فضای آنلاین سپری می‌کنند و شرکت‌های تبلیغاتی هم با غنیمت شمردن فرصت، آنها را هدف گرفته‌اند.

    همین موضوع سبب افزایش فشارها بر غول‌های فناوری همچون گوگل و فیس بوک شده است تا از انتشار تبلیغاتی که کودکان را نشانه می‌گیرند ممانعت کنند.
    در این میان، انتقادها نسبت به یوتیوب که یکی از زیرمجموعه‌های گوگل به شمار می‌رود بسیار بالا گرفته است و حالا این پلتفرم از برنامه‌های نظارتی جدید خود در این زمینه با کمک هوش مصنوعی خبر می‌دهد.

    رصد مجازی کودکان

    به‌تازگی در امریکا نامه‌ای سرگشاده توسط نمایندگان مجلس، دانشگاهیان و طرفداران حقوق کودکان امضا شده و از شرکت‌های فناوری بویژه گوگل، آمازون، اپل، فیس‌بوک و مایکروسافت خواسته شده است تا در انجام تبلیغات برای افراد زیر ۱۸ سال بازنگری کنند. در این نامه به طور مشخص به یوتیوب اشاره شده و آمده است: در دوران کرونا که کودکان بیش از گذشته به شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی روی آورده‌اند، تخلف‌ها در زمینه جمع‌آوری اطلاعات کودکان نیز اوج گرفته و باید فکری به حال این موضوع کرد.
    واقعیت این است که اکنون کودکان از سنین بسیار پایین در فضای مجازی حضور دارند، از فیلم‌ها و محتواهای آنلاین استفاده می‌کنند و گاه نیز نظارت والدین در زمینه حضور آنها در این فضا چندان پررنگ نیست که همین موضوع دردسرها را دوچندان می‌کند.
    یک کودک ۵ساله تا زمانی که از سن ۱۳سالگی عبور کند بارها توسط غول‌های فناوری رصد می‌شود، علایق و سلایق وی توسط این شرکت‌ها هدفگیری می‌شود و اطلاعات وی در اختیار شرکت‌های تبلیغات آنلاین قرار می‌گیرد. درواقع این شرکت‌ها با شناسایی علاقه کودکان، درآمدزایی می‌کنند درحالی که ممکن است کودک کلاً مسیر را به غلط طی کرده باشد.
    در این میان راه برای افرادی که از عدم دانش کودکان استفاده می‌کنند نیز باز است و گاه با سوء‌استفاده از اطلاعات شخصی، مشکلات زیادی برای کودکان پیش می‌آید که نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود.

    دغدغه نقض حریم شخصی کودکان

    اما مشکل تنها تأثیر آگهی‌های تبلیغاتی بر کودکان نیست، مشکل بزرگ‌تر این است که شرکت‌های تبلیغاتی، داده‌های شخصی و اطلاعات کودکان را از کمپانی‌های بزرگ خریداری می‌کنند. «دونان مک کان» از فعالان مبارزه با نقض حریم خصوصی در بریتانیا، یادآور شد چندی پیش یوتیوب که در مالکیت گوگل قرار دارد، متهم شد اطلاعات ۵میلیون کودک زیر ۱۳سال بریتانیایی را بدون اطلاع والدین آنها استخراج کرده و در اختیار شرکت‌های تبلیغاتی قرار داده است.
    این درحالی است که قوانین محافظت از اطلاعات شخصی اتحادیه اروپا استخراج هرگونه اطلاعات مربوط به کودکان را ممنوع کرده است. وی که سه کودک زیر ۱۳سال دارد معتقد است گوگل و یوتیوب باید جریمه ۱۰۰ تا ۵۰۰ پوندی به کودکانی که مشخص شده حریم شخصی آنها نقض شده، بپردازد. وی ادامه داد: البته در سال گذشته نیز یوتیوب به‌دلیل بی توجهی به حریم شخصی کودکان و تعلل در محافظت از داده‌های آنان، مبلغ ۱۷۰میلیون دلار در امریکا توسط کمیسیون تجارت فدرال(FTC) و دادستان کل نیویورک جریمه شد.
    درمقابل، برخی فعالان حقوق کودک نگران هستند که افزایش فشار بر یوتیوب و سایر پلتفرم‌های آنلاین، منجر به کاهش تولید محتوای آنلاین برای این قشر شود. یکی از این افراد، «پری گریپ» است که کلیپ‌های کوتاه آواز و انیمیشن را برای کودکان تهیه کرده و در یوتیوب آپلود می‌کند. وی که این روزها بسیار مورد توجه کودکان قرار دارد معتقد است اگر تولیدکنندگان محتوا برای کودکان را بی‌انگیزه کنید عملاً روزی می‌رسد که هیچ محتوای کودکی نخواهیم داشت.

