برچسب: توقیف خانه پدری

  • جوابیه سازمان سینمایی به برنامه «هفت»/ «خانه پدری» همه مراحل قانونی اکران را طی کرده است

    روابط عمومی سازمان سینمایی در نامه‌ای خطاب به علی فروغی، مدیر شبکه سه سیما، خواستار پخش جوابیه این سازمان نسبت به ادعاهای مطرح شده در برنامه «هفت» شد.

    مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی در پی اظهارات غیر واقعی که در دو قسمت متوالی برنامه سینمایی «هفت» درباره فیلم «خانه پدری» صورت گرفته است و القاء شبهه مبنی بر عدم رعایت رویه و ضوابط و مقررات در نمایش این فیلم، نامه زیر را خطاب به مدیر شبکه سه سیما منتشر کرده است:

    «۱ – با ساخت فیلم «خانه پدری» در جلسه مورخ ۸۸/۷/۲۷  به اتفاق آراء اعضای وقت شورای پروانه ساخت موافقت می‌شود و پروانه ساخت این فیلم با سرمایه گذاری ۵۰ درصدی موسسه ناجی هنر در تاریخ ۸۸/۷/۲۹ به امضای مدیرکل محترم وقت اداره نظارت و ارزشیابی صادر می‌گردد.

    ۲ – درخواست‌های نمایش فیلم از سال ۱۳۹۰ به جریان می‌افتد و در چند نوبت مطابق روال معمول برخی از فیلم‌ها، نسخه‌های مختلف فیلم در جلسات مختلف شورای پروانه نمایش به شرح زیر مطرح می‌گردد:

    الف : نسخه ارائه شده اولیه فیلم در تاریخ ۹۰/۸/۲ در جلسه شورای پروانه نمایش مطرح و با نمایش آن مخالفت شده است.

    ب : در جلسه مورخ ۹۰/۹/۷ صورتجلسه مجددی تنظیم می‌گردد که با تامین نظرات نماینده شورا، نمایش آن بلامانع اعلام می‌شود. این مصوبه به تایید ۶ نفر از ۷ نفر عضو حاضر شورا رسیده است.

    ج : در سال ۱۳۹۲ صورتجلسه مجددی تنظیم می‌شود که به فیلم ۴ اصلاحیه وارد شده است که با انجام آن نمایش فیلم «با درجه کیفی الف» بلامانع اعلام می‌شود.

    د : در تاریخ ۹۳/۹/۲۴ با درخواست موسسه هنر و تجربه برای نمایش فیلم در آن گروه، شورا با نمایش فیلم در گروه هنر و تجربه و شرط سنی موافقت می‌نماید.

    ﻫ : پس از توقف نمایش فیلم و بلاتکلیف ماندن موضوع نمایش فیلم در سال ۱۳۹۶ مجددا بنا به درخواست تهیه‌کننده و پخش‌کننده فیلم و با توجه به دستور وزیر محترم وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر تعیین تکلیف فیلم‌هایی که در مرحله نمایش بلاتکلیف مانده‌اند، اعضای شورای پروانه نمایش در تاریخ ۹۶/۵/۱۸ با نمایش فیلم در محافل و مراکز خاص به تشخیص سازمان سینمایی موافقت نموده‌اند در این جلسه ۸ نفر از اعضا حضور داشتند و به اتفاق آراء تایید شد.

    این مصوبه در تاریخ ۹۶/۵/۲۳ نیز با شرط سنی مجدد مورد تایید قرار گرفت.

    و: در طول این مدت جناب آقای عیاری همچنان درخواست بر صدور پروانه نمایش عمومی فیلم داشتند. فلذا طی ملاقاتی با معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۹۸ مجددا صدور پروانه نمایش عمومی فیلم را درخواست می‌نمایند که موضوع در تاریخ ۹۸/۵/۲۳ در جلسه شورای پروانه نمایش مطرح گردید و مصوب می‌گردد:

    با توجه به شرایط خاص این فیلم و پروانه نمایش صادر شده در سال ۱۳۹۳ جهت نمایش در هنر و تجربه، شورا پس از بحث و بررسی مجدد سوابق موجود، به این نتیجه رسید که نحوه اکران فیلم را با شرایط محدودیت سنی (۱۵+) به صلاحدید ریاست سازمان سینمایی واگذار نماید.»

    متن فوق به اتفاق آرای اکثریت حاضر مصوب گردیده است و براساس همین مصوبه با وجود آن‌که تعدیل صحنه‌های خشونت، جزو مصوبه نبوده است اما با مذاکره معاون ارزشیابی و نظارت سازمان با تهیه‌کننده فیلم، با تعدیل صحنه خشونت و محدودیت سنی، فیلم با طی همه مراحل قانونی و رویه‌های معمول با محدودیت سالن و مدت اکران در گروه آزاد به نمایش درآمده است.»

