دسته: یادداشت روز

عصر ایران؛ مصطفی داننده- «ستاره ژاپنی از دست ایرانی‌ها اینستاگرامش را بست» قابل پیش بینی‌ترین اتفاق بعد از بازی ایران و ژاپن همین بود. اصلا چه معنی دارد که «یویا اوساکو» دو گل به ما بزند، بد هم بزند بعد در هتل راحت بخوابد و به فینال فکر کند. زهی تصور باطل زهی خیال محال.
خیلی‌ها تازه صفحه را اشتباهی رفتند و به  «سوگورو اوساکا» دونده ژاپنی فحش دادند.
بالاخره باید مقصر باخت ایران به ژاپن پیدا شود و چه مقصری بهتر از ستاره ژاپنی‌ها. اگر آنها نبودند ما الان فینالیست بودیم. همه آنهایی که فحش دادند علت طلاق را ازدواج می‌دانند و علت باخت ایران را ژاپن.
ما با هزار و آرزو به جام ملت‌ها رفته بودیم. قرار بود طلسم ۴۳ ساله را بشکنیم. آنوقت یک چشم بادامی می‌آید تمام کاخ‌های ساخته شده ما را ویران می‌کند، آنهم درست زمانی که ما داریم به داور اعتراض می‌کنیم.
حالا که بازیکنان تیم ملی در زمین چمن نتوانستند جواب ژاپنی‌ها را بدهند ما در فضای مجازی حسابی از خجالت آنها در می‌آییم. آنقدر فحش می‌دهیم تا طرف صفحه خود را ببندد. بستن صفحه یعنی ما موفق بوده‌ایم!
این روش در مورد تمام کسانی که ما ایرانی‌ها به آنها فحش داده‌ایم جواب داده است. به قول صادق هدایت:« زبان فارسی اگر هیچ نداشته باشد فحش آبدار زیاد دارد.»
همین آدم‌هایی که برای جبران باخت ایران به بازیکن ژاپن فحش می‌دهند، به سراغ صفحه سردار آزمون و احسان حاج صفی می‌روند و نظر می‌گذارند که شما آبروی ایران و ایرانی را بردید. چرا جنبه باخت ندارید؟
به نظر می‌‍رسد ایرانی‌ها فکر می‌کنند اگر در این صفحات ابراز وجود نکنند یک شانس بزرگ را در زندگی خود از دست داده‌‍اند. با چرخی در شبکه‌های اجتماعی آدم های معروف‌ می‌توانید ردپای ایرانی‌را ببیند. هیچکدام از ستاره‌های داخلی و خارجی از شر فحش‌های آبدار ایرانی در امان نیستند.
برخی از ما فکر می‌کنیم آنها پیام‌ها را نمی‌خوانند. بسیاری از این ستاره‌ها تلاش می‌کنند بفهمند این افراد با خط ناشناخته خود چه چیزهایی برای‌‎شان نوشته اند. دوستان ایرانی و ترجمه گوگل به این افراد می‌گوید که ایرانی‌ها به آنها فحش داده‌اند. فحش‌هایی که در هر فرهنگی ناپسند است.
واقعیت این است که ما دوست نداریم موفقیت دیگران را ببینم. رسیدن افراد مختلف به قله و ماندن ما در کوه پایه، حسابی آزارمان می‌دهد. رشد آنها انگار چاقویی است که در قلب‌مان نشسته است.
این درد مشترک بسیاری از ما در دنیای واقعی است اما در فضای مجازی آن را بروز می‌دهیم. بسیاری از ما  در دنیای واقعی از خود چهره موجهی نشان می‌دهیم  اما وقتی پای‌مان به شبکه‌های اجتماعی می‌رسد، چون آن فضا را غیر واقعی می‌دانیم چهره واقعی خود را نشان و شروع به فحاشی می‌کنیم.
جامعه واقعی ایران را در فضای مجازی باید جستجو کرد. فضایی که این روزها از آن صداهای خوبی به گوش نمی‌رسد و نشان می‌دهد جامعه ایران دچار چه بیماری‌های اجتماعی مهلکی است.
مردم دنیا بر اساس همین فحش‌ها ایران و ایرانی را قضاوت می‌کنند. در این وضعیت، آنها احتمالا مردم ایران را مردمی بی‌ادب می‌نامند که بدون هیچ دلیلی به طرف مقابل فحش می‌دهند.

یک عکس گویای خیلی از مسائل است. می‌تواند بگوید ما نباید به احساس مان به اندازه عقلمان توجه کنیم. می‌تواند بگوید که چرا همیشه حسرت می‌خوریم و پیشرفت برایمان گام‌های کوچک است.
می‌گفتند با فوتبال می‌شود مردم را شاد و آنها را از فشار زندگی خارج کرد اما این را نگفتند که در فوتبال، ما همانیم که در زندگی هستیم.
ایران در نیمه نهایی به مصاف ژاپن رفت و سرمربی گفته بود که با قلبتان بدوید و با عقلتان بازی کنید اما به ناگاه همه چیز عوض شود و در آن بازی عقلمان را رها کردیم و با احساساتمان به سوی داور حمله کردیم و ژاپنی‌های سخت کوش و پرتلاش و به قول ما فاقد احساس و کامپیوتری رفتند و دروازه را باز کردند.