    این آگهی‌های حساسیت برانگیز

    اما کدام آگهی‌ها حساسیت زایی بیشتری داشته است؟ یکی از مواردی که حساسیت‌ها نسبت به آن افزایش یافته، تبلیغ غذاهای آماده و ناسالم در شبکه‌های اجتماعی است. در نامه سرگشاده‌ای که منتشر شده، آمده است: درحالی که بیشتر کمپانی‌های آنلاین جهان نسبت به تبلیغات تنباکو و مواد مخدر، الکل یا شرط‌بندی برای کودکان حساس هستند اما به موضوع تبلیغات غذاهای ناسالم و فست فودها توجه چندانی نشده است.
    بریتانیا یکی از کشورهایی است که به‌دلیل افزایش تعداد کودکان چاق در این کشور، از مدت‌ها قبل نسبت به این موضوع حساس بوده و به چنین تبلیغاتی واکنش نشان داده است.
    به‌عنوان مثال در سال ۲۰۱۶ تبلیغات آنلاین مربوط به غذاهای ناسالم در بریتانیا ممنوع اعلام شد و هرچند پس از مدتی این قانون کمرنگ شد اما حالا با شدت گرفتن کرونا و خانه نشینی و عدم تحرک کودکان، باز هم این موضوع مورد توجه قرار گرفته است.
    درحالی که تبلیغات تلویزیونی غذاهای آماده، سالانه درآمد ۲۰۰میلیون پوندی ایجاد می‌کند. اکنون دولت بریتانیا به‌دنبال ممنوعیت تبلیغ این کالاها به‌صورت آنلاین است و گفته می‌شود تبلیغ تلویزیونی این غذاها هم تنها بعد از ساعت ۹شب که کودکان اجازه دیدن تلویزیون را ندارند و در رختخواب هستند قابل پخش خواهد بود. گوگل و یوتیوب هم برای همراهی با دولت بریتانیا اعلام کرده‌اند برای رفع این نگرانی، از اول اکتبر هرگونه تبلیغ غذاهای ناسالم را بر پلتفرم‌های خود ممنوع خواهند کرد.

    اما آیا واقعاً تبلیغات آنلاین بر میزان استفاده کودکان از فست فودها تأثیر زیادی دارد؟ در پاسخ باید به تحقیقاتی اشاره کرد که به‌تازگی در استرالیا انجام شده است. این تحقیقات نشان می‌دهد نیمی از کودکان ۱۰تا ۱۲ ساله و ۹۰درصد کودکان ۱۳ تا ۱۶ساله استرالیایی در رسانه‌های اجتماعی فعالیت دارند که این یک ظرفیت بزرگ برای شرکت‌های تبلیغاتی به شمار می‌رود و برندها هم این فرصت را غنیمت می‌شمرند.

    این تحقیق نشان داد بیش از نیمی از کودکان استرالیایی پست‌های مربوط به غذاهای فست فود و نوشابه‌های قندی را در فیس بوک لایک می‌کنند. بنابراین مواجهه آنها با چنین تبلیغاتی ریسک استفاده مجدد از این غذاهای ناسالم را بالا می‌برد. در این تحقیق بر ۱۶پلتفرم بزرگ ازجمله اینستاگرام، تیک تاک، یوتیوب، اسنپ چت و فیس بوک بررسی‌هایی صورت گرفت و مشخص شد هیچ یک از این پلتفرم‌ها محدودیت‌های مشخصی برای تبلیغ این غذاهای ناسالم برای کودکان ندارند.

    ازسوی دیگر هرچند YouTube Kids، پلتفرم محبوب کودکان زیر ۱۳سال تبلیغ چنین غذاهایی را ممنوع اعلام کرده اما باز هم عملاً کودکان از آنها درامان نیستند و ظاهراً قوانین بازدارنده مشخص و محکمی برای مقابله با شرکت‌های تبلیغاتی متخلف وجود ندارد.

    از دیگر موارد مورد بحث، تبلیغات مربوط به رژیم و کاهش وزن است که بسیاری از نوجوانان را دچار مشکلات اساسی سلامت کرده است. در همین راستا، فیس بوک و اینستاگرام به تازگی برای تبلیغات مربوط به رژیم و کاهش وزن و محصولات آرایشی برای کودکان زیر ۱۸سال، محدودیت‌هایی ایجاد کرده است.

    هوش مصنوعی در خدمت یوتیوب

    با توجه به اینکه یوتیوب بیش از سایر پلتفرم‌ها مورد هجمه فعالان حوزه کودک قرار گرفته، این پلتفرم از قوانین و ابزارهای جدیدی خبر داده است. یوتیوب به‌تازگی اعلام کرده می‌خواهد برای دسترسی به ویدیوهای منتشر شده بر بستر این پلتفرم، محدودیت‌های سنی قرار دهد و برای اطمینان از موفقیت کار هم از تکنولوژی‌های مجهز به هوش مصنوعی استفاده خواهد کرد. به این ترتیب از تعداد بیشتری از مخاطبان و کاربران یوتیوب درخواست می‌شود به‌منظور تطابق سنشان با ویدیوی درخواستی، در اکانت خود ثبت‌نام کنند. به این ترتیب کودکان هرگز به محتوای ویدیویی که تناسبی با سن آنها ندارد دسترسی پیدا نمی‌کنند.
    یوتیوب قبلاً هم از سال ۲۰۱۷ ازهوش مصنوعی برای شناسایی ویدیوهای خشونت‌آمیز و… استفاده کرده است و حالا انتظار دارد با این روش، در تصمیم جدید خود نیز موفق عمل کند. بر اساس قانون جدید یوتیوب، اگر شرکتی برای اهداف تبلیغاتی و… قصد جمع‌آوری هرگونه اطلاعات درباره کودکان دارد حتماً باید ابتدا رضایت والدین در این زمینه کسب شود درغیر این صورت استفاده از اطلاعات مربوط به کودکان به هر طریقی، جرم محسوب می‌شود. همچنین مقرر شد یوتیوب سالانه به کارمندان خود آموزش دهد که چگونه قانون حریم خصوصی کودکان را رعایت کنند.

     
  • انجام چه اقداماتی فضای مجازی جرم است؟

    انجام چه اقداماتی فضای مجازی جرم است؟

    مطابق با قانون انجام برخی فعالیت‌های غیر مجاز در فضای مجازی جرم است.