  • یک تهیه‌کننده سینما روی آنتن زنده تلویزیون بیان کرد: مخالفان «خانه پدری» دنبال فیلم‌های بی‌بو و خیاروار هستند

    به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، برنامه «شهر فرنگ» پنجشنبه شب با موضوع «نظارت در سینمای ایران» به مناظره دو تن از منتقدان و مدافعان اکران فیلم «خانه پدری» تبدیل شد.
    غلامرضا موسوی، تهیه‌کننده سینما با بیان اینکه قوانین در هر عرصه‌ای باید رعایت شوند، تصریح کرد: یک فیلم تمام مراحل قانونی را گذرانده و پس از 10 سال مجوز نمایش گرفته است و این کار عجیب و غریبی نیست.
    وی افزود: اساسا هر اثر هنری می‌تواند موافقان و مخالفانی داشته باشد، اما اینکه مخالفت برخی‌ها باعث شود که یک فیلم از روی پرده پائین کشیده شود، از نظر من به عنوان تهیه‌کننده امنیت شغلی همکارانم را به خطر می‌اندازد.
    موسوی با انتقاد از برخی دوگانگی‌ها گفت: از یک طرف تاکید می‌شود که فیلم‌های اجتماعی ساخته شود، اما از سوی دیگر با چنین فیلمی برخورد می‌شود.
    این تهیه‌کننده سینما درباره فیلم «خانه پدری» گفت: این فیلم، فیلمی نیست که تماشاچی عادی سینما را جذب کند و فیلمی نیست که کسی برای سرگرمی آن را ببیند، از این رو به نظر من مخاطب فراوانی نمی‌داشت.
    موسوی درباره این موضوع که علت توقیف فیلم «خانه پدری»، رعایت نکردن اصلاحات تاکید شده بود، گفت: این موضوع باید استعلام شود تا روشن شود که آیا واقعا این اصلاحات انجام شده یا نه.
    سعید الهی، کارشناس رسانه با انتقاد از عملکرد مدیران سیاسی و سینمایی کشور، گفت: مدیران سینمایی ما با جریانی در سینما هم‌سو شده‌اند که قائل به آزادی در محتوی است.
    وی افزود: با همین روند است که فیلمی ساخته می‌شود که آشکارا با قوانین کشور منافات دارد.
    الهی گفت: بر اساس بند 11 قانون اهداف وزارت ارشاد تصریح شده که فیلمساز حق ندارد جزئیات قتل را به نمایش بگذارد.
    این کارشناس رسانه با بیان اینکه من با موضوعات دیگری مانند ضدشیعی بودن یا صحنه‌های منزجرکننده‌ای که گفته می‌شود در فیلم «خانه پدری» وجود دارد، کاری ندارم، اظهار داشت: نکته این است که مدیریت سینمای ما با تفکری هم‌سو شده که با سوءاستفاده از واژه آزادی هر محتوایی را به نمایش می‌گذارد و هر انتقادی را با اتهام مخالفت با آزادی سرکوب می کند.
    الهی گفت: باید مشخص شود که مرجع رسیدگی در این موضوعات از جمله قصور یا تخلف مسئولانی که موظف به نظارت بر آثار فرهنگی‌اند، کجاست و بنده قاطعانه عرض می‌کنم که در اینجا قوه قضائیه باید رسیدگی کند.
    غلامرضا موسوی، تهیه‌کننده سینما در توجیه صحنه خشونت‌بار زنده به گور کردن دختر توسط پدر، گفت: دو نوع دیدگاه درباره نمایش صحنه‌های خشن وجود دارد، یک دیدگاه این است که نمایش خشونت به دفع خشونت منجر می‌شود و یک دیدگاه هم این است که نمایش صحنه‌های خشن، خشونت را ترویج می کند.
    وی افزود: ماجرای قتل دختر به دست پدر هم چیز عجیبی نیست و در سال 2000 بیش از 5هزار قتل دختر به دست پدر رخ داده بود.
    این تهیه‌کننده سینما با انتقاد از برخورد دوگانه با نمایش صحنه قتل در فیلم‌ها، صحنه زنده به گور کردن دختر در فیلم «خانه پدری» را با صحنه‌ای از سریال «ستایش3» مقایسه کرد و گفت: در سریال شبکه سه هم قتل دختر به دست پدرش نشان داده می‌شود و این درحالی است که فیلم «خانه پدری» برای زیر 15ساله‌ها ممنوع است اما سریال را همه مردم می‌بینند.
    موسوی در ادامه وزیر ارشاد را یک صاحب‌نظر در امور دینی توصیف کرد و گفت قطعا اگر اشکالی در این زمینه در فیلم بود، وزیر ارشاد متوجه آن می‌شد.
    این تهیه‌کننده سینما در ادامه با اعتراض به انتقاد سعید الهی از فیلم «خانه پدری» گفت: یک شخص فرهنگی که از سانسور طرفداری نمی‌کند، شما کدام آدم حسابی را دیده‌اید که طرفدار سانسور باشد.
    وی افزود: آدم فرهنگی می‌گوید که باید بحث کرد و صحبت‌های متفاوت را مطرح کرد و بهترین را انتخاب کرد.
    موسوی تصریح کرد: مردم ما آنقدر باهوش هستند که اگر فیلمی خوب نباشد آن را تماشا نکنند.
    سعید الهی در واکنش به اظهارات موسوی گفت: اگر مردم باید قضاوت کنند، آقای موسوی بگویند که وقتی قانون تاکید کرده که صحنه قتل نباید به وضوح در فیلم نمایش داده شود، چرا این اتفاق در «خانه پدری» رخ داده است.
    موسوی پاسخ داد: شورای پروانه نمایش وزارت ارشاد این فیلم را تائید کرده و باید به آن تمکین کرد و اگر قرار است هرکسی در کار وزارت ارشاد دخالت کند، خب بیایند این وزارتخانه را تعطیل کنند تا خیال برخی‌ها راحت شود، چون این آدم‌ها ضد فرهنگ هستند و می‌خواهند سر به تن فرهنگ نباشد.
    وی درباره منتقدان فیلم «خانه پدری» افزود: این آدم‌ها به دنبال فیلم‌های بی بو و خیاروار هستند.
     

