امیر آقایی درباره شخصیت نیما در سریال «آقازاده» گفت: اعتقادی به اینکه نیما آدم باهوشی است ندارم. مسیری را یاد گرفته است و همان را پیش می رود. سفره‌ای پهن است و او مثل همه آنها می گوید من باید حقم را بردارم. دولت باید بگوید عمو جان این سهم شما نیست.

وی در ادامه درباره اینکه سریال خط قرمزی داشته است، توضیح داد: خط قرمز برای هر کسی نسبی است و نمی شود قطعی راجع به آن چیزی گفت. البته ما در سریال از خودمان حرف نمی زنیم. از آقازاده ها حرف می زنیم. ما خط قرمز داریم اما آقازاده ها ندارند.

بازیگر نقش نیما در «آقازاده» درباره تاثیر ممیزی بر روند ساخت این سریال گفت: ما هنوز چیزی نگفتیم. فقط به مسائل جزء اقتصادی پرداختیم.

آقایی تأکید کرد: نیما به راحتی به آدم های اطرافش اعتماد نمی کند، او خودش آنها را ساخته است و آدم هایش هستند. همه زندگی نیما به لحاظ قانونی دست بهرامی است. خودش او را بزرگ کرد و شاید فکر نمی کرد نزدیکترین فرد به او این کار را انجام بدهد. همان موقع زمان فیلمبرداری گفتم راضیه کسی نبوده است که نیما بخواهد عاشق او بشود. به درست یا غلط اینقدر پیرامون نیما دیده ایم. راضیه هم مثل بقیه مهره ای بود که مدتی از او استفاده کرد.

این بازیگر درباره اینکه آیا لطمه ای از آقازاده ها خورده، پاسخ داد: خوشبختانه اینقدر از این آدم ها دورم که اصلاً نه علاقه های آنها را می دانم نه چیزی درباره زندگی شان. من کلیتی را می شناسم و بابت این کلیت گاهی خشم هم داشته ام. بیش از این راجع به اینها نمی دانم. اصلا نمی خواهم برایش وقتم بگذارم.

این بازیگر در پایان درباره تجربه همکاری با حامد عنقا و بهرنگ توفیقی گفت: دو آدم کاربلد و متخصص هستند.

مستند «بوی خون» به کارگردانی وحید سعیدی و نویسندگی احمد رنجبر یکشنبه‌ها منتشر می شود. این مستند پرونده های سیاسی سریال آقازاده را در گفت و گو با کارشناسان تحلیل می کند. در این مستند چهره های سیاسی هم نظرشان را درباره مفهوم آقازادگی بیان می کنند.

حامد عنقا، نویسنده و تهیه‌کننده «آقازاده»، درباره برخی از مواردی که در رابطه با این سریال در رسانه‌ها و فضای مجازی، بحث و جدل و حاشیه درست کرده است، واکنش نشان داد.

او از موضوع حجاب و نشانه‌های مذهبی در این سریال گرفته تا بحث فساد در نهادهای حکومتی گفت که در سریال «آقازاده» به صورت پُر رنگ به نمایش درآمده است. فرازهایی از گفت‌وگوی حامد عنقا با روزنامه فرهیختگان را که کانال تلگرامی صبا گزینش کرده است، بخوانید:

– قبل از این که سریال را کلید بزنیم فرد بزرگی با چهل سال سابقه و اشراف قضایی و اجرایی در نظام گفت با خدا معامله کنید، برای اینکه اتفاقات عجیب و غریبی برایتان می افتد و ناخودآگاه دست در لانه زنبور می کنید و نمی فهمید دوست و دشمن‌تان چه کسی خواهد بود. متاسفانه تا حالا بیشتر پیش‌بینی آن بزرگوار محقق شد (با خنده)

– ما در آقازاده اول درباره جریان فساد اقتصادی حرف می‌زنیم، دوم درباره یک جریان جدی درون نظام که به مقابله با این جریان فاسد می‌پردازد و مقابل جریان فاسدی که پشتوانه قدرت، رانت اطلاعات و رانت ارتباطات دارد، می‌ایستد.

– حرف اصلی‌مان در «آقازاده» این است که تا حدی به مردم نشان دهم رانت ارتباطات، رانت قدرت و رانت اطلاعات چه بلایی می‌تواند سرمان بیاورد.