    جرائم در فضای مجازی انواع مختلفی دارند و به روش‌های متعدد می‌توان اقدامات مجرمانه‌ای را در این شبکه مجازی انجام داد.
    در اینجا به معرفی برخی از جرائمی که در فضای مجازی رخ می‌دهد می‌پردازیم.
    مطابق ماده ۱۴ قانون جرائم رایانه‌ای و بند ۲ ماده ۶ قانون مطبوعات انتشار، توزیع و معامله محتوای مبتذل و مستهجن خلاف عفت عمومی در فضای مجازی جرم به حساب می‌آید و مرتکب این امر باید مجازات قانونی را طی کند.
    همچینن هتک حرمت هم یکی دیگر از موارد خلافی است که اگر انجام شود مجازات به دنبال دارد؛ پلیس به افرادی که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی اقدام به هتک حیثیت و نشر اکاذیب علیه همدیگر می‌کنند، هشدار داد که طبق ماده ۱۷ قانوم جرایم رایانه‌ای، با اثبات عمل مجرمانه‌شان، باید پاسخگوی قانون و مسئول عمل مجرمانه خود باشند.
    تحقیر و توهین به دیگران در فضای مجازی جرم است
    علاوه بر موارد گفته شده تحریک، تشویق، ترغیب، تهدید یا دعوت به فساد و فحشاء و ارتکاب جرائم منافی عفت یا انحرافات جنسی بر اساس بند ب ماده ۱۵ قانون جرائم رایانه‌ای و ماده ۶۳۹ قانون مجازات اسلامی مجازات به حساب می‌آید.
    در بند۲ ماده۶ قانون مطبوعات درباره اشاعه فحشاء و منکرات صحبت شده است و این هم یکی از موارد مجرمانه در فضای مجازی است علاوه بر آن استفاده ابزاری از افراد (اعم از زن و مرد) در تصاویر و محتوا، تحقیر و توهین به جنس زن، تبلیغ تشریفات و تجملات نامشروع و غیرقانونی هم جرم به حساب می‌آید.
    اگر در فضای مجازی اخلال در وحدت ملی و ایجاد اختلاف مابین اقشار جامعه به‌ویژه از طریق طرح مسائل نژادی رخ دهد مرتکب این امر مجرم است و باید پاسخگوی عمل مجرمانه‌اش باشد.

    منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

  • پرده‌پوشی و پرده‌دری/سعید حجاریان

    پرده‌پوشی و پرده‌دری/سعید حجاریان

    بشر امروزی می‌خواهد خویش را در انظار نمایش دهد و پرزنته کند؛ به‌خصوص اکنون که فضای مجازی میدا‌ن‌دار است و نرم‌افزارهای ارتباطی در اختیار است، افراد می‌توانند زینت‌های خود را بنمایانند و تفاخر بورزند.