  • ما متهمیم؛ در حاشیه توقیف «خانه پدری»

    وقتی در خرداد سال ٦١ علیه فیلم «برزخی ها» طومار جمع کردند و فشار آوردند تا فیلم از پرده پایین کشیده شد و ما سکوت کردیم باید فکر اینجا را هم می کردیم. زمانی که در نوروز سال ٩١ دو فیلم «زندگی خصوصی» و «گشت ارشاد» را از پرده پایین کشدند و تعارضات صنفی باعث شد سکوت کنیم و شانه بالا بیاندازیم باید فکر امروز را می کردیم.آن روز که قرار بود در حمایت از ادامه نمایش «من مادر هستم» اقدامی کنیم و چون مدیران سینمایی از قبیله ما نبودند، نیامدیم و حمایت نکردیم باید چنین اوضاعی را پیش بینی می کردیم.

    وقتی به رغم طی کردن همه مراحل قانونی بارها و بارها مانع از اکران «عصبانی نیستم» شدند و دست آخر هم نسخه مثله شده اش را مدت محدودی نمایش دادند تا پرونده اش بسته شود، باید می دانستیم این داستان ادامه خواهد داشت.وقتی سال ها شاهد تلاش محسن امیریوسفی برای رفع توقیف «آشغال های دوست داشتنی» بودیم و همراهی اش نکردیم، وقتی در برابر توقیف سنتوری، صد سال به این سال ها، ارادتمند نازنین، بهاره و تینا، خرس، کاناپه و انبوهی فیلم دیگر سکوت کردیم همان وقت ها بود که به دیگران نشان دادیم ما سینماگران جزیزه هایی تک افتاده هستیم نه یک جریان صنفی متحد و همدل و می شود هر بلایی سرمان آورد.آن روزها باید چنین آینده ای را حدس می زدیم.

    وقتی همین چند ماه پیش بهانه جویی کردند و رحمان ١٤٠٠ را در اوج استقبال مردم از پرده پایین کشیدند و ما خوشحال شدیم و سکوت کردیم باید منتظر چنین روزی می بودیم.این اختلافات، تفرقه، تعارضات و بدخواهی های میان خود ما است که ابزار دست دیگران می شود تا امنیت حرفه ای مان را به خطر بیندازند.

    لازم نیست جایی بیرون این حرفه دنبال مقصر بگردیم، همیشه از ما است که بر ما است و امروز هم انگشت اشاره خیلی از خودی ها در ماجرای توقیف خانه پدری را به وضوح می بینیم.

    همیشه هم فراموش می کنیم که سینما بهانه است و فیلم ها گوشت قربانی دعوا میان جریان های سیاسی و اصحاب قدرت در سینما هستند. یادمان می رود چه آثاری قربانی مصلحت اندیشی مدیران سینما برای حفظ پست میزشان شدند و ما سکوت کردیم.بله، ما سینماگران هم به سهم خود متهمیم. حالا این بار نوبت «خانه پدری» و کیانوش عیاری شده، فردا نوبت کدام یک از ما خواهد رسید؟

    * نویسنده و کارگردان سینما
    * منتشر شده در سینمادیلی

  • کیانوش عیاری امیدوار به اکران دوباره «خانه پدری»