مسئله‌ای که در زندگی ما ایرانی‌ها به وفور یافت می‌شود اصل‌ها را رها می‌کنیم و دنبال احساس و هیجان هستیم.
می‌گویند قرار است برنج گران شود و آن وقت صف می‌کشیم تا آذوقه زندگی‌امان را تأمین کنیم و هیچ کس نمی‌آید بگوید که چه کنیم تا گران نشود و می‌خریم تا کمیاب و گرانتر شود.
روی هیجانات و احساسات دار و ندار زندگی‌امان را می‌فروشیم تا در صف «ایران خودرو» و «سایپا» خودرو ایرانی بخریم و دو برابربفروشیم. فکری که در عمل به بار نمی‌نشیند و زرنگ‌تر از ما خودروسازانی هستند که قیمت قطعی را در زمان تحویل اعلام می‌کنند.
هیجان و احساسات مربوط به مردم ایران نیست و دولتمردان هم چیزی کمتر از مردم ندارند.
مسئله دیگر بحث قرار دادن فردی به عنوان سیبل است. عادت کرده‌ایم که فردی را در باخت‌ها مقصر بدانیم و خود را بری کنیم از آنچه که رخ داده است.
شاید چند دقیقه قبل از بازی ژاپن همه می‌گفتیم که کی‌روش بهترین است و باید قراردادش تمدید شود اما پس از بازی چه شد؟! از جواد خیابانی مجری گرفته تا تمام کارشناسان و سیاست‌مداران و ورزشی‌ها عامل را کی‌روش دانستند و ولاغیر و چشم‌ها به روی موفقیت‌های گذشته بسته شد.
نمونه بارز سیاسی آن در این روزها ظریف است کسی که برجام را به سرانجام رساند و همه رقص کنان و پای کوبان به خیابان ریختند و او را سردار ملی خواندند! اما برخی اتفاقات داخلی و حضور یک رئیس جمهور نامتعادل در آمریکا و پاره کردن برجام توسط او سبب شد تا ظریف را میرزا ابوالحسن خان شیرازی و الله‌یار خان آصف‌الدوله بخوانند و برجام را عهدنامه «ترکمانچای»!
باید در روزگاری که همه چیز با صفر و یک برنامه‌ریزی می‌شود عقل‌ها را فعال کنیم و با دل‌ها، احساسات را فعال و پویا نگه داشت اما نباید جای آن را عوض کرد.

اشتباه خواندن سرود ملی توسط یکی، دو تا از بازیکنان تیم ملی حسابی سروصدا به پا کرده است و حتی برخی ادعا کرده‌اند که تیم ملی جای بازیکنانی که سرود ملی کشورشان را بلد نیستند، نیست!
اینکه بهتر است بازیکنان سرود ملی کشورشان را بلد باشند، شکی نیست اما این برخوردها هم درست نیست. بازیکنان تیم ملی به خاطر کیفیت‌بازی‌شان لباس سفید رنگ ایران را می‌پوشند نه به خاطر حفظ بودن شعر. بماند که خیلی از ما هم سرود ملی را از بر نیستیم و اگر قرار به خواندن از حفظ باشد، کُمیت ما نیز لنگ می‌زند.
این برخوردها با بازیکنان تیم ملی درست مانند برخورد برخی اداره‌ها با استخدام‌هاست. برخی سازمان‌ها و نهادها که احتیاج به متخصصین دارند در مصاحبه خود از متقاضی‌ها از نماز جمعه و شلوار لی می‌پرسند. گویا رفتن به نماز جمعه یا نپوشیدن شلوا جین و یا ندیدن ماهواره تاثیری در تخصص او دارد.
در مسائل این چنین داشتن تخصص مهم‌تر از هر مسئله دیگری است. باور کنید مثلا اگر کسی در یک پالایشگاه نفتی هر هفته به نماز جمعه برود اما تخصص نداشته باشد، نمی‌تواند کارها را پیش ببرد و حتی حضورش می‌تواند خطر بزرگی برای آن کار تخصصی باشد.
بازیکنان تیم ملی اگر فوتبال بازی کردن بلد نباشند باید آنها را مواخذه کرد نه اینکه چون سرود ملی را اشتباه خواندند آنها را به صلابه بکشیم.
از اشتباه بازیکنان تیم ملی دفاع نمی‌کنم. آنها بهتر بود با توجه به اینکه می‌دانند دوربین‌های تلویزیونی آنها را نشان می‌دهد، سرود کشور را حفظ می‌کردند. اما به خاطر این اشتباه در این زمان حساس نباید آنها را مواخذه کرد.
نباید کاری کنیم به جای ژاپن به سرود فکر کنند و به جای مرور تاکتیک‌های تیم ملی، بیت‌های سرود ملی را حفظ کنند. می‌شود از مسابقات بعدی از آنها خواست که حتما سرود کشور را از بر کنند یا حداقل اگر بلد نیستند آن را با صدای بلند نخوانند.
در سیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی در حال لذت بردن از فوتبال بازی کردن آنها هستیم. اجازه بدهیم آنها هم در آرامش بازی کنند و از این فوتبال لذت ببرند.