– در بحث حجاب، یکی از شاخص‌هایمان فیلم‌های ابراهیم حاتمی‌کیا بود؛ برای این‌که همه انتساب ایشان را به نظام می‌دانند و از علاقه آقا نسبت به حاتمی‌کیا هم آگاه هستند.

– قرار بر این شد برای شخصیت مانلی از تکنیک موی مصنوعی استفاده کنیم که هم حدود حجاب را رعایت کرده باشیم و هم بتوانیم حرف‌مان را بزنیم. در قسمت‌های اول عکسش را گرفتند و گفتند اینکه موهایش بیرون است، اینکه تولید سازمان اوج و فلان است و …

– همراهی و مشارکت ما با سازمان اوج یک مشارکت فکری درباره این موضوع بود و اینکه مخاطب حرف‌هایمان را فقط یک قشر خاص قرار ندهیم. این کار هزینه و لوازمی دارد. بخشی از هزینه‌اش هم همین حمله‌ها و حرف‌هایی است که می‌شنویم.

– هیچ مفسد اقتصادی وجود ندارد مگر این که دو بال داشته باشد؛ بال قضایی و بال دولتی. هر پرونده‌ای را که نگاه می‌کنید می‌بینید یک پشتوانه دولتی دارد.

– وقتی تلویزیون گزارش دادگاهی در قوه قضاییه را با جزئیات پرونده و فساد اقتصادی آن بررسی می‌کند، یعنی اگر این فساد سیستماتیک بود هیچ وقت نباید گزارش این دادگاه را در تلویزیون می‌دیدیم.

– «آقازاده» اولین سریال شبکه نمایش خانگی است که اینقدر با تاکید المان‌های مذهبی را نشان می‌دهد، از تدین و نماز و حلال و حرام و حجاب و ارزش‌های خانوادگی و زیارت و توبه در بالاترین سطح تا جایی که تیتراژش در یک قسمت اذان مرحوم موذن‌زاده اردبیلی است.

– مفسد اقتصادی ما در آقازاده همزمان دو بازپرس و ضابط را آلوده می‌کند. همه تنش ما در قصه از اینجا شروع می‌شود که آن بازپرس آلوده می‌شود اما ضابط جان و مال و آبرو و خانواده و همه چیز خود را از دست می‌دهد اما در نهایت آلوده نمی‌شود.

– در شبکه‌های اجتماعی خبری می‌خواندم که یک نفر را به خاطر دزدیدن یک بسته پوشک گرفته‌اند! ما داریم با پدیده ژان‌والژان‌سازی روبه‌رو می‌شویم و از طرف دیگر در خیابان‌های مان بنز و پورشه و ماشین‌های چند میلیارد تومانی رژه می‌روند.

– وقتی نظام توزیع ثروت عادلانه نباشد، این مساله برای طبقه فرودست به خشم اجتماعی تبدیل می‌شود. خشم اجتماعی اش را لزوما نمی‌آید کف خیابان نشان بدهد، بلکه خشم اجتماعی‌اش کیف‌زنی در خیابان است. یعنی امنیت اخلاقی-اجتماعی به خطر می‌افتد.

– وقتی مخاطب می‌بیند یک سریال در نظام جمهوری اسلامی ایران که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یعنی دولت پروانه می‌گیرد و نهادهای نظارتی اعم از ضابطین و قوه قضاییه هم بر آن نظارت می‌کنند، چنین موضوعاتی را مطرح می‌کند ناخودآگاه ضریب اطمینانش بالاتر می‌رود.

نویسنده سریال «دل» معتقد است: دعوا بر سر به دست گرفتن مدیریت شبکه خانگی دعوایی بی حاصل بوده که بیشترین آسیبش به مخاطب می‌رسد.

مدتی است که اختلاف بر سر مدیریت و نظارت بر شبکه نمایش خانگی موضوع مناقشه بین سینما و تلویزیون شده و وضعیت ساخت سریالهای شبکه نمایش خانگی را معلق گذاشته است. تا مدتی پیش مجوز ساخت سریال‌های شبکه خانگی را وزارت ارشاد صادر می‌کرد تا اینکه با بالا گرفتن تب سریال‌های شبکه خانگی و افزایش کاربران وی‌اودی‌ها، زمزمه‌هایی مبنی بر ادعای مالکیت صداوسیما بر شبکه خانگی به گوش رسید. این ادعا از همان ابتدا با واکنش‌هایی مواجه شد و باعث شد تا برخی از کارگردانان و بازیگرانی که اتفاقا اغلب برای تلویزیون هم سریال ساخته اند، لب به اعتراض بگشایند.