    دوشنبه بارانی ششم آبان‌، کیانوش عیاری مشغول فیلمبرداری سریال «۸۷ متر» است که از تماس‌های تلفنی خبرنگاران در جریان خبری شوکه‌کننده قرار می‌گیرد. فیلمش که پس از حدود یک دهه توقیف، با اصلاحات مجوز نمایش گرفته، چهار روز از اکران نگذشته، با حکم دادستانی متوقف شده. لابد عیاری در موقعیت عجیبی قرار گرفته، سال‌ها برای ساخت سریالی «روزگار قریب» که جزو گنجینه‌های صداوسیماست وقت گذاشته و در روزهایی که مشغول ساخت کاری تازه برای تلویزیون است این گونه با بی‌مهری مواجه شده است.
    دلیل توقیف اول: تهدید به استیضاح وزیر
    انگار روند نمایش و توقیف «خانه پدری» روی دور تسلسل افتاده. دی ماه سال ۹۳ هم فیلم بعد از سه سال و نیم توقیف برای دو روز در گروه هنر و تجربه روی پرده اکران رفت اما یکباره قفل توقیف بر در «خانه‌ پدری» خورد. ترویج خشونت یکی از اتهاماتی بود که به فیلم زده می‌شد و واکنش‌های منفی نسبت به اکران فیلم آنقدر بالا بود که ممکن بود کل وزارتخانه را تحت‌الشعاع قرار دهد. دو سال بعد کیانوش عیاری در روایتش از آن سال‌ها این گونه می‌گوید: «گفتند مجلس اعلام کرده که اگر فیلم پایین کشیده نشود وزیر استیضاح خواهد شد. در حالی که مجلس اعلام کرد به این ماجرا ورود نکرده در دومین روز فیلم پایین کشیده شد.»
    توقیف دوم به دستور دادسرای فرهنگ و رسانه
    با وجود پشت سر گذاشتن چنین تجربه‌ای اما واکنش عیاری به اخبار منتشر شده درباره توقیف دوباره فیلمش به دستور دادستانی، همین تک عبارات است: «حکم توقیفی به من ابلاغ نشده، تا زمانی که خبر را به طور رسمی به من اعلام نکنند، آن را باور نمی‌کنم.» نه کسی حکم دادستانی را دیده و نه نامه رسمی ارسال شده. سازمان سینمایی در پاسخ به سؤال اهالی رسانه اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و به‌صورت رسمی اعلام می‌کند که حکمی دریافت نکرده. منبع خبر همچنان خبرگزاری وابسته به صداوسیماست. سایت‌های فروش آنلاین فیلم فعال است و همچون سه روز گذشته استقبال از «خانه پدری» ادامه دارد که یکباره همه چیز متوقف می‌شود. حکم توقیف «خانه پدری» به ساختمان بهارستان می‌رسد و روابط عمومی سازمان سینمایی اعلام می‌کند که اکران فیلم با دستور دادسرای فرهنگ و رسانه متوقف شده است.
    دادسرای تهران: مرتکبین و مقصرین تحت تعقیب قانونی قرارگرفتند
    ساعاتی بعد دادسرای تهران اعلام کرد که حسب دستور دادستانی علاوه برجلوگیری از پخش فیلم «خانه پدری»، کلیه مرتکبان و مقصران نیز تحت تعقیب قانونی قرارگرفته‌اند. روابط عمومی دادسرای عمومی و انقلاب تهران در خصوص توقیف فیلم «خانه پدری» با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «با توجه به اینکه اکران فیلم «خانه پدری» بازتاب بسیار منفی و گسترده‌ای در اذهان جامعه بشری به‌دنبال داشته و به نحوی توهین به اعتقادات مذهبی جامعه ایران و ترویج خشونت علیه زنان و زیر سؤال بردن سنن، رسوم و فرهنگ ناب ایرانی-اسلامی و ارائه تصویر وارونه و کذب از خانواده ایرانی در این فیلم مشهود است و پخش آن سلامت روحی و روانی جامعه را به‌مخاطره انداخته به نحوی که با واکنش منفی اقشار و گروه‌های مختلف در جامعه همراه بوده بنابراین از باب پیشگیری از هر گونه اخلال در نظم عمومی و صیانت از سلامت روح و روان جامعه بر اساس گزارشات واصله از دستگاه‌های ضابط پرونده، موضوع به دادسرای فرهنگ و رسانه ارجاع و طبق دستور دادستان تهران دستور جلوگیری از ادامه اکران فیلم مذکور و پخش آن صادر گردید.
    لازم به ذکر است بنا به گزارش مراجع نظارتی با وجود اینکه مقرر شده بود که فیلم یاد شده مورد اصلاح و بازسازی قرار گیرد ولی در این خصوص اقدام اصلاحی انجام نگرفته فلذا حسب دستور دادستانی علاوه بر جلوگیری از پخش فیلم مذکور، کلیه مرتکبین و مقصرین نیز تحت تعقیب قانونی قرار گرفتند.»
