برچسب: بنزین

وزیر نفت گفت: در پایان آبان ماه ۷۰ لیتر بنزین به کارت سوخت خودروهای شخصی واریز می‌شود.

جواد اوجی در حاشیه اجلاس مجازی اوپک پلاس گفت: در پایان آبان ماه ۷۰ لیتر بنزین به کارت سوخت خودروهای شخصی واریز می‌شود که پیش از این سهمیه عادی آن‌ها ۶۰ لیتر بوده است.

وی اضافه کرد: سهمیه موتورسیکلت‌ها هم در این ماه از ۲۶ لیتر به ۳۰ لیتر افزایش می‌یابد.

وزیر نفت از تمهیدات ویژه و دستور رئیس جمهور برای تامین سهمیه ویژه سوخت تا پایان آبان ماه خبر داد.

جواد اوجی وزیر نفت در گفتگوی تلفنی با بخش خبری 14 شبکه یک سیما گفت: سهمیه بنزین ویژه برای هموطنان در کارت سوخت هوشمند تا پایان آبان ماه واریز می شود تا مشکلات ایجاد شده برای مردم برطرف شود.

وی بیان کرد: این سهمیه برای موتورسیکلت ها، وانت ها و سواری و همچنین سایر وسایل نقلیه این سهمیه در نظر گرفته خواهد شد.

از چند روز گذشته زمزمه افزایش قیمت بنزین و رسیدن آن به ۱۴ هزار تومان شنیده می‌شود. اما آیا دولت جدید قصد افزایش قیمت بنزین را دارد و قیمت بنزین قرار است به زودی افزایش پیدا کند؟

اجرای افزایش قیمت بنزین و رسیدن آن به ۱۴ هزار تومان پس از آن مطرح شد که قیمت جهانی نفت به ۸۵ دلار در هر بشکه رسید. همزمان با افزایش قیمت نفت، قیمت بنزین هم در منطقه و هم در برخی از کشورها افزایش یافت.براساس گزارش خبرنگار سی ان ان، قیمت هر گالن بنزین در نیویورک به حدود چهار دلار رسید. بر این اساس برخی از رسانه‌ها اعلام کردند که با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت و بنزین، قیمت پایین بنزین در ایران، می‌تواند تمایل برای افزایش قاچاق را افزایش دهد. به همین دلیل بود که گفته شد قیمت بنزین باید به حدود ۱۴ هزار تومان برسد تا میزان قاچاق را کاهش دهد.
اما پیش از این بارها تاکید شده بود که دولت در سال جاری قصد افزایش قیمت بنزین را ندارد و در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ هم مساله افزایش قیمت بنزین مطرح نشده است.
آخرین باری که قیمت بنزین افزایش پیدا کرد، آبان سال ۹۸ بود که قیمت بنزین آزاد به لیتری سه هزار تومان رسید. پس از اعتراضات شکل گرفته درباره افزایش قیمت بنزین، به نظر می‌رسد دولت فعلا قصد افزایش قیمت بنزین را ندارد.

افزایش قیمت حامل‌های انرژی از سال ۱۴۰۱
اما از طرف دیگر، مساله آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی در دولت مطرح شده است. دولت جدید در چند ماه گذشته بارها درباره پرداخت یارانه پنهان انرژی هشدار داده و گفته یارانه پنهان انرژی به افزادی تعلق می‌گیرد که بیشترین میزان مصرف بنزین را دارند.
مجلس هم پیش از این مطرح کرد که دولت قصد حذف یارانه‌ها را دارد و به خصوص باید یارانه پنهان انرژی حذف شود. همان زمان بود که مجددا مساله افزایش قیمت بنزین مطرح شد. اما حالا به نظر می‌رسد دولت در نظر دارد که افزایش قیمت حامل‌های انرژی را کلید بزند. اما نه از بخش بنزین. بلکه از بخش صنعت.
اظهارات دولت نشان می‌دهد که احتمالا دولت سیزدهم اصلاحات خود برای واقعی‌سازی قیمت حامل‌های انرژی را می‌خواهد از بخش صنعت آغاز کند. گفته می‌شود که احتمالا دولت اصلاح قیمت‌ها را از بخش صنایع آغاز کند. اما بعید است که در شش ماهه دوم سال جاری، قیمت بنزین تغییر کند.

ادعای فروش آب و هوا همراه بنزین از سال‌ها پیش مطرح است و هر از چندی گلایه‌ های مردم از کم‌ فروشی در برخی جایگاه‌ های بنزین در فضای مجازی مورد توجه قرار می‌گیرد.

به تازگی یکی از کاربران توییتر چنان از این مشکل به تنگ آمده که نوشته: «یه بار به پمپ بنزین رفتم. ظرفیت باک ماشین من، ۴۰ لیتر است و به همین دلیل هم برای ۴۰ لیتر کارت کشیدم. ناگهان مسئول باجه گفت ۵۶ لیتر بنزین زدی و کم کشیدی.» کاربران بسیاری هم در زیر همین توئیت از تجربیات مشابه خود نوشته بودند.