در آخرین واکنش ها خانه سینما طی نامه ای از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  درخواست همراهی با صنوف سینمایی را مطرح کرده است.

بابک کایدان ـ نویسنده سینما و تلویزیون ـ که به تازگی پخش سریال «دل» به قلم او در شبکه خانگی به پایان رسیده است، درباره رقابت تلویزیون با سریالها و مجموعه های شبکه خانگی به ایسنا توضیح داد: «طبیعتا با استقبال بیشتر از سریال های شبکه نمایش خانگی، مخاطب اندک تلویزیون ریزش بیشتری می‌کند. اما با حذف رقیب، اتفاقی نمی‌افتد چون در نهایت آسیبش به مخاطب می‌رسد.»
او ادامه داد: کاش تلویزیون هم در درون خودش حس رقابت ایجاد می‌کرد و به رقابت سالم روی می‌آورد. تلویزیون می‌توانست با جذب هنرمندان و با رفتن به سمت قصه‌های جسورانه تر و شرایط بهتر، رقابتی با نمایش خانگی شکل دهد که نفعش برای مخاطب بود. مخاطب انتخاب می کرد کدام کار را ببیند. البته هیچکس منکر این نیست که آثار موفق تلویزیونی بیننده‌  ۳۰ تا ۴۰ میلیونی دارد اما شبکه خانگی به خاطر مدل پلتفرم و بحث اینترنت گستردگی اش نهایتا با دو ـ سه میلیون مخاطب است.

این فیلنامه نویس تاکید کرد: «بارها گفته ام دلم می‌خواست تمام آثار شبکه خانگی از طریق تلویزیون به دست مردم می‌رسید؛ زیرا هم رایگان بود و هم مخاطبش را پیدا می‌کرد و هم گستردگی‌اش بسیار بیشتر بود. اما متاسفانه سیاست‌های سازمان صداوسیما خیلی به این سمت نرفته است.

کایدان تصریح کرد، «امیدوار بودم که تلویزیون به خودش بیاید و رقابتی ایجاد شود اما حذف رقیب نه تنها رقابتی ایجاد نمی‌کند بلکه آسیب بیشتری هم به خودش و هم به شبکه خانگی و از همه مهمتر به مخاطب می‌زند.»
کایدان که خود در گذشته سریال‌هایی همچون «دلدادگان» را برای تلویزیون نوشته است، با اشاره به ضعف سریال‌های تلویزیونی در چند سال اخیر، عنوان کرد: به نظرم چند سال است که دافعه صداوسیما نسبت به جاذبه‌اش خیلی بیشتر شده است.
چند سال است که خیلی از هنرمندانی که هم برای تلویزیون و هم برای خودشان آورده‌ای داشتند، متاسفانه دیگر در تلویزیون فعالیت نمی‌کنند. شبکه خانگی هم دارد خودش را پیدا می‌کند و در همین زمان محدود فارغ از کارهای متوسط، ضعیف و قوی‌اش توانسته با مخاطب ارتباط برقرار کند.

 

نویسنده سریال «دل» در عین‌ حال گفت که اگر محدودیت‌ها کمتر باشد ترجیحش نوشتن سریال برای تلویزیون است، زیرا تلویزیون مخاطبان گسترده‌تری دارد و وی‌اودی‌ها هنوز به تلویزیون نرسیده‌اند.