    انتظامی: نظر قاطبه مخاطبان با برداشت بازپرس دادستانی متفاوت است
    «خانه‏ پدری» درباره‏ یک قتل خانوادگی است و بازتاب یک جنایت کهنه در خانواده را بررسی می‌کند. زهر صحنه مناقشه‌برانگیز فیلم با اعمال اصلاحاتی گرفته شده اما نه «مثبت ۱۵» روی پوستر مخالفان را متقاعد می‌کند و نه اصلاحاتی که با تعامل سازمان سینمایی و سازنده فیلم اعمال شده. در چند روز گذشته دلواپسان آنچنان به فیلم تازه از بند توقیف رها شده عیاری تاخته‌اند که حالا مجوزی که سازمان سینمایی برای اکران فیلم صادر کرده زیر سایه حکم دادسرای فرهنگ و رسانه قرار گرفته. تمام نگاه‌ها به ساختمان خیابان کمال‌الملک و دفتر حسین انتظامی دوخته شده. ایستادن سازمان سینمایی و وزارت ارشاد بر سر مجوزهایش همانطور که سید محمد طباطبایی‌نژاد معاون نظارت و ارزشیابی سازمان در زمان خبر رفع توقیف «خانه پدری» وعده داده، بدیهی‌ترین انتظاری است که اهالی فرهنگ و هنر دارند. اولین واکنش رئیس سازمان سینمایی مذاکره و تعامل با مراجع ذی‌صلاح برای حل مشکل توقیف اکران فیلم است.
    حسین انتظامی طبق قانون بر مرجعیت قانونی تصمیم‌گیری شورای پروانه ساخت و نمایش تأکید دارد. او به ایرنا می‌گوید: «اعضای شورای پروانه نمایش و قاطبه منتقدان و جامعه‌شناسان، خانه پدری را فیلمی در ترویج خشونت نمی‌دانند.» انتظامی به معترضانی که معتقدند اصلاحی در فیلم صورت نگرفته پاسخ می‌دهد: «با مذاکره مسئولان سازمان سینمایی با کارگردان فیلم، بار تصویری خشن صحنه‌های ابتدایی آن، کاسته و با تمهیدات تصویری و صوتی، اصلاح شد. جای تعجب است که عده‌ای می‌گویند هیچ اصلاحی در این فیلم صورت نگرفته است.»
    او در بخش دیگر صحبت‌هایش در دفاع از فیلم «خانه پدری» تأکید می‌کند: «نظر قاطبه مخاطبانی که این فیلم را در چهار روز نمایش آن دیده‌اند، با برداشت بازپرس مربوط در دادستانی تهران متفاوت است. اکثر مخاطبان و کارشناسان، این فیلم را ترویج خشونت علیه زنان نمی‌دانند، بلکه متقابلاً آن را روایتی در تخطئه تحجر و اثرگذار نسبت به قتل‌های ناموسی یافته‌اند. این فیلم وقتی با بافتار جامعه امروز تحلیل می‌شود، یکی از برکات انقلاب اسلامی را بیان می‌کند؛ چرا که بیننده، وضعیت امروز زنان در جامعه را با آن چیزی که در ابتدای قرن حاضر یعنی دوره پهلوی اول بوده است مقایسه می‌کند. حتی در اپیزود پایانی فیلم که در عصر جمهوری اسلامی می‌گذرد، چهره‌ای که از زن تصویر می‌شود بانویی فعال و تحصیلکرده است.»
    قوه قضائیه و سازمان سینمایی تعامل می‌کنند؟
    بنابر اظهارات حسین انتظامی، سازمان سینمایی، تهیه‌کننده، کارگردان و پخش‌کننده این فیلم، قانونمندی خود را با اجرای فوری حکم دادستانی تهران نشان داده‌اند اما در عین حال از ریاست محترم قوه قضائیه تقاضا دارند که با ورود به این موضوع موجبات دلگرمی و همدلی و انسجام اصحاب فرهنگ و هنر فراهم شود. کیانوش عیاری که بعد از خبر حکم توقیف دادستانی ترجیح داده در سکوت منتظر گشایش‌های تازه در سایه تعامل و گفت‌وگو باشد می‌گوید: «آقای حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی عاقلانه‌ترین مسیر را طی می‌کنند و آن طرح مسأله با ریاست قوه قضائیه است.»
    کارگردان «خانه پدری» با اشاره ضمنی به تصمیمات ابراهیم رئیسی در دوره ریاستش بر قوه قضائیه ابراز امیدواری می‌کند: «در شرایطی که آقای رئیسی برخوردهای غافلگیرکننده در دوره چند ماهه ریاستشان بر قوه قضائیه داشته‌اند می‌توانم امیدوار باشم که چه بسا نگاهی منصفانه نه صرفاً نسبت به این فیلم بلکه به مقوله سانسور در کشور داشته باشند.»
    او در پایان بر همکاری با سازمان سینمایی برای رفع مشکل فیلم «خانه پدری» تأکید می‌کند: «منتظر اقدام‌های بعدی حسین انتظامی هستم و به‌عنوان سازنده فیلم اگر کاری از من بربیاید که ایشان بخواهند دریغ نمی‌کنم.»
    ۲۳۲۴۳