به خدا که جامعه ایران به این شادی احتیاج دارد. قهرمانی تیم ملی در آسیا حسابی ما را کیفور می‌کند. میلاد محمدی یا رامین رضاییان یا هر بازیکن دیگری که سرود را اشتباه خواند آنقدر در این چند روز حال ما را خوب کرده‌اند که می‌شود اشتباه خواندن سرود را ندیده گرفت و به همه خوبی‌ آنها بخشود.
حالا برای اینکه یک سوزن به خودمان هم بزنیم، بعد از خواندن این مطلب سعی کنید یک بار سرود ملی را از حفظ بخوانید.

عصرایران؛ احسان‌محمدی- در «گردونه رو بچرخونِ» روزگار نوبت به مسعود صابری رسید. پزشکِ قرمزپوشی که با سیمای ِ جذابِ مردانه در صعودی آسانسوری از اتاق عمل به ستاره مقبول تهیه‌کنندگان تلویزیون برای دعوت شدن به برنامه‌های گوناگون تبدیل شد
دکتر صابری صدای خوبی دارد. دستکم برای کسی که عمری را صرف مطالعه رشته دشوار پزشکی و جراحی در اتاق‌های عمل استریلیزه کرده. در هر برنامه ای که ظاهر می‌شد یک برگ تازه رو می‌کرد. در خندوانه‌ی رامبدجوان؛ شوخ طبع، در کتاب بازِ سروش صحت؛ اهل مطالعه، در اکسیرِ فرزاد حسنی؛ یک پزشک دلسوز سلامت شهروندان، در برنامه‌ای دیگر؛ «فعال در امور خیریه»،  روی استیج؛ «خواننده ای پرشور»، روی بیلبوردها با ریش سفید و موهای جوگندمی و لبخند دندان‌نما؛ مردی میانسال و گیرا و …
روی جلد مجلات نشست، در سمینارها حاضر شد، در اینستاگرام عکس‌ها و ویدئوهایی در مورد کودکانی که برای جراحی صبورانه و با مهربانی برایشان وقت گذاشته، منتشر کرد و به عنوان یک چهره مورد تحسین عمومی قرار گرفت. به واسطه همین چهره‌سازی بلیط‌های کنسرت موسیقی‌اش به سرعت فروخته شد.
اما حالا با انتشار یک کلیپ افشاگرانه، به یکباره کشف می‌شود که او «جزئی از باند ستاره‌سازی کاذب» در کشور است، دست‌هایی در کار است تا ستاره‌هایی یک‌شبه به شهرت برسند و امثال کیهان کلهر و حسین علیزاده از کادر تلویزیون خارج شوند و عصر، عصر حمید هیرادها و بهنام بانی ها و حامد همایون هاست…
چون که بالاتر نشسته بود، حالا استخوانش سخت‌تر خواهد شکست. برای همین او از یک چهره محبوب به عنوان یک «بدمن» معرفی می‌شود. مردی که انگار نماینده نسلی از ستاره‌های اغراق شده برای فریب ماست. ما که معصومانه هر چه بدهند می‌خوریم، هر چه بنویسید می‌خوانیم، هر چه بخوانند می‌شنویم و هر چه بگویند گوش می‌دهیم و فرمان می‌بریم؟
اما آیا این تمام ماجراست؟ آیا همه ما تا این اندازه تحت فرمانیم؟ مصلوب و بی‌اختیار؟ یا قدرت در دست اکثریتی است که مرعوب شده و ذائقه و سلیقه‌ اش مبتذل شده است. این نگاه مغرورانه و از بالا به پائین نیست؟
این نوشتار در پی دفاع از مسعود صابری نیست. نه بیمار مطب او بوده‌ام، نه مشتری بلیط کنسرت‌هایش و نه حتی تحت تاثیر سلیقه او پیراهن قرمز تنم کرده‌ام. به واسطه رشته تحصیلی‌ام در مقطع دکتری که فرهنگ و ارتباطات است به خوبی مفاهیمی مانند «برندسازی شخصی» و «سوددهی افکار عمومی به وسیله رسانه های جمعی» را می‌دانم برای همین نه مرعوب آن تحسین های یکسره بودم و نه الان او را هیولایی می‌دانم که می‌خواهد هنر و سلیقه مردم را به ابتذال بکشاند.
اما از این سبک افشاگری‎های ساندویچی می‌ترسم. با کنار هم قراردادن چند عکس و ویدئو برای نشان دادن ذات یک نفر و اهداف مثلاً پلیدش. چیزی که من را یاد برخی ساخته های تیم خبری ۲۰:۳۰ می اندازد!
از حساب بانکی مسعود صابری خبر ندارم ولی اگر برای ستاره شدن از جیب خرج کرده است هم تعجب نمی‌کنم. کدام یک از ما این کار را نمی‌کند؟ برای بهتر دیده شدن و جلب تحسین عمومی (حتی در حد باجناق و همسر و در و همسایه) اغراق هایی نکرده‌ایم؟
اینکه آیا دست‌های پنهانی در کار است که سلیقه مردم را مبتذل کند ادعایی است که نیاز به اثبات دارد. اما اینکه رسانه‌ها دست به ستاره‌سازی‌های کاذب می‌زنند نیاز به هیچ اثباتی ندارد. در همه جای دنیا اوضاع چنین است. ستاره‌های زرد از فلیسوفان و نویسندگان مشتریان بیشتری دارند. در روزگار قبل از انقلاب هم غیر از این نبود.