او در این زمینه افزود: من چند سریال برای تلویزیون نوشته‌ام. ارتباط مخاطب با سریال‌ها در تلویزیون خیلی گسترده تر است. طبیعی هم است. تلویزیون رسانه ملی است و جمعیت زیادی برنامه هایش را تماشا می کنند. وی او دی ‌ها فعلا به تلویزیون نمی رسند شاید تا چند سال دیگر همه چیز اینترنتی شود اما تلویزیون در صورت داشتن کار موفق می‌تواند راحت از شبکه خانگی عبور کند.
اما وقتی کارها به مخاطب نزدیک نشوند و دارای جسارت لازم نباشند، طبیعتا این اتفاق نمی‌افتد و مردم شبکه خانگی را دنبال می‌کنند.
کایدان درباره آسیب مالی و شغلی که در راستای توقف صدور پروانه ساخت سریال‌های شبکه خانگی برای فعالان این حوزه به وجود می‌آید، تاکید کرد: طبیعتا آسیب زیادی به کسانی‌که در این حوزه مشغول به کار بودند وارد می شود. با توجه به اوضاع موجود و توقف تقریبی سینماها و اینکه تولیدات تلویزیون هم مثل‌های قبل گسترده نیست،  شبکه خانگی که بخش خصوصی هم در آن چرخش مالی داشت، می‌توانست خیلی‌ها را مشغول به کار کند.
اگر هفت ـ هشت ‌پروژه راه می‌افتاد حدود دو هزار نفر مشغول به کار می‌شدند و برای مخاطب از لحاظ تنوع کار و برای دست‌اندرکاران سینما از لحاظ هدایت خوب چرخه مالی مفیدی بود.
متاسفانه این بلاتکلیفی آسیب جدی می‌زند آن هم زمانی که تنور شبکه خانگی حسابی داغ شده بود و می‌توانست خودش را پیدا کرده و خیلی بالغ‌تر شود.

سریال «هم گناه»

 
این نویسنده با بیان اینکه اگر قرار باشد نمایش خانگی با فیلترها و چهارچوب‌های تلویزیون هدایت شود، صد در صد در کاهش مخاطب و روی آوری مخاطب به شبکه‌های ماهواره‌ای تاثیرگذار است و لطمه‌اش را دوباره مخاطب می‌خورد،‌ عنوان کرد: با اینکه شبکه خانگی از جهت مرزها و چهارچوب‌ها فقط یک گام از تلویزیون جلوتر است و خیلی کار عجیب و غریبی چه از نظر محتوا و چه از نظر فرم انجام نمی‌دهد اما همین یک گام توانسته رقابت خیلی جدی را با شبکه‌های ماهواره‌ای‌ داشته باشد.

او با بیان اینکه شبکه خانگی یک جریان نوپاست که سه چهار سال است که به شکل حرفه‌ای تنورش گرم شده است، عنوان کرد: طبیعی است که یک جریان نوپا ممکن است آسیب‌هایی داشته باشد تا به بلوغ برسد.

ممکن است از بین کارها یک کار هم نیمه تمام بماند و یک کار دچار حواشی شود اما به نظرم برآیند کلی نمایش خانگی کارنامه خیلی موفقی را ارائه می‌دهد.

کایدان افزود: در این سال‌ها شبکه خانگی حدود ۱۵ سریال تولید کرده که حداقل پنج‌تا از آن‌ها در حافظه مخاطب مانده و رضایت مخاطب را جلب کرده است. در صورتی که اگر بخواهیم با کارهای خارجی مقایسه کنیم،‌ آن‌ها انبوهی از سریال‌ها را فارغ از محدودیت‌ها کار می‌کنند و تنوع ژانر دارند و پول گسترده‌ای در صنعت هنریشان در چرخش است و با این حال شاید ۱۰ سریال موفق شود.
ما با این تعداد سریال در شبکه نمایش خانگی و فقر مالی گسترده و همه محدودیت‌های فرهنگی، عرفی، سیاسی و اقتصادی که بر کارها حاکم است، توانستیم مثلا از ۱۵ اثر پنج اثر ماندگار و  با رضایت مندی بالا انجام دهیم.
بقیه کارها هم کارهایی بوده که به سرانجام رسیده  حالا ممکن است از این تعداد دو سریال هم دچار حواشی شده باشد. این به این معنی نیست که کل بشکه خانگی باید تعطیل شود. به نظرم آورده‌های شبکه خانگی بسیار بیشتر از آسیب‌هایش بوده است.

او اختلاف بر سر نظارت بر شبکه خانگی را دعوایی بی دلیل دانست که چوبش را مخاطب می‌خورد و امکان ورود دوباره شبکه‌های ماهواره‌ای و آسیب‌های فرهنگی تقویت می‌شود. علاوه بر این به اعتقاد این نویسنده این اختلاف فعالان سینما را نسبت به قبل بیکارتر می‌کند و هیچ آورده‌ی دیگری ندارد.