اضافه‌کردن آب به بنزین

یکی از اتهام‌هایی که درباره کم‌فروشی برخی جایگاه‌داران مطرح می‌شود، اضافه‌کردن آب به بنزین است. البته این موضوع از سوی جایگاه‌داران تکذیب شده و سخنگوی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی هم آن را از نظر علم شیمی ناممکن اعلام کرده و به ایسنا گفته است: «باید توجه کرد که چگالی بنزین و آب یکسان نیست و آب در مخازن ته‌نشین و طبق برنامه‌های دوره‌ای آب ته مخازن ته‌کشی می‌شود و امکان مخلوط‌شدن آب با فراورده‌های نفتی وجود ندارد و از نظر علمی چنین چیزی با توجه به زمان ماندگاری بنزین در مخازن و پمپ‌کردن بنزین از سطح بالایی فراورده، شدنی نیست.»

اما سال ۹۸ ویدئویی از شهر صدرای شیراز منتشر شد که یک راننده با ریختن بنزین در یک بطری ۱.۵ لیتری نشان می‌دهد که بنزین ناخالصی دارد. همان موقع مدیر کنترل و نظارت بازرسی پخش فراورده‌های نفتی استان فارس گفته بود: «طبق کارشناسی‌های انجام‌شده شاهد این موضوع بودیم که به دنبال بارندگی‌های اخیر در حوضچه مخازن جایگاه، آب باران با بنزین مخلوط  شده است.»

اضافه‌شدن هوا به بنزین

یکی دیگر از موضوعاتی که در این خصوص مطرح می‌شود هوافروشی به همراه بنزین است. چندی پیش در این خصوص هم ویدئویی منتشر شد که فردی یک بطری ۱.۵ لیتری را زیر نازل بنزین می‌گیرد و نمایشگر پمپ بنزین که صفر است، بعد از پرشدن بطری رقم ۲.۹ لیتر را نشان می‌دهد. البته در این خصوص هم پیش از این مدیر توزیع و تامین شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی گفته بود: «از نظر فنی امکان اینکه هوا وارد باک خودرو شود، وجود ندارد چرا که نازل‌های عرضه سوخت در فاصله ۲۰ سانتی‌متری کف مخزن هستند و از آنجا که هوا و گازی وجود ندارد، بنزین را به سمت باک خودرو ارسال می‌کنند.»

با این حال مدیرکل استاندارد استان تهران در سال ۹۸ در گفت‌وگویی با باشگاه خبرنگاران، وجود هوا را در بنزین برخی از جایگاه‌ها تایید کرده بود.

اعتراف وزیر سابق

بیژن زنگنه وزیر سابق نفت در اوایل سال ۹۵ موضوع کم‌فروشی جایگاه‌داران را مطرح کرد و گفت: «از  جمله موارد تخلف در جایگاه‌ها پرداخت‌نشدن بدهی به شرکت نفت، قاطی‌کردن گازوئیل با بنزین و کم‌فروشی است.»

به نظر می‌رسد باتوجه به اظهارات ضدونقیض در این‌باره باید یک هیئت کارشناسی یک بار برای همیشه پاسخ علمی به احتمال این موضوع بدهد.

پایین بودن قیمت سوخت در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای منطقه باعث شده، در کنار افزایش خطر قاچاق گسترده سوخت به خارج از کشور، در داخل نیز معضلات فراوانی برای دولت به وجود بیاید. از سویی خودروهای فرسوده که مصرف سوخت بالایی دارند همچنان در جاده‌های کشور تردد می‌کنند و از سوی دیگر یارانه پنهانی که دولت برای مدیریت این بازار صرف می‌کند، فشار زیادی را بر سایر منابع به وجود آورده است.

هرچند در سال‌های گذشته بسیاری از فعالان و کارشناسان اقتصادی از لزوم واقعی شدن نرخ سوخت در ایران سخن گفته‌اند و در راستای عدالت یارانه‌ای پیشنهاد داده‌اند یارانه سوخت که امروز به شکل سراسری پرداخت می‌شود، مستقیما در اختیار افراد قرار گیرد اما تجربه آبان  ۱۳۹۸ نشان می‌دهد که ورود به این عرصه بدون اقناع جامعه و کارشناسان، تبعات سنگینی خواهد داشت.

با این وجود به نظر می‌رسید با توجه به افزایش قیمت بنزین از حدود دو سال و نیم قبل، مقدمات کاهش مصرف سوخت در ایران فراهم شود، موضوعی که آمارهای اخیر نشان می‌دهد که چندان توان تحقق پیدا نکرده است.