در گذشته و هنوز هم جمعیتی هستند که الگوهای رفتاری و فکری‌شان نه بازیگر و خواننده که اهل خرد و منطق هستند. اگر تن بدهیم به این فرضیه که مردم تحت تاثیر ستاره‌های حلبی برای زندگی‌شان تصمیم می‌گیرند، تتلو الان شاید در حوزه موسیقی یک مدیر ارشد بود!
هرگز با میدان دادن به نویسندگان سفارش شده و گفتگوی مداوم با آنها در رسانه‌های رسمی، از قدر و منزلت محمود دولت آبادی، احمد شاملو، بزرگ علوی، فروغ فرخزاد، صادق هدایت، غلامحسین ساعدی و … نه تنها کاسته نشد بلکه مردم اتفاقاً آنها را بیشتر دوست دارند.
اگر هدف شلاق‌زدن برخی از چهره‌هایی است که نمی پسندید حکایتش جداست اما با گسترش شبکه‌های مجازی و خارح شدن انحصارِ انتشار اخبار از دست رسانه‌های رسمی، نگران استاد شجریان و کلهر و علیزاده و لطفی ها نباشید. آنکه در دل این مردم خانه کرد، صاحبخانه شد،  از این مستاجرهای یکی دو روزه دلگیر نشوید. در عصر جدید هر کس این بخت را دارد که چند دقیقه به «شهرت» برسد اما «محبوب» ماندن به یک «آن» نیاز دارد که بسیاری از اینها ندارند.
* تیتر یادداشت برگرفته از یک ترانه «مسعود صابری» است.

عصر ایران ؛ کاوه معین‌فر – جناب‌خان شخصیتی عروسکی است که ابتدا در مجموعه نمایش خانگی «کوچه مروارید» در نقش لبو فروش آبادانی معرفی شد و سپس در سری دوم و سوم و پنجم و همین مجموعه ششم «خندوانه» که این شبها در حال پخش است، به عنوان یکی از کمدین‌های ثابت حضور دارد.
در خندوانه از ابتدا قرار بود جناب خان به عنوان استندآپ کمدین در برنامه حاضر شود، اما رفته رفته عضو ثابتی از برنامه شد.
صدا پیشگی این عروسک به عهدهٔ محمد بحرانی و عروسک گردانی بر عهدهٔ مهدی برقعی و حامد ذبیحی است. در هنگام اجرای برنامه عروسک گردان‌ها و صداپیشه در محلی جدا از هم هستند.
او به رنگ بنفش است و برخی معتقدند که جناب‌خان با الهام از المو (ELMO) یا خرس فوزی (Fozzie Bear)  شخصیت‌های عروسکی آمریکایی شکل گرفته که از دهه هفتاد میلادی تاکنون در برنامه‌های مختلف تلویزیونی و سینمایی از جمله «سسمی استریت» حضور داشته‌اند.

المو – خرس فوزی – جناب خان
البته باید اذعان داشت جز شکل ظاهری از نظر صدا و شخصیت سازی این ۲ عروسک با جناب خان کاملا متفاوت هستند و باید گفت هیچ ربطی به هم ندارند.
شخصیت جناب خان کاملا یک کاراکتر ایرانی و بومی شده و در نوع خود منحصر بفرد است. از همین رو  به سرعت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. به گونه‌ای که در فصل چهارم خندوانه که جناب خان غایب بود مخاطبان مدام سراغ او را می‌گرفتند و تمهید جایگزینی عروسک‌هایی دیگر هم چندان کارگر نیافتاد، مردم جناب خان را می‌خواستند که عاقبت در فصل پنجم برگشت.
ما قبل‌تر هم شاهد محبوبیت عروسک‌ها در تلویزیون بوده‌ایم نمونه بارز آن مجموعه کلاه قرمزی از اوایل دهه هفتاد، ولی راز این محبوبیت جناب خان در زمانه معاصر چیست؟
به شکل خلاصه می‌توان گفت دلیل این دوست داشتنی بودن جناب خوان شخصیت پردازی جذاب و چند وجهی این عروسک بنفش است:
صدای جذاب، حاضر جوابی در لحظه و واکنش آنی و بداهه به اتفاقات، صدای گرم خوانندگی علی الخصوص با محوریت موسیقی جنوب و بندر و سایر نواحی ایران و همراهی ساز تمپو، اشعار با مزه و متناسب با آهنگ‌هایی که به طور ویژه برای مهمانان برنامه می‌خواند، عاشق پیشگی (او عاشق احلام است که به دلیل مخالفت خانواده دختر تا کنون موفق به ازدواج با او نشده است)،نوازندگی ساز نی انبان، شوخی و کل کل با رامبد جوان، احترام به مخاطب و بیان مشکلات مردم ایران، به ویژه خوزستان به زبان طنز و …

تیم عروسک گردانان و صداپیشه جناب خان (مهدی برقعی، حامد ذبیحی و محمد بحرانی)
جناب خان به دلیل عروسکی و فانتزی بودنش شخصیتی ژله‌ای دارد گاهی اوقات مانند بچه‌های تین ایجر و نوجوان به مسائلی بسیار پیش پا افتاده گیر می‌دهد و گاهی اوقات مانند پیر و مرشدی دنیا دیده به نصیحت کردن می‌پردازد و هیچ کدام از این حالت‌ها برای بیننده ناخوشایند نیست. او اصطلاحاتی برای خود دارد که بسیار خوش نشسته است، مانند: «میام براتا»، «هه هه و…»، «میبافُمِت» و …
حتما که یک تیم در پشت صحنه، منبع تغذیه فکری برای اتفاقات و موقعیت‌های جناب خوان هستند اما انصافا بخش زیادی از این ویژگی‌ها به محمد بحرانی (صدا پیشه جناب خان) ارتباط دارد که به شکل باور نکردنی از موقعیت‌های ساده به شکل بداهه یک اتفاق جذاب خلق می‌کند. بحرانی علاوه بر صدای بم و جذاب در زمان گفتگو، در موقع خواندن آوازها هم بسیار درست و به اندازه می‌خواند.