  • روزنامه ایران:در جامعه ای که در ملاءعام اعدام صورت می گیرد،باور کردنی نیست که فیلم”خانه پدری” به خاطر صحنه خشن توقیف شود

    این فیلم برای پخش باید اصلاحاتی را انجام می‌داد که داده است. مسأله اصلی وجود خشونت عریان در کشتن یک دختر است که تغییرات داده شده مورد تأیید شورای مربوط در ارشاد قرار گرفته است. حتی اگر تغییرات مزبور از نظر برخی کافی نباشد، این مسأله متوجه شورای مزبور است و ربطی به دست‌اندرکاران فیلم ندارد.
    مشکل واقعی این فیلم چیست؟ آیا کسی باور می‌کند که مسأله در حد نمایش یک صحنه خشونت‌آمیز باشد؟ در جامعه‌ای که همچنان اعدام در ملأعام انجام می‌شود این حد از حساسیت درباره خشونت یک صحنه از فیلم که همه می‌دانند فیلم است و نه واقعیت، جالب است. صحنه‌ای که تعدیل هم شده است.
    چرا سعی نمی‌کنیم مسائل را شفاف بیان کنیم؟ کسانی که در این مدت در رسانه‌های خود علیه این فیلم سخن گفته‌اند، آشکارا یک چیز را پنهان می‌کنند و در عین حال فقط به بخش خشونت آن تأکید می‌کنند. مگر نه اینکه افتخار اسلام این است که جاهلیت عرب را محکوم کرد؟ جاهلیتی که دختران را زنده به‌ گور می‌کردند. پس چرا عده‌ای از به تصویر کشیدن این جاهلیت در قرن گذشته ناراحت هستند؟ جاهلیتی که با وقوع انقلاب به حاشیه رفته بود و زنان به مرور جایگاه شایسته و بایسته خود را به‌دست آوردند و اتفاقاً این موضوع در فیلم نیز بخوبی بازتاب یافته است. آخرین نسل از دختران و زنان حاضر در فیلم کسی است که در انقلاب بزرگ شده، فرد بااعتماد به‌نفسی است که استقلال دارد، ایده دارد، نظر دارد و آن را مقایسه کنیم با نسل اول دختران و زنانی که در فیلم حاضرند و مربوط به قرن گذشته هستند که موجوداتی منفعل و مظلوم و توسری خور هستند.
    اگر منطق مخالفان این فیلم را بخوبی واکاوی کنیم، در پشت آن دفاع از ساختاری مردسالار که هیچ نسبتی با ارزش‌های دینی ندارد نهفته است. ساختاری که پس از انقلاب و در جریان انقلاب دچار تزلزل جدی شد، اکنون دوباره می‌کوشد خود را در پوشش دفاع از سنت بازسازی و زنده کند. این شیوه عمل هیچگاه منتج به نتیجه مطلوب آنان نخواهد شد، زیرا هنگامی که اینگونه فیلم‌ها با مانع مواجه شوند، به‌طور طبیعی سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ ناامن می‌شود و سرمایه‌ها به سوی فیلم‌های سطحی و اکشن و طنز و لوده‌بازی می‌رود که برای جلب مخاطب و فروش گیشه، صریح‌ترین شوخی‌های جنسی را در فیلم انجام می‌دهند و محصولات فرهنگی مبتذل خود را روانه بازار می‌کنند. بعد به اعتراض فریاد برمی‌آورند که چرا فرهنگ خراب شده است؟ آن روزی که بیشترین فشارها را به هنرمندان موسیقی اصیل ایرانی وارد می‌کردند، باید به این روزها فکر می‌کردند که جای آنان در بازار را امثال تتلوها پر خواهند کرد. فشار به سینمای فرهنگی و دارای پیام نیز نتیجه‌ای جز فربه شدن سینمای لودگی و نه حتی طنز فاخر نخواهد داشت.
  • «خانه پدری» و ده نکته درباره عصبانیت خودارزشی پندارها