سریال «آقازاده»

 
این فیلمنامه نویس در ادامه درباره مطرح شدن پیشنهادی مبنی بر تشکیل شورای نظارت بر نمایش خانگی متشکل از نمایندگانی از نهادهای مختلف، اظهار کرد: این پیشنهاد شدنی است به شرط اینکه هدف همدلی و رسیدن به یک جمع بندی نهایی باشد نه اینکه در همان شورا هم یارکشی سازمانی شود. هدف باید همدلی باشد و نه خنثی سازی شبکه خانگی. به نظرم پیشنهاد خوبی است زیرا هجمه آرا است و می‌توان به یک نتیجه‌ای رسید.
باید اجازه دهند که شبکه خانگی حداقل در مورد محتوا با جسارت جلو بیاید. بحث حجاب و پوشش بحث جدایی است ولی حداقل از لحاظ محتوایی امیدوارم چهارچوب‌ها به گونه‌ای نباشد که کارها به آثاری خنثی تبدیل شود و مردم  اعتمادشان را به شبکه خانگی از دست بدهند. به ویژه اینکه بابتش پول می‌دهند و انتظار دارند چیزی را ببینند که ارزش دارد.

چه در بخش سرگرمی، چه در بخش رویاسازی و چه در بخش نقدهای اجتماعی و در همه حوزه‌ها  مخاطب باید احساس کند که این سریال ارزش پول دادن برای تماشا را دارد وگرنه اگر قرار باشد در شبکه خانگی باز کارهایی مثل تلویزیون ساخته شود، آسیبش خیلی خیلی بیشتر است زیرا مردم فکر می‌کنند سرشان کلاه رفته و  اعتمادشان را نسبت به شبکه خانگی از دست می‌دهند.

امیدوارم برآیند این پیشنهاد به این برسد که جلوی جسارت کارها را نگیرند. کار شبکه خانگی خارج از عرف و فرهنگ نیست فقط یک گام جلوتر است. قطعا در مرحله اول لازمه جذب مخاطب و سرگرم کردنش همین جسارت است.
او در عین‌حال افزود: البته واقعیت این است که راهکار نظارت خیلی کار راحتی بود و نیازی به این همه جنجال نبود. نهایتا می‌شد یک مقدار قوانین منظم‌تر و مدون‌تری را در پروانه ساخت اعمال می‌کردند.

کار آنقدر پیچیده نبود که جلوی سریال‌ها به این شکل گرفته شود. الان دو ـ سه سریال دیگر که بیاید دیگر کاری برای نمایش خانگی وجود ندارد و نیمه دوم سال تقریبا خالی است. سه یا چهار روز در هفته مردم می‌توانستند از این سریال‌ها استفاده کنند و این یک آسیب جدی است.

سریال «نهنگ آبی»

 
کایدان در پایان درباره سریال جدیدش برای شبکه نمایش خانگی گفت: کاری را قرار است برای شبکه خانگی انجام دهیم که فعلا در حد گفت‌و گو و ایده است. احتمالا کمدی خواهد بود. پیگیر کارگردان و تکمیل تیم هستیم. ان شاءالله تا هفته آینده به نتیجه برسیم و کارگردان هم مشخص می شود.

بابک کایدان پیش از سریال «دل» در سریال‌هایی همچون «دلدادگان» و «خوب بد زشت» به کارگردانی منوچهر هادی، «معراجی‌ها» و «دارا و ندار» به کارگردانی مسعود ده‌نمکی و «سقوط یک فرشته» به کارگردانی بهرام بهرامیان، به عنوان نویسنده حضور داشته است.

امین تارخ درباره سریال «آقازاده» گفت: «سریالی که ۶۰میلیون دقیقه دیده می‌شود معنی‌اش این است که با تماشاگر ارتباط برقرار کرده و آنها را راضی نگه می‌دارد. این به شکل اتفاقی نیست؛ این در واقع نشانگر این مطلب است که صاحب یک فیلمنامه و تهیه‌کننده بسیار خوب و یک کارگردانی بسیار جذاب است.»

او که در این سریال نقش حاج‌رضا تهرانی را بازی می‌کند، ادامه داد: «به‌نظر من غیر از من همه بازیگرایی که در این سریال بازی می‌کنند همه افراد چهره، فهمیده و صاحب تجربه هستند. اگر که خودم را جدا می‌کنم به این دلیل نیست که فروتنی می‌کنم به این جهت هست که من نباید درباره خودم نظر بدهم. وقتی یک مجموعه نمایش خانگی صاحب یک فیلمنامه خوب، کارگردان و بازیگران و تهیه‌کننده خوب باشد طبیعی است که مورد وثوق مردم قرار می‌گیرد.»