نمی‌توان از هنر مهدی برقعی و حامد ذبیحی (عروسک گردان‌های جناب خوان) هم غافل شد که متناسب با موضوعات و دیالوگ‌های جناب خان به شکلی بسیار هماهنگ زبان بدن او را عینیت می‌بخشند.
برای نمونه، جهارشنبه شب (۳بهمن) در برنامه خندوانه مریم طوسی (قهرمان دومیدانی ایران و آسیا) مهمان برنامه بود، وقتی که جناب خان در برنامه حاضر شد اتفاقات بامزه‌ای در برنامه رخ داد از همان ابتدا با خواندن سرود «ورزشکاران، دلاوران، نام آوران، به نام یزدان پیروز باشید…» آن هم با همراهی یک ساز تمپو و بسیار ساده و خودمانی.

بعدتر از مریم طوسی پرسید: « شما الان ۲۹ سال و خرده ای سن دارین؟ درسته؟ طوسی جواب داد که رفتین تو سی یعنی فقط امسال استثنائا مریم تو سی هستین سال آینده مریم تو سی و یک هستین و ۱۰ سال دیگه مریم تو چهل هستین.»
در هنگام خداحافظی مریم طوسی جناب خان آهنگی با رنگ و تم جنوبی، در مدح این قهرمان خواند (کاری که برای اکثر مهمانان برنامه انجام می‌دهد)، شعر آهنگ مریم طوسی این بود:
هله موشک، هله شصت تیر، هله جوونم فراری
بگو موتور چی بهت وصله، هزار اسب بخاری
یک و هفتاد و دو قدت، شیرینی مثل قندی
مو یه عمری خیال کردم، تو با پاشنه بلندی
روی سکوی اول، فقط مریم طوسی
اسپند بریز تو منقل، فقط مریم طوسی
هله اصل دونده، فقط مریم طوسی
رقیب کیلویی چنده، فقط مریم طوسی
به دلیل شخصیت عروسکی و فانتزی بودن اوست که می‌توان شاهد چنین فضاهایی در تلویزیون بود والا در خوشبینانه‌ترین حالت هم نمی‌توانستیم چنین موقعیتی را متصور شویم.

جناب خان اکنون برای تلویزیون یک برند است و همیشه اشاره می‌شود که در مبحث برندسازی یک اصل مطرح است : بعد از معرفی و آفرینش یک برند، محافظت و نگهداری از آن بسیار پیچیده‌تر و سخت‌تر از پدید آوردنش است.
جناب خان یک قابلیت و ظرفیت به تلویزیون ما اضافه کرده است، با این الگو می‌توان بسیاری شخصیت‌های دیگری را خلق کرد، همان گونه که مجموعه کلاه قرمزی سالیان سال است چنین کاری را انجام می‌دهد.
امید که تلویزیون قدر جناب خان را بداند و دوباره امید که مدیران تلویزیون به جناب خان به عنوان یک فرصت نگاه کنند نه یک تهدید، تا خدای نکرده شاهد اتفاقات ناخوشایندی مانند آن که برای عادل فردوسی‌پور (یک برند دیگر تلویزیون) بوجود آمده، نباشیم.

یک ضرب و تقسیم ساده مدت زمان پخش و تعرفه آگهی‌های یک روز یکی از شبکه‌های صدا و سیما براساس مستندات سایتهای خود سازمان، از درآمدهای میلیاردی برای یک روز در یک شبکه حکایت دارد.
به گزارش عصر ایران به نقل از ایرنا، در حالی که صدا و سیما کمتر به‌صورت شفاف از درآمدهای پیام‌های بازرگانی‌اش صحبت کرده است، حالا ما خودمان بر اساس اطلاعات سایت‌های صدا و سیما به عددهای شگفت‌انگیزی فقط برای یک روز رسیدیم. تنها آخرین روز دی‌ماه در شبکه سوم سیما را تنها ملاک قرار داده‌ایم. جزئیات اطلاعات نیز بر اساس داده‌های سایت شبکه ۳ و بازرگانی خود صدا و سیماست.