    سعید حجاریان؛ مشق نو

    جامعه ایران در تونل تجدد قرار دارد و نمی‌تواند بازگشت به عقب کند. اما، تجدد عوارضی را به بار آورده است که بعضاً قابل ترمیم نیستند. تخریب محیط‌زیست، مصرف‌گرایی بی‌ حد و حصر، اختلاف شدید طبقاتی و تضاد فقیر و غنی، تشکیل انواع باندهای جهانی اعم از مواد مخدر، کارگران جنسی، قاچاق اعضای بدن و… .
    یکی دیگر از عوارض تجدد، پدیده‌ای است که می‌توان آن را «عریانی» نام نهاد. عریانی،‌ چه جسمی و چه ذهنی، به‌معنای گشودگی و در اختیار گذاشتن جسم و ذهن و گفتار و کردار در اختیار همه است. این امر در جامعه سنتی سابقه نداشته است؛ در قدیم پوشیدگی اولویت داشت و بنا بود عیوب مستور بماند و بدن‌ها، پوشیده باشند تا جایی که گفته می‌شد انسان همچون خدا باید ستار باشد و دیده‌ها را نادیده و شنیده‌ها را ناشنیده تلقی کند چنانکه در آموزه‌های اخلاقی-دینی هم می‌خوانیم: «لو تكاشفتم لما تدافنتم». یعنی، اگر نسبت به ذات دیگران آگاهی پیدا کنید، حتی یکدیگر را دفن نخواهید کرد! این روایت،  اهمیت پوشیدن عیوب را نشان می‌دهد و از ضرورت مؤانست می‌گوید.
    مقوله حیا و آبرو اساساً به‌عنوان پرده‌ای بود که مانع می‌شد افراد مکنونات قلبی و حتی ظاهری خود را نزد دیگران عریان و آشکار کنند. البته در مواردی معدود، مانند ملامتیه، افراد حاضر بودند برای سرکوب نفس عیوب خود را آشکار کنند. به‌عنوان مثال گیلاس شراب را با نوشیدنی دیگر پُر می‌کردند و در انظار سر می‌کشیدند تا نفس‌شان خوار شود و مورد ملامت این و آن قرار گیرند تا نتیجتاً، نفس‌شان از هوی و هوس خالی شود اما اصل بر پرده پوشی بود. ولی تجدد، باعث شده است این نگاه به بشریت از بین برود.
    بشر امروزی می‌خواهد خویش را در انظار نمایش دهد و پرزنته کند؛ به‌خصوص اکنون که فضای مجازی میدا‌ن‌دار است و نرم‌افزارهای ارتباطی در اختیار است، افراد می‌توانند زینت‌های خود را بنمایانند و تفاخر بورزند. در جامعه ما، این کار شدت بیشتری دارد چرا که:
    اولاً، مقوله «نمایندگی» در همه عرصه‌ها محدود است؛ چه هنر، چه سیاست، چه علم و کارآفرینی و البته زیبایی‌شناسی. این محدودیت ها باعث شده است با گشوده شدن کوچک‌ترین روزنه‌ای افراد هجوم بیاورند و خود را به نمایش بگذارند.
    ثانیاً، جامعه تحت تأثیر اثر نمایشی دیگر جوامع است. این مقوله سال‌هاست که پیش‌آهنگ ما شده و به‌طور خاص، جوانان را به‌دنبال خود می‌کشد. به‌عنوان مثال رضاشاه گمان کرد، توسعه از معبر کشف حجاب می‌گذرد در حالی‌که به سنت موجود التفات نداشت.
    ثالثاً، جامعه صنعتی به تولید انبوه رسیده است. در این جامعه مصرف هر چه بیشتر طلب می‌شود و تبلیغات برای کالاها امری حیاتی است و در این راستا، متأسفانه جاذبه‌های جنسی و صنعت هرزه‌نگاری حرف اول را می‌زند؛ و این همان عریانی است.
    اکنون، غرب آگاه شده است «عریانی» چه آثار مخربی در جوامع به جای گذاشته است و چنانکه می‌بینیم، گزارش‌هایی شبیه این‌ که «بگذارید کودکان کودکی را تجربه کنند»، «زنان نباید دست‌مایه تبلیغ جنسی کالا‌ها قرار گیرد» پرتکرار شده‌اند و ممانعت از فعالیت باندهای ترانزیت کارگر جنسی شدت گرفته است.
    یکی دیگر از عوارض مهم اما کمتر شناخته شده عریانی، «هتاکی» است. می‌گویند افراد مست، مکنونات قلبی خود را بیرون می‌ریزند و هر آنچه در ذهن دارند، به زبان می‌آورند. این مستی منتهی به هتاکی اکنون در فضای مجازی کاملاً آشکار است. یکی از علت‌های رواج هتاکی در جامعه ما این است که فرد خشم فروخورده از محرومیت اجتماعی خود را در قالب دشنام جلوه‌ می‌دهد. علت دیگر، ربط و نسبت نانوشته میان عالمان و جاهلان است. یعنی زمانی‌که فرد عامی می‌بیند، عالمی متهتک دهان به درشت‌گویی می‌گشاید او هم فحش‌های چاروادارای می‌دهد و متأسفانه می‌بینیم، مطابق تحقیق یکی از پژوهشگران، رکیک‌ترین فحش‌ها متعلق به ایرانیان است!
    فحاشی، به‌لحاظ اخلاقی قابل نقد است اما می‌توان به نقد کارکردی آن پرداخت چرا که این امر کوششی به‌غایت منفعلانه و عاجزانه از سوی افراد است.
    به‌تعبیر حضرت امیر «الْغِيبَهُ جُهْدُ الْعَاجِز»؛ غیبت، منتهای کوشش بزدلان و عاجزان است و این فرقی با کسی که با اکانت جعلی در فضای مجازی به فحاشی می‌پردازد، ندارد.
    این در حالی است که فرد محقق و منتقد، در اولین قدم می‌تواند با نقد مستدل و مستند آنچه را مطابق میل خود نمی‌بیند، پی بگیرد و حاکمان و کارفرمایان و زورمندان و… را به پرسش بگیرد و به‌جای «فحش‌گویی»، «فاش‌گویی» کند. چنین فردی همچنین می‌تواند با گردآوری مدارک اعلان جرم کند و پس از این مراحل‌، که ناظر بر کنش فردی است، برای دگرگونی وضعیت کنش انتقادی خود را در قالب سمن‌ها و احزاب پی بگیرد.
    اما متأسفانه راه درازی در پیش داریم. در جامعه امروز ایران، یکباره دعوت‌نامه خالی از اخلاق خواننده‌ای برجسته‌ می‌شود و از سوی دیگر، روایت مجعول و هتاکی یک مداح در صدر اخبار می‌نشیند. این افراد محصول نظام سیاسی، تربیتی و آموزشی ایران پس از انقلاب هستند؛ که کاندیداهای ریاست‌ جمهوری‌اش یک‌بار دست به دامن مداحان می‌شوند و دیگر بار، به فالوئرهای یک سلبریتی‌ دخیل می‌بندند. در یک کلام باید گفت، درشت‌گویی در بالا، به هتاکی در پایین منجر می‌شود.

  • دستگیری عامل تهدید و مزاحمت فضای مجازی

    با تلاش مأموران پلیس فتا کاشان فردی که از طریق فضای مجازی اقدام به تهدید و مزاحمت نموده بود، شناسایی و دستگیر شد.

    به گزارش پایگاه خبری پلیس، علی قربانی اظهار داشت: در پی یک مورد شکایت از سوی یکی از شهروندان مبنی بر این‌که فرد یا افراد ناشناسی در فضای مجازی اقدام به تهدید و توهین نسبت به وی و خانواده‌اش کرده است موضوع ضمن تشکیل پرونده در دستور کارشناسان پلیس فتا شهرستان قرار گرفت.

    فرمانده انتظامی شهرستان کاشان گفت: مأموران با بکارگیری روش‌های فنی و پیگیری مستمر موفق شدند متهم به نام محمد ۲۸ ساله را شناسایی و پس از هماهنگی با مقام قضایی، به پلیس فتا احضار کنند.

    وی در ادامه تصریح کرد: متهم در اعتراف خود انگیزه ارتکاب این عمل غیر اخلاقی را اختلاف شخصی و انتقام‌جویی عنوان کرد.