    از زمان اکران فیلم خانه پدری، جریان‌های محفلی/رسانه‌ای آتش توپخانه خود را گشوده‌اند و ضمن بدگویی از این فیلم و شماتت متولیان سینمایی مبنی بر اینکه چرا اجازه اکران بدان را داده‌اند؛ مصر بر لغو اکران فیلم هستند.
    خانه پدری درباره یک جنایت خانوادگی است که در هفت هشت دهه قبل به وقوع پیوسته است. روایت این اتفاق در فیلم، در‌‌ همان سکانس‌های اول انجام می‌گیرد. بقیه فیلم درباره پنهان کاری این جنایت در طول گذر سال‌ها و دهه‌ها و نسل‌ها است؛ فرایندی که البته به موازاتش، آگاهی عمومی اهل خانه هم افزایش می‌یابد و به عنوان چالشی جدی در برابر این جنایت کهنه و سرپوش نهادنش جلوه پیدا می‌کند. خب… چرا این موضوع باعث عصبانیت جریان‌های محفلی/رسانه‌ای خودارزشی پندار شده است؟
    این جریان مدعی است که فیلم: اولا ترویج خشونت می‌کند و تماشای صحنه فجیع قتل مناسب حال تماشاگران نیست،، ثانیا مردم ایران را خشن و دخترکش معرفی می‌کند و این توهین به ایرانیان است، سوم آنکه این خشونت را به متدینین نسبت می‌دهد و در نتیجه ضددین هم هست. و اما چند نکته در  پاسخ به این استدلال‌های سست:
    1- اولا هر نمایش خشونتی به معنای ترویج آن نیست، بلکه کوبندگی نهفته در فضای آن، به اشمئزاز مخاطب از این نوع جنایت‌ها می‌انجامد. خانه پدری در واقع فیلمی ضدخشونت است. اگر قرار باشد با استدلال مخالفان فیلم سخن گفته شود، پس بسیاری از آنچه که در مقاتل و سخنرانی‌ها و نوحه‌ها درباره خشونت‌های تکان دهنده لشکر یزید در کربلا به میان می‌آید، از بریدن سر امام گرفته تا تیر نهادن بر گلوی نوزاد شش ماهه و از آتش زدن خیمه‌ها گرفته تا دق دادن دختربچه‌ای در ویرانه‌ای در غربت، همگی ترویج خشونت است. در حالی که چنین نیست. این تعابیر را گویندگان با آب و تاب تعریف می‌کنند تا نفرت مخاطب به عاملان خشونت برانگیخته شود. اگر عیاری می‌خواست خشونت را ترویج کند، قطعا می‌توانست با تدوین و کات و موسیقی و تغییر میزانسن، فضایی به مراتب پررنگ و لعاب‌تر بیافریند. اما دوربین ثابت او که بر زاویه‌ای واحد از عمل خشونت خیره مانده است، دلالت بر بهت دارد و نه ترویج. مخالفان فیلم هم بهتر است نگران تأثیر این صحنه بر مخاطبان حساس نباشند. فیلم با درجه سنی بالای 15 سال به نمایش درآمده است.
    2- نسبت دادن خشونت فیلم به کل ایرانیان، ادعایی ناشی از سر جهل و کم‌سوادی به سینما است. اغلب قریب به اتفاق فیلم‌های دنیا، چارچوب موضوعشان محدود به درامی است که دارند تعریف می‌کنند. اپیدمی تعمیم دادگی در تفسیر آثار هنری، آفتی است که از سنت مارکسیسم در فرهنگ و هنر این دیار باقی مانده است و در دوران معاصر دیگر خریداری ندارد. عجیب است که مخالفان فیلم جنایت پدر داستان فیلم را به کل ایرانیان تعمیم می‌دهند، اما بی‌گناهی همسر و فرزندان و نوادگان او را تعمیم نمی‌دهند! از طرف دیگر واقعا مخالفان فیلم مدعی‌اند در این مملکت هیچ جنایت خانوادگی‌ای صورت نمی‌گیرد؟ این همه قتل‌های زن و شوهری و فرزند و والدی که برخیشان در صفحات حوادث نشریات هر از چند گاهی نشر می‌یابد در خواب و خیال رخ می‌دهد؟ پاک کردن صورت مسأله به معنی حل آن نیست، اما ظاهرا مخالفان فیلم حتی حاضر نیستند تصویری جنایی که مربوط به زمان پهلوی اول هم هست بازتابی سینمایی یابد تا مبادا به حل شدگی آسان مسأله‌شان خدشه‌ای وارد آید.
    3-  برای نمونه شاید یادآوری بخشی از گزارش های معاون وقت مبارزه با جرائم جنایی پلیس آگاهی تهران  که در سال 1392 طی نشستی رسانه‌ای درباره آمار قتل‌های ناموسی توسط بستگان نزدیک مقتول اعلام شد، خالی از وجه نباشد: این مقام انتظامی در آن نشست خبر داد که ۲۰ درصدِ قتل‌های ایران،‌ قتل‌های ناموسی است و بیش از ۳۰ درصد از قربانیان قتل در ایران، با قاتل نسبت خانوادگی دارند. هادی مصطفایی همچنین اعلام کرد که نزدیک به ۲۵ درصد از مقتولان در ایران را زنان تشکیل می‌دهند که ۶۱ درصد آن‌ها توسط بستگان‌شان به قتل رسیده‌اند. نیاز به توضیح بیش‌تر است؟ این تازه در حالی است که عیاری قتلی مربوط به هفتاد هشتاد سال قبل را مطرح کرده است و نه دوره کنونی را.