به نام فوتبال، به کام تلویزیون
قدیمی‌ها در سرزنش جوانان برای تماشای فوتبال می‌گفتند پولش را افراد دیگر می‌برند و شما فقط حرص می‌خورید. حالا به‌جز فوتبالیست‌ها جاهای دیگر و آدم‌های دیگر هم هستند که از قبال فوتبال به سودهای آن‌چنانی می‌رسند. از شرکت‌های تبلیغاتی تا تولیدکنندگان لباس و پوشاک و شبکه‌های تلویزیونی. صدا و سیما یکی از آن جاهایی است که درآمد بالایی از فوتبال‌های داخلی و خارجی دارد، بدون اینکه توضیح دقیقی درباره این درآمدها ارائه کند. سال‌هاست که باشگاه‌های ایرانی به دنبال حق پخش بازی‌هایشان هستند و به نتیجه کامل و درستی هم نمی‌رسند. حالا همزمان با آغاز جام ملت‌های آسیا در امارات، شبکه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی، ویژه‌برنامه‌هایی با این موضوع ساخته‌اند و پخش می‌کنند.
 ۱۳۷۰ دقیقه برنامه
برنامه‌های شبکه سوم سیما در بامداد یکشنبه ۳۰ دی‌ماه با « شب آفتابی» به مدت ۷۵ دقیقه آغاز شد. در این روز تا اذان مغرب، صدا و سیما به‌واسطه شهادت حضرت زهرا(س) منع آگهی داشته و پس از پایان اذان مغرب، تازه پخش پیام‌های بازرگانی خود را آغاز کرده است. طولانی‌ترین زمان یک برنامه غیرزنده در روز ۳۰ دی‌ماه به فیلم بادیگارد با ۱۰۴ دقیقه اختصاص می‌یابد که در نیمه‌های شب پخش شد. کمترین زمان برنامه هم به سرود جمهوری اسلامی یا دعای فرج با یک دقیقه تعلق دارد.
قانون چه می‌گوید؟
در ماده ۲۴ تعرفه تبلیغات صدا و سیما و در موقعیت آگهی در بسته در بند الف آمده است: در برنامه‌های ورزشی درصد افزایش موقعیت آگهی با توجه به زمان پخش توسط اداره کل بازرگانی صدا و سیما تعیین می‌شود. بر اساس جدول شماره ۴۲، تعرفه قیمت پایه آگهی‌های تلویزیونی قبل از برنامه برای طبقه اول بر اساس هزار ریال، ۳۵۰ و طبقه ۳۵، ۸۰۵۰۰ (یعنی ثانیه ای ۸ میلیون تومان در شرایط خوب) می‌شود.
در این آیین‌نامه درباره آگهی‌های دعوت به تماشا این‌چنین آمده است: نرخ دعوت به تماشای قبل معادل ۲ برابر و بین معادل ۲ برابرِ قبل و بعد معادل ۸۰ درصد نرخ طبقه همان برنامه محاسبه می‌شود.
طبق جدول ۴۴ اداره بازرگانی، دی‌ماه ۴۰ درصد و بهمن‌ماه ۵۰ درصد ضریب دارند. یعنی هزینه آگهی در دی ماه در عدد ۱٫۴ ضرب می‌شود.
بازی ایران و عمان
حالا با احتساب ساعت پخش برنامه «آسیا ۲۰۱۹» با اجرای محمدحسین میثاقی به اعداد عجیبی می‌رسیم. این برنامه که به پخش بازی تیم ملی ایران و عمان می‌پرداخت، از ساعت ۱۸ و ۴۴ دقیقه آغاز شد. قبل از آن حدود ۱۰ دقیقه آگهی پخش شده است. آخرین بخش از این برنامه نیز قبل از ساعت ۲۳ به پایان رسیده است. بر اساس اطلاعات سایت شبکه سوم جمع ساعت‌های روز یکشنبه برنامه «آسیا ۲۰۱۹» به حدود ۲۲۰ دقیقه می‌رسد اما مجموع زمانی که این برنامه برای شبکه سه پر کرد، نزدیک به ۳۰۰ دقیقه است. حدود ۸۰ دقیقه از زمان دیروز به آگهی و پخش اخبار کوتاه اختصاص یافته است.
ضریب هشتصد درصدی
مدیر یک شرکت تبلیغاتی که علاقه‌ای نداشت نامش منتشر شود در گفت و گو با «ایرناپلاس» گفت: ضریبها برای شرایط معمولی است و مثلا در مواقعی مانند بازیهای جام جهانی یا جام ملتهای آسیا ضریب هشتصد درصد می‌خورد. با این ضریب هزینه پخش پیامهای بازرگانی بین ثانیه ای ۷۰ میلیون تومان تا ۹۰ میلیون تومان نیز می‌رسد. البته این رقم مخصوص زمانهای خاص مانند بازی ایران و عمان می‌شود.
زمانی برای شفافیت
اگر میانگین زمان پخش آگهی‌ها در یک روز غیرعزاداری محاسبه شود، به عدد ۶۰ دقیقه می‌رسیم؛ یعنی چیزی حدود ۶۰ دقیقه یا ۳۶۰۰ ثانیه از برنامه‌های روزانه شبکه سوم به تبلیغات تعلق دارد و حتی اگر رقم ۱ میلیون تومان را برای هر ثانیه در نظر بگیریم، صحبت از رقمی بیش از ۳ میلیارد تومان است. این تنها مربوط به یک شبکه است که البته مخاطبان زیادی نیز دارد.