    قربانی ضمن اشاره به این مطلب که هر عملی در فضای مجازی قابل پیگیری و رصد می‌باشد، از شهروندان عزیز خواست در صورت مشاهده هرگونه تخلف اینترنتی مراتب را به پلیس فتا انعکاس داده و از اقدام خودسرانه و غیرقانونی پرهیز کنند و والدین باید از فرزندان خود در فضای مجازی مراقبت کرده و با بالابردن دانش خود در حوزه فضای مجازی از آسیب‌هایی که ممکن است برای فرزندان ایجاد شود جلوگیری کرد.

  • کرونا سخت‌تر بود اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند

    کرونا سخت‌تر بود اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند

    خانه ماندن کار آسانی نیست. اسباب خودش را می‌خواهد. می‌خواهم شما را کمی به گذشته ببرم. تصور کنید کرونا حدود ۱۵ سال پیش قدم نحسش را روی جهان می‌گذاشت. به نظر شما چه اتفاقی می‌افتاد؟ آیا امکان نگه داشتن مردم در خانه وجود داشت؟

    عصرایران؛ مصطفی داننده- این روزها همه در تلاش هستند تا شانه‌های غول بی‌شاخ و دم کرونا را به زمین بمالند. کرونا شاید تنها غولی در جهان باشد که برای مقابله با آن احتیاجی نیست، شمشیر به کمر ببندیم و سپر به پشت بیندازیم، فقط کافی است در خانه بمانیم تا شیشه عمر او بشکند.
    خانه ماندن کار آسانی نیست. اسباب خودش را می‌خواهد. می‌خواهم شما را کمی به گذشته ببرم. تصور کنید کرونا حدود ۱۵ سال پیش قدم نحسش را روی جهان می‌گذاشت. به نظر شما چه اتفاقی می‌افتاد؟ آیا امکان نگه داشتن مردم در خانه وجود داشت؟
    به صورت قاطع می‌شود گفت  نه! ۱۵ سال پیش یعنی سال ۸۴ خورشیدی. سالی که محمود احمدی نژاد قدرت را از سیدمحمد خاتمی تحویل گرفت و دولت نهم را تشکیل داد. در آن زمان اوج تکنولوژی اینفرارد، بلوتوث و چت‌های یاهو با اینترنت‌های زغالی دیال‌آپ بود با آن صدای قیژ و ویژاش.
    کرونا سخت‌تر بود اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند
     
    تلویزیون ۵ شکبه داشت که تازه شهرستان‌ها شبکه تهران را هم نداشتند که می‌شد ۴ شبکه. ماهواره هم به گستردگی امروز نبود و تلویزیون‌های فارسی زبان همچنان مشغول پخش شوهای دهه ۷۰ لس آنجلس بودند یا فحش‌های سیاسی می‌دادند.
    به معنای واقعی کلمه ماندن در خانه در اوایل دهه ۸۰ و قبل از آن یعنی سر رفتن حوصله. به ویژه برای نسل‌هایی که در تمام اوقات کودکی خود را در کوچه گذرانده بود.
    الان اما به لطف تکنولوژی و گسترش فضای مجازی  و شبکه‌های اجتماعی می‌توان بخش اعظمی از وقت خانه نشینی را پر کرد. دل‌تنگی‌ها و ندیدن‌ها با چت‌های تصویری تا حدودی رفع می‌شود. به لطف گسترش اینترنت، مشاغلی که می‌توانند از راه دور به فعالیت خود ادامه دهند، دور کاری می‌کنند بدون اینکه خدشه‌ای به کارشان وارد شود.
    شبکه‌های اجتماعی کاری کرده‌اند که مردم در حالی که از هم دور هستند اما با هم هستند. خیلی‌ها از طریق همین شبکه‌های اجتماعی به دید و بازدید نوروز رفتند. با پدر بزرگ و مادر بزرگ خود حرف زدند و آنها هم با دیدن تصویر فرزندان و نوه‌های خود شاد شدند.
    دیگر احتیاجی نیست مردم برای کسب اخبار کرونا تا ساعت ۱۴ یا ۲۱ اخبار شبکه یک صبر کنند. طیف‌های مختلف مردم به راحتی از طریق شبکه‌های اجتماعی در جریان اخبار قرار می‌گیرند و اوضاع کشور را رصد می‌کنند.
    همان‌هایی که شمشیر را برای فضای مجازی از رو بسته بودند و هر کاری می‌کردند تا شبکه‌های اجتماعی فیلتر شوند، امروز خود از طریق  همین شبکه‌ها با خانواده‌هایشان در ارتباط هستند.
    شاید الان وقت آن است که در کنار تشکراز کادرهای درمانی، ماموران شهرداری و پلیس و همه آنهایی که در خط مقدم مبارزه با کرونا هستند از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به خاطر آسان کردن شرایط خانه نشینی تشکر کنیم.
    تصور نبود آنها در زمانه کرونا، کمی سخت است. شاید حتی می‌شود برخی از آنها را از فیلتر خارج کرد و اجازه داد مردم بدون فیلتر شکن به این شبکه‌ها دسترسی داشته باشند و بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند.
  • انحصار صدا و سیما همچنان بیشتر می شود!

    انحصار صدا و سیما همچنان بیشتر می شود!

    با ماجرای صوت و تصویر فراگیر؛
    صدا و سیما اگر بخواهد به حوزه صوت و تصویر تولیدی شرکتهای بخش خصوصی ورود پیدا کند هم با قاعده تعارض منافع ناسازگار است چون خودش رقیب بخش خصوصی است

    عصرایران – حمید ضیایی پرور – رئیس قوه قضاییه اخیرا با صدور بخشنامه‌ای خطاب به مراجع قضایی سراسر کشور تاکید کرده هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» صرفاً در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز است.