    4-  معلوم نیست استناد مخالفان اکران فیلم برای ضددینی دانستن فیلم معطوف به چیست. آن‌ها فضای سنتی معیشتی خانواده فیلم را به معنای مذهب گرفته‌اند. این نیز دلالت بر بی‌سوادی حضرات دارد. اینکه در یک خانواده با ظاهر سنتی/آیینی اشتباهی صورت پذیرد، به معنای اشتباه بودن مذهب نیست. زاویه دوربین عیاری به سمت یک جمع خانوادگی است و نه مذهب. هم نگارنده و هم مخالفان اکران فیلم و هم نمایندگان مجلس و… در روند فعالیت‌های روزمره‌شان امکان فراوان دارد که انواع و اقسام بزه‌ها و دروغ‌ها و غیبت‌ها و تهمت‌ها را مرتکب شویم و در عین حال ظاهرمان هم دلالت بر مسلمانی‌مان داشته باشد. خلافکاری ما ربطی به اسلام ندارد، به نقص‌های رفتاری و تربیتی‌مان برمی‌گردد؛ ولو آن‌که شمایل‌مان هم آکنده از نشانه‌های دینی باشد. به نظر مخالفان فیلم، یعنی امکان ندارد کسی با موقعیتی سنتی و ظاهری مذهبی، خلاف کند؛ و اگر چنین کند یعنی مذهب غلط است؟ زهی قوت استدلال و استحکام رأی!
    5-  این خانه پدری نیست که ایراد دارد، نگاه مرتجعانه مخالفان فیلم است که ایراد از سر و رویش می‌بارد. آن‌ها بر اساس برداشت‌های ساده‌انگارانه‌شان، فیلم را چنان معرفی کرده‌اند که گویی قرار است با اتهام زدن بر ایران و اسلام و نظام، بن‌مایه فضای جاری را خشونت‌محور بنمایاند. فیلم چنین نیست، اما ذهنیت مخالفان چنین است. آن‌ها چنان نسبت به مملکت و نظام و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، مشکوک و مردد هستند که به محض دیدن تصویری که حکایت از یک خشونت موردی دارد، برمی‌آشوبند و در هراس فرو می‌روند که مبادا دارد ما را نشانه می‌رود. کسی که دروغگو است از تماشای فضایی که دروغ به رخش کشیده می‌شود برآشفته می‌شود و کسی که جانی است، از مواجهه با داستانی درباره جنایت هم به دلشوره می‌افتد و کسی که اهل پنهان‌کاری است، نمایش برملاییِ پنهان‌کاری حالش را بد می‌کند. بهتر است حضرات، چند صباحی را تحمل کنند که فیلم در همین سینماهای معدود اکران شود. به جایی برنمی‌خورد. فیلم امکان داشتن تبلیغات تلویزیونی و محیطی و رسمی را ندارد و عزیزکرده رسانه‌های در بوق دمنده نخواهد بود و ارگانی هم فوج فوج کسانی را به تماشای آن نخواهد برد و بلیت‌های رایگان هم برایش در سازمان‌ها و ادرات توزیع نمی‌شود.
    6- معتقدم بسیاری از گروه‌های مخالف اکران فیلم صداقت ندارند. اینان چرا به خشونت‌هایی بسیار شدیدتر که از برنامه‌های تلویزیون در گستره چندهزاربرابرتر بدون درجه‌بندی سنی مخاطبان پخش می‌شود معترض نیستند؟ جواب: چون این اعتراض‌ها خاستگاه و کارکرد جناحی/سیاسی دارد. تلویزیون از جناح خودشان است. پس اعتراضی بدان وارد نیست. ولی متولیان وزارت فرهنگ از جناح مقابل هستند. برای همین به فیلمی که با درجه‌بندی سنی بالای 15 سال، آن هم سانسورشده، آن هم فقط در تهران، آن هم فقط در سالن‌هایی انگشت‌شمار، آن هم با سانس‌های محدود، آن هم بدون تیزر تلویزیونی و تبلیغات وسیع محیطی، اعلام انزجار از خشونت می‌کنند! مساله این‌ها خشونت نیست. بلکه بهانه‌جویی در راستای منازعات سیاسی با رقیب است.
    7- یکی از بامزه ترین ادعاهای مخالفان اکران فیلم این است که موافقان و دوست‌داران فیلم برخورد چکشی می‌کنند و از ادبیات و رفتارهای کف خیابان بهره می‌برند! ما که داریم از فیلم مورد علاقه‌مان می‌نویسیم. اگر هم کسی دوستش نداشت محق است از زاویه مخالف بنویسد. اما آن‌که دارد زمین و زمان را به هم می‌دوزد تا فیلمی مجاز از اکران پایین کشیده شود، برخورد غیرمدنی می‌کند.
    8-  آنان که به عیاری تهمت ساخت فیلمی ضدملی می زنند از صبغه و سابقه سینمایی او مطلعند؟ او که در فیلم بودن یا نبودن از وحدت ملی اقوام و معتقدان به مذاهب و ادیان مختلف در داخل کشور برای حفظ سلامت شهروندان می‌گوید و در بیدار شو آرزو، تصویری دردمندانه و متعهدانه و ملی از ایرانیان در هر لباس و کسوتی در رسیدگی به زلزله زدگان بم ترسیم می‌کند و در روزگار قریب، به ستایش از قهرمانی ملی در تاریخ معاصر می‌پردازد، با چه منطقی ضدملی معرفی می‌شود؛ آن هم از جانب بی‌هنرانی که هیبت و هیمنه و مجموع سخنان و آثار جمع همگی‌شان، هم‌ارز  تأثیر یک سکانس از فیلم‌ها و سریال‌های ارزشمند این هنرمند شریف نیست؟
    9- به آن دسته از مخالفان فیلم که در وادی جناح‌بازی نیستند، پیشنهاد می‌کنم فیلم زیاد ببینید. در همه‌جای دنیا فیلم‌هایی فراوان با نمایش تصاویر بسیار بسیار بسیار خشن‌تر و مشمئزکننده از معضلات ریز و درشت کهن و معاصر کشور، ساخته می‌شوند و جایزه می‌گیرند و در دیگر کشورها هم با گستره اکران فراوان تماشا می‌شوند. هیچ جا نمی‌گویند این فیلم‌ها تصویر کریه از کشورشان است. با استدلال مخالفان اکران خانه پدری، بسیاری از فیلم‌ها و فیلمسازان بزرگ تاریخ، باید به‌دست مخالفان هموطن‌شان نابود می‌شدند و بشوند؛ همچون کوروساوا، پازولینی، اسکورسیسی، پولانسکی، هانکه، زویاگنیتسف، و …
    10-  افق دنیا بسی فراتر از نوک دماغ ما است.
    * کارشناس و منتقد سینما