در این زمان که صدا و سیما از دولت و سازمان‌های دیگر تقاضای شفافیت دارد، وقت آن رسیده است که خود نیز پیشقدم شود و به این شفافیت کمک کند. درآمدهای فوق‌العاده این سازمان چقدر هستند و کجاها خرج می‌شوند؟ چرا عدد دقیق و درستی ارائه نمی‌شود؟ گلایه از کاهش بودجه در حالی که زمان‌های زیادی از شبکه‌های تلویزیونی به آگهی اختصاص یافته است، چه خروجی دارد؟
البته تا زمانی که سازمان صدا و سیما بطور رسمی و دقیق اعداد درآمدی خود را اعلام نکند، تمام این محاسبات را می توان با شک و تردید نگریست.

عصر ایران ؛ حسین جعفری – فیلم قانون مورفی ساخته رامبد جوان مدتی است بر روی پرده اکران است و به دلایل زیادی مورد اقبال تماشاچان هم قرار گرفته است، از دلایل این توجه تماشاگران می توان به این نکات اشاره کرد: خود رامبد جوان به عنوان یک از شناخته‌شده ترین ستاره‌های سینما و تلویزیون به مدد بازیگری و اجرا و ساخت ۶ فصل برنامه خندوانه که از خرداد سال ۱۳۹۳ در حال پخش است، اسم توجه برانگیز فیلم، ترکیب جذاب بازیگران، فضای تبلیغاتی فیلم با استفاده از استند آپ کمدین‌های خنداننده شو خندوانه بسیار مورد توجه قرار گرفت ( علی الخصوص با ویدیوهای کوتاه اینستاگرامی که ساخته بودند) و …
قوانین مورفی مجموعه‌ای از قوانین و نکاتی است که ادوارد مورفی آنها را با یک مجموعه قوانین ثبت کرده است مانند : «قانون صف: اگر شما از یک صف به صف دیگری رفتید، سرعت صف قبلی بیشتر از صف فعلی خواهد شد.» یا «قانون بینی: بعد از اینکه دستتان حسابی گریسی شد، بینی شما شروع به خارش خواهد کرد.» و یا «قانون خرید: اهمیتی ندارد که چقدر دنبال جنسی بگردید، به محض اینکه آن را خریدید آن را در مغازه دیگری ارزان‌تر خواهید یافت.» و …
فیلم داستان یک پلیس جوان به اسم فرخ (با نقش آفرینی امیر جدیدی) است که از زنش جدا شده و به صورت قسطی مهریه زنش (۱۳۶۵ سکه) را پرداخت می‌کند، بر اساس اتفاقی ناخواسته باعث می‌شود که رئیسش کارت و اسلحه و بی‌سیم او را بگیرد و خدمت او به حالت تعلیق درآید. درست در همین زمان دوست ثروتمند او بهمن (امیر جعفری) از شمال با او تماس می‌گیرد که هر چه زودتر به پیش من بیا چون سارا دخترم را دزدیده‌اند، بیا تا آدم‌رباها را پیدا کنیم و …
حال در جریان این قصه فرخ مدام از مورفی و قوانین مورفی شکایت می‌کند که هر گاه کار مهمی را انجام می‌دهد بنابر قوانین مورفی اتفاقات بر وفق مرادش پیش نمی‌رود مثلا وقتی اول فیلم دنبال یک دلقک کچل سارق است یهو ماشینش خاموش می‌شود و با خواهش و تمنا و ارجاع به قانون مورفی می‌گوید که بز آورده و … البته دوباره ماشینش روشن می‌شود!
فیلم قانون مورفی از چند جهت آسیب دیده است :
ساده انگاری در فیلمنامه و روایت قصه‌ای بسیار ساده، دم دستی و تکراری که سعی شده با اجرا و تولید متکی بر جلوه‌های ویژه، این قصه را جذاب کنند که چنین اتفاقی هرگز نمی‌افتد، چون قصه فیلم باید در درون خود بکر و جذاب باشد و با هیچ تمهید خارجی نمی‌توان آنرا را جذابتر کرد حتی با امکاناتی بسیار بیشتر از این هم اگر قصه اشاره شده را اجرا و تولید کنیم باز ساده، کلیشه‌ای و تکراری است.