    متن بخشنامه رییس قوه قضاییه به شرح ذیل است: «با عنایت به نظریه تفسیری مورخ 10/7/1379 شورای نگهبان ذیل اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی و ابلاغیه مقام معظم رهبری مدظله العالی مورخ 22/6/1394 خطاب به رئیس جمهور محترم، مبنی بر اینکه مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصراّ بر عهده سازمان صدا و سیما است. ضروری است مراجع قضایی و ستادی قوه قضاییه هرگونه استعلام درباره صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی را از حیث پروانه فعالیت، مقرات و موضوعات مرتبط از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی به عمل آورند. بدیهی است، هر گونه فعالیت در این زمینه بدون مجوز آن سازمان غیر مجاز است.»

    در بخشنامه مذکور سه موضوع قابل توضیح بیشتر است:
    1- نظریه تفسیری مورخ 10/7/1379 شورای نگهبان : در نظریه شورای نگهبان که به درخواست علی لاریجانی رئیس وقت صداوسیما ارائه شده بوده، آمده است: «نظریة تفسیری در خصوص اصل چهل و چهارم قانون اساسی: مطابق نصّ صریح اصل چهل و چهارم قانون اساسی در نظام جمهوری اسلامی ایران رادیو و تلویزیون دولتی است و تأسیس و راه اندازی شبکه‌های خصوصی رادیوئی و تلویزیونی به هر نحو، مغایر این اصل می‌باشد. بدین جهت انتشار و پخش برنامه‌های صوتی و تصویری از طریق سیستمهای فنی قابل انتشار فراگیر (همانند ماهواره، فرستنده، فیبرنوری و غیره) برای مردم در قالب امواج رادیوئی و کابلی غیر از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران خلاف اصل مذکور است.» همان طور که ملاحظه می فرمایید در این نظریه که در سال 1379 ارایه شده از مفهوم فراگیر یاد شده و داخل پرانتز به عنوان مصادیق فراگیر مواردی همچون ماهواره، فرستنده، فیبر نوری و غیره نام برده شده است. هر چند کاربرد کلمه و غیره در یک نظریه تفسیری قانونی آن هم از سوی شورای محترم نگهبان بسیار عجیب است اما با توجه به تاریخ صدور این نظریه تفسیری که سال 1379 بوده و در آن موقع هنوز بحث صوت و تصویر در فضای اینترنت به قوت امروز مطرح نبوده و اساسا هنوز IPTV و VOD ابداع نشده بودند و بیشتر بحث ماهواره و تلویزیون کابلی (به عنوان نمونه تلویزیون کابلی کوی دانشگاه) مطرح بود. استناد این نظریه هم اصل 44 قانون اساسی است که رادیو و تلویزیون را دولتی اعلام می کند بنابراین راه اندازی شبکه تلویزیونی یا رادیویی خصوصی را غیر مجاز می شمارد. اساسا در آن زمان نهاد محترم شورای نگهبان به عنوان مفسر قانون، تصویری از فناوری های جدید اینترنتی در ذهن نداشته است که بخواهد مصادیق آن را ذکر کند و حتی صفت فراگیر را نیز شام ماهواره و فرستنده و فیبر نوری دانسته است که البته در شرایط حاضر می توان در باره این مصادیق به عنوان زیر ساخت و ابزار انتشار صوت و تصویر بحث داشت.

    2- ابلاغیه مقام معظم رهبری مدظله العالی مورخ 22/6/1394 خطاب به رئیس جمهور محترم : در این ابلاغیه نیز عبارت «صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی» تصریح شده است. واقعیت این است که هنوز تعریف جامع و قانونی و مورد وفاق همه دستگاه های حاکمیتی اعم از مجلس، شورای عالی فضای مجازی، دولت و حتی خود صدا و سیما از عبارت «صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی» ارایه نشده است. سال گذشته کمیسیون فرهنگی مجلس در جریان بررسی و تصویب طرح اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران این مساله دوباره باعث طولانی شدن جلسات کمیسیون فرهنگی شد. به طوری که سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس گفت:« طولانی شدن مباحث در این ماده به دلیل نبود تعریفی روشن از موضوع “صوت و تصویر فراگیر” است به همین دلیل مباحث مطرح شده در کمیسیون به طول انجامید. در همین راستا و برای رسیدن به تعریفی واحد از صوت و تصویر فراگیر کمیسیون تصمیم گرفت که برگزاری جلسات کارشناسی بین مسئولان و کارشناسان ارشد صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آیین نامه‌ای درباره تعریف و چارچوب مشخصی از تنظیم و مقررات، صوت و تصویر فراگیر احصا و ارائه شود. بر همین اساس مقرر است آیین نامه تدوین شده میان دستگاه‌‎های مذکور به شورایعالی فضای مجازی ارائه می‌شود تا با تصویب در این شورا تکلیف ماده 4 طرح اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و تعریف موضوع “صوت و تصویر فراگیر” در این قانون تعیین شود»

    البته خبرگزاری مجلس همان زمان گزارش داد بر اساس ماده 2 طرح اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که در کمیسیون فرهنگی مجلس تصویب شده اما هنوز به صحن علی نیامده، صوت و تصویر فراگیر چنین تعریف شده است: «صوت و تصویر فراگیر عبارت است از محتوای صوتی و تصویری که به صورت گسترده و یک سویه و بدون الزام به شناسایی مخاطب از طریق فرستنده‌های امواج رادیویی یا شکبه‎های کابلی ماهواره‌ای و اینترنتی توزیع می‌شود و یا قابلیت توزیع دارد و همچنین محتوای مربوطه زنده بوده و یا دارای جدول پخش زمانی است.»