بر اساس آنچه که مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی در روزهای گذشته عنوان کرده است، میانگین مصرف بنزین در تیرماه سال جاری از ۱۰۷ میلیون لیتر فراتر رفته است. این رکوردشکنی از آن جهت قابل تامل است که مصرف بنزین در سال گذشته به دلیل افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین و کاهش ترددها در سایه شیوع ویروس کرونا به طرز چشمگیری کاهش یافته و به رقم حدود ۴۵ میلیون لیتر در روز رسید اما متوسط مصرف در سال ۱۳۹۹ در کانال ۷۵میلیون لیتر در روز قرار گرفت. بنابراین اکنون می توان چنین استنباط کرد که با افزایش مصرف بنزین تا ۱۰۷ میلیون لیتر، سیاست سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین که با آن هزینه های سیاسی و اجتماعی در سال ۱۳۹۸ همراه شد، قرین به شکست است؟

رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران با بیان اینکه «مصرف ۱۰۷ میلیون لیتری بنزین مربوط به یک روز در اواسط تیرماه بوده است» ادامه داد: اینکه چرا به رغم افزایش قیمت بنزین، مصرف این کالا اوج گرفته است، با توجه ماهیت پیچیده داده های مربوط به تقاضا و مصرف حامل های انرژی به ویژه بنزین و گازوییل دلایل متعددی را می‌توان برشمرد. میانگین مصرف بنزین کشور بر اساس آمارهای موجود در سال ۱۳۹۹ حدود ۷۵ میلیون لیتر در روز بوده و امسال در دو فاز، میانگین ۸۴ میلیون لیتر در روز و نهایتا ۹۴ میلیون لیتر را ثبت کرده است. این میانگین مصرف در پیک پاندمی کرونا و استفاده روزافزون مردم از خودروی شخصی و همین طور فرا رسیدن فصل تابستان و مسافرت های تابستانی رقم خورده است.

او در ادامه با اشاره به نتایج مطالعاتی که در کمیسیون انرژی اتاق تهران در مورد عوامل موثر بر مصرف سوخت های فسیلی مانند بنزین و گازوییل و تاثیراتی که این عوامل در تقاضای بنزین دارد، گفت: این مطالعه دوره زمانی سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۹۸ را دربرمی‌گیرد. عوامل تاثیرگذار بر مصرف سوخت طی این سال ها، به ترتیب شامل جمعیت، قیمت، نرخ شماره گذاری خودروهای سبک، تولید ناخالص داخلی، فرهنگ رانندگی، وضعیت استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی شامل راه آهن، اتوبوس و خودروهای سنگین مسافربری و نرخ مصرف CNG است.

او با بیان اینکه در زمان اوج گیری شیوع کرونا، رفت و آمد مردم با وسایل نقلیه شخصی افزایش می‌یابد، ادامه داد: با توجه به عواملی که مورد اشاره قرار گرفت، پیش بینی مصرف بنزین برای سال ۱۴۰۰ حداکثر بین ۹۵ تا یکصد میلیون لیتر خواهد بود و در این شرایط سیاستگذاری برای صرفه جویی در مصرف بنزین باید با جدیت مورد پیگیری قرار گیرد. چرا که هر چه مصرف بنزین در داخل افزایش پیدا کند، از ظرفیت صادرات کاسته می‌شود. آمارهای غیر رسمی نشان می دهد که صادرات بنزین در سال گذشته به روزانه حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون لیتر رسیده و در سال جاری به دلیل افزایش مصرف داخلی، به ۲۵ تا ۳۵ میلیون لیتر کاهش یافته است.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران با بیان اینکه ظرفیت تولید بنزین در کشور ۱۱۵میلیون لیتر در روز است، گفت: ایران بزرگترین تولیدکننده بنزین در میان کشورهای عضو اوپک است.

پدیدار با اشاره به اینکه ایران تامین کننده بخشی از بنزین و گازوییل مورد نیاز کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است، ادامه داد: اگر ما، مصرف را کنترل نکنیم این به معنای کاهش ظرفیت صادراتی کشور است. در شرایطی که کشور به منابع ارزی نیاز دارد، باید نسبت به صرفه جویی در مصرف فرهنگ‌سازی صورت گیرد. از طرفی خودروسازها نیز باید موظف باشند که خودروهایی با بهره وری بالا در مصرف سوخت تولید کنند. نکته قابل تامل اینکه، میانگین جهانی مصرف بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر، در سال ۲۰۰۰ معادل ۷.۵ لیتر بود که این عدد اکنون به ۵.۵ رسیده است. حال آنکه، میانگین مصرف خودروهای ایرانی در مقایسه با مصرف جهانی چیزی حدود ۲ برابر است.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران به سایت این اتاق گفت: تا زمانی که اپیدمی کرونا همچنان پابرجااست و مردم از وسایل حمل و نقل شخصی استفاده می‌کنند، کماکان رشد مصرف بنزین رقم خواهد خورد. در این شرایط، راهکار بهینه برای کاهش مصرف، گسترش خدمات حمل و نقل عمومی و گسترش خدمات الکترونیک است. فرهنگ غلط مراجعه حضوری به مراکز خدماتی و فروشگاهی در سال ۱۴۰۰ سبب شد که مصرف بنزین نسبت به سال گذشته بیش از ۲۰ تا ۲۲ درصد افزایش پیدا کند.