نویسندگان موقع فیلمنامه نویسی هر نکته یا اتفاقی که به نظرشان با مزه آمده است را در فیلمنامه آورده‌اند حال این بامزه می‌تواند بارش هندوانه باشد یا شلیک اشتباهی به مهناز افشار، می‌تواند شوخی‌های جنسی باشد یا دیالوگی از یک فیلم دیگر یا داستانکی در دنیای مجازی یا یک موزیک ویدیو با موسیقی بی‌ربط و فضای بی‌ربط‌تر و … به بهانه توهم فرخ ناشی از خوردن کیک مخدر، استفاده از شوخی‌هایی با ارجاعات بسیار نازل جنسی و …
هوس و میل به تولید صحنه‌هایی از فیلم‌های مورد علاقه کارگردان یا فیلمنامه‌نویسان مانند همان صحنه تعقیب و گریز اول فیلم با ماشین و آخر فیلم با قایق‌ها (مانند فیلم‌های جیمز باند یا عملیات غیر ممکن )، صحنه چپ شدن نیسان حامل هندوانه و بارش هندوانه (مانند بسیاری از سریال و فیلم‌های اکشن یا مجموعه‌ فیلم‌های تاکسی لوک بسون)، توهم فرخ از خوردن کیک مخدر یا حش‌کیک (مانند خوردن دم نوش مخدر در سریال پایتخت ۱ و توهم زدن نقی و بابا پنجعلی و ارسطو) پرواز قایق در آسمان (مانند پرواز ماشین ارسطو در سریال پایتخت ۵)، صحنه تعقیب و گریز دختر پارکوری، شوخی‌هایی با لایه پنهان جنسی ( که از فیلمفارسی های قبل انقلاب تا همین فیلم‌هایی که بعنوان آفتهای کنونی سینمای ایران از آنها یاد می‌شود) و …
وجود صحنه‌های بدون کارکرد در فیلم مانند صحنه مواجهه فرخ با همسرش (آناهیتا درگاهی) و حرف و بحث درباره شکل پرداخت مهریه و ازدواج مجدد همسر، اگر آن صحنه را از فیلم حذف کنیم هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد، به دلیل اینکه فرخ بعدتر با ۲ یا ۳ دیالوگ که با بهمن مطرح می‌کند همین اطلاعات را به مخاطب می‌دهد و آن صحنه در واقع اضافی می‌شود. حتی کاربردی احساسی یا انگیزشی هم ندارد که بر اساس آن اتفاق پاره‌ای از دیوانه‌بازی های فرخ را بپذیریم، اگرچه فرخ دیوانه بازی هم نمی‌کند و بیشتر او در حال رفع و رجوع به سیم آخر زدن‌های بهمن است.
منطق داستانی ضعیف که در بسیاری از صحنه‌های کلیدی فیلم مشهود است و انگار اولین پاسخی که به ذهن خطور کرده است را در فیلمنامه آورده‌اند مثلا با خود گفته‌اند چرا باید دختر با فرخ و بهمن همکاری کند چون نگران برادرش است و بعد چرا باید برادر هم با آنها همکاری می‌کند چون منوچهر و دار و دسته‌اش به او نارو زده‌اند و … در واقع به ساده انگارانه‌ترین شکل ممکن اتفاقات را پیش می‌برند بدون هیچ ظرافتی در طرح معما، غافلگیری یا تعلیق و …
وجود سرمایه زیاد هم یکی از دیگر مشکلات قانون مورفی است، وقتی که پول در دسترس تولید آنچنان زیاد باشد که فکر کنی هر کاری می توانی انجام دهی سر انجام مجموعه‌ای از تک‌صحنه‌های جذاب و چشم‌نواز خواهی ساخت که وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند بسیار بی‌ربط و تو ذوق‌زننده خواهد بود. شاید اگر تک تک صحنه‌ها را قبل از نمایش بر روی میز تدوین می‌دیدیم احساس می‌کردیم با یک فیلم بدیع مواجه خواهیم بود اما وقتی محصول نهایی را می‌بینیم به دلیل این حجم از پراکنده‌گویی دچار سر درد می‌شویم.
در «قانون مورفی» نکات مثبتی هم هست مانند نقش آفرینی خوب امیر جدیدی که یک لایه دیگر به کارنامه بازیگری او اضافه کرده است و انصافا بسیاری از لحظات کمیک فیلم متاثر از اجرای درست و درک صحیح او از موقعیت و نقشش است.
یا در صحنه تعقیب و گریز ابتدای فیلم لحظه‌ای که همکار فرخ از شیشه ماشین بیرون می‌رود تا به ماشین دلقک شلیک کند و دستگیره کنار سقف ماشین وجود ندارد و از فرخ می‌خواهد او را بگیرد و فرخ کمربند او را می‌گیرد و … این صحنه و اتفاقات آن هم یک موقعیت مورفی است و هم واقعا کمیک و خنده‌دار است. یا صحنه درگیری در قلعه که از تفنگ‌ها به جای گلوله گل شلیک می‌شود (اگرچه توهم است).
اجرای صحنه های تعقیب و گریز و عملیات‌های مربوط به جلوه‌های ویژه میدانی و رایانه‌ای انصافا در حد استانداردهای جهانی است. یا در صحنه رفتن فرخ به شمال که در یک حرکت دایره‌ای دوربین تغییر فضاهای مسیر طی شده را در روز و شب می‌بینیم.
در باب این فیلم بسیار می توان نوشت اما اینجا باید یک پرسش را مطرح کرد که رامبد جوان با این موقعیت و کاراکتری که از خود در جامعه ساخته است (به مدد برنامه خندوانه) چرا تا این حد در سینما سقوط کرده است که به از هر در سخنی در فیلمش روی آورده است. آیا خود به جایگاهی که الان در جامعه دارد واقف است؟ او دیگر فقط یک کارگردان یا بازیگر نیست او یک الگوی اجتماعی است که هر شب در