    این در حالی است که مرتضی موسویان، رئیس وقت مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود: «در حال حاضر تعریفی که از صوت و تصویر در مرکز ملی فضای مجازی وجود دارد و باید به صحن شورای عالی فضای مجازی بیاید، با آنچه به آن اشاره کردند، متفاوت است؛ یعنی این تعریف معتقد است که صوت و تصویر فراگیر، صدا و تصویری است که بدون شناخت مخاطب، او را در بر بگیرد و دارای کنداکتور پخش و زنده و دارای یک تعداد مخاطب خاص به بالا باشد. این تعریفی است که کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی به آن رسیده اند؛ اما نمی دانم تعریفی که مصوب خواهد شد، چیست.»

    اما به تازگی ساترا(سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیردر فضای مجازی) در جوابیه ای به ایرنا اعلام کرده: رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر طیف متنوعی از انواع خدمات رسانه‌ای را شامل می‌شود، اما خدمات ویدیوی مبتنی بر تقاضا VOD از جمله انواع سنتی آنهاست. ابتدای دی ماه 98 هم رئیس ساترا، در جلسه‌ای با رسانه‌ها اعلام کرده بود که تمامی محتوای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی شامل پلتفرم‌های اشتراک فیلم و VOD ها باید از سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر فضای مجازی مجوز بگیرند. این در حالی است که معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه مسئولیت صدور مجوز برای تولید و نمایش آثاری که در سیمای جمهوری اسلامی پخش نمی‌شوند بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، گفته:‌ وضعیت صوت و تصویر فراگیر تا تعیین تعریف و ارائه مصداق دقیق از سوی شورای عالی فضای مجازی، بلاتکلیف است.

    در مجموع دو نکته اساسی در مورد چالش مفهوم فراگیر در ماجرای صوت و تصویر وجود دارد:
    1- مفهوم صوت و تصویر فراگیر یک مفهوم بین المللی نیست که بخواهیم به داکیومنت های بین المللی و استاندارد استناد کنیم. درست است که در کشورهای مختلف اروپایی و آمریکایی مفهوم audiovisual (سمعی بصری) مطرح است اما سازمان رگولاتوری که در این کشورها وجود دارد مستقل از دولت ها است و مقررات و ضوابط فنی شبکه های رادیویی و تلویزیونی خصوصی را تنظیم می کند و گرنه یوتیوب و سرویس دهندگان پادکست و سایت های به اشتراک گذاری صوت و تصویر و VOD ها و از همه مهمتر IPTV هایی مانند نتفلیکس باید از سازمان های رادیو و تلویویزن ملی هر کشوری مجوز می گرفتند.

    2- قاعده تعارض منافع در مورد ورود سازمان صداو سیما به حوزه صوت و تصویر در فضای مجازی مصداق پیدا می کند. اساسا صدا و سیما به عنوان یک دستگاه حاکمیتی در حوزه صوت و تصویر اگر بخواهد به حوزه صوت و تصویر تولیدی شرکتهای بخش خصوصی ورود پیدا کند هم با قاعده تعارض منافع ناسازگار است چون خودش رقیب بخش خصوصی است و هم اگر بخواهد استانداردها و ضوابط خود را به فعالیت های فضای مجازی تعمیم دهد باعث شکست فعالیتهای این بخش خواهد شد. صدا و سیما می تواند محتواهای تولیدی عظیم خود را از طریق فناوری های جدید مانند VOD و IPTV در اختیار مردم بگذارد اما نه می تواند و نه امکان و توانش را دارد که حوزه ماموریتی خود را به فضای مجازی تعمیم دهد. اگر قرار باشد نظارت این سازمان به محتوای صوتی و تصویری در فضای مجازی تعمیم یابد اولا همه پلتفمرم های داخلی میزبان صوت و تصویر ورشکسته خواهند شد و مردم به پلتفرم های خارجی رو خواهند آورد. ثانیا صدا و سیما با عملکرد خودش در دهه های گذشته منجر به واگرایی عمومی از این رسانه شده به طوری که می توان گفت بخش عمده ای از دلایل گرایش مردم به ماهواره و رسانه های خارجی و از دست رفتن مرجعیت رسانه ای از داخل و اعتبار یافتن رسانه های خارجی، عملکرد صدا و سیما بوده است.

    حوزه مورد نظر صداوسیما به وی اوی دی و آی پی تی وی خلاصه نشده و در سامانه صدور مجوز ساترا، تاکید شده حتی بخش صوت و تصویر خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری باید از صداوسیما مجوز بگیرند که در این صورت تمامی خبرگزاری و سایت‌های خبری زیرمجموعه صداوسیما می‌شوند و صداوسیما می‌تواند در محتوای صوت و تصویر منتشر شده در آن‌ها اعمال نظر کند و حتی خواستار حذف محتوای صوتی و ویدیویی‌شان شود! البته صداوسیما به تلاش برای سیطره بر رسانه‌ها در کنار آی‌پی‌تی‌وی‌ها و وی‌اوی‌دی‌ها، اکتفاء نکرده و در بخش مجوزهایش، «تجمیع کننده خدمات»، «تجمیع کننده نرم افزار تلفن همراه»، «دانلود زیرنویس»، «پیام رسان اجتماعی»، «مسابقه زنده» را در زمره «صوت و تصویر فراگیر» تعریف کرده و در سامانه ساترا، صدور مجوز برای این بخش‌ها را نیز فعال کرده است! این در حالی است که سایر حوزه های رسانه ای در کشور قانون مصوب مجلس دارد.

    در پایان باید اذعان داشت، ممنوعیت راه اندازی شبکه های خصوصی رادیو و تلویزیون در ایران و بی رقیب بودن صدا و سیما یکی از دلایل ضعف فنی و محتوایی این رسانه به شمار می رود. ما در این سال ها نه تنها اجازه ندادیم شبکه های خصوصی رادیو و تلویزیون توسط بخش خصوصی و مدنی و حتی دستگاه های حاکمیتی راه اندازی شود بلکه حالا می خواهیم این انحصار و ناکارآمدی را به فضای مجازی نیز تعمیم دهیم. جالب تر اینکه یک مقام مسئول ساترا گفته است این سازمان هم متولی تولید کنندگان صوت و تصویر در فضای مجازی است و هم تولید کنندگانی که کار اصلی شان صوت و تصویر نیست ولی بخشی از فعالیت آنها صوت و تصویر است برای همان بخش باید از ساترا مجوز بگیرند. در نظر بگیرید مثلا یک خبرگزاری مانند ایسنا یا ایرنا که کار اصلی اش تولید خبر در قالب متن است، اگر بخواهد فایل صوتی یا ویدئویی از رویدادها و مصاحبه هایش هم منتشر بکند باید برود از سازمان صدا و سیما مجوز بگیرد.

    سخن آخر آنکه، تنها مرجع صلاحیت دار برای تعریف صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی، شورای عالی فضای مجازی است که شان اصلی اش سیاستگذاری در فضای مجازی است.

  • پایان انحصار صداوسیما؛ «من با تلویزیون حرف نمی‌زنم»

    پایان انحصار صداوسیما؛ «من با تلویزیون حرف نمی‌زنم»

    وریا هم می‌داند مردم حرف‌های او را بدون سانسور می‌خوانند و دیگر نگران شنیده نشدن نظراتش نیست.

    “اون دوربین تلویزیونه؟!

    من با تلویزیون حرف نمی زنم!

    دوربین رو خاموش کن!”

    این دیالوگ معروف وریا غفوری کاپیتان تیم استقلال است که در فضای مجازی دست به دست می‌شود. اینکه چرا وریا نمی‌خواهد با تلویزیون حرف بزند، به خود او و تلویزیون مربوط است. در این یادداشت اما می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که آدم‌های مشهور و کسانی که مردم به دنبال شنیدن حرف‌های آنها هستند به این نتیجه رسیدند که برای ارتباط با مردم دیگر احتیاجی به تلویزیون و یا رادیو نیست.

    وریا غفوری

    در زمانی نه چندان دور مردم تنها از طریق صداوسیما در جریان اخبار قرار می‌گرفتند. مردم منتظر می‌نشستند تا اخبار ساعت 14 یا 21 شبکه یک آغاز شود تا آنها در جریان اخبار ایران و جهان قرار بگیرند. چه خانواده‌ها که مجبور شدند سریال یا فوتبال محبوب خود را نبینند تا پدر خانواده اخبار ببینند.

    آنهایی هم که اهل مطالعه بودند باید تا فردا صبح صبر می‌کردند تا روزنامه‌ها به مسائل دیروز کشور بپردازند یا اینکه بعدازظهر کیهان و اطلاعات می‌خریدند تا در جریان امور قرار بگیرند.

    حالا اما داستان فرق کرده است. اخبار به لطف شبکه‌های اجتماعی به سرعت برق و باد دست به دست می‌شود. قبل از اینکه صداوسیما خبری را پوشش بدهد، مردم در شبکه‌های اجتماعی خبر و تحلیل آن را خوانده‌اند.

    همین باعث شده است آنهایی که دوست دارند صدای‌شان به مردم برسد دیگر معطل تلویزیون و رادیو نمی‌مانند و کار خود را می‌کنند. دو رئیس جمهور سابق ایران یعنی سید محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد که در صداوسیما جایی ندارند و اخبار آنها پوشش داده نمی‌شود از طریق شبکه‌های اجتماعی با مردم حرف می‌زنند و حرف‌های آنها شنیده هم می‌شود.

    خیلی از هنرمندان به جای اینکه در تلویزیون سریال بسازند یا بازی کنند در شبکه نمایش خانگی حاضر می‌شوند و دیده می‌شوند. سریال «هیولا» مهران مدیری نمونه خوبی از این معناست.

    وریا هم می‌داند مردم حرف‌های او را بدون سانسور می‌خوانند و دیگر نگران شنیده نشدن نظراتش نیست. هواداران فوتبال و استقلال  هم مصاحبه کامل وریا غفوری را در کانال‌های تلگرامی یا سایت‌های خبری خواندند.

    این رفتار یعنی پایان انحصار صداوسیما در فضای رسانه‌ای کشور. دیگر صداوسیما هیچ برتری نسبت به دیگران ندارد. شبکه‌های اجتماعی بر خلاف صداوسیما تیغ سانسور هم ندارند و مردم بدون ممیزی می‌توانند نقطه نظرات مختلف را بخوانند و ببیند.

    البته رفتار مدیران صداوسیما نشان می‌دهد آنها متوجه شکسته شدن این انحصار نشده‌اند و فکر می‌کنند هنوز دهه 60 یا 70 است که آنها یکه تاز میدان اطلاعات باشند.

    همین چشم بستن به واقعیت‌ها باعث شده است که صداوسیما هر روز با ریزش مخاطب روبرو شود. بخشی از مردم واقعا دیگر حوصله رفتار صداوسیما را ندارند و ترجیح می‌دهند برای به دست آوردن اطلاعات و دیدن برنامه‌های سرگرم کننده دست به دامن شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ای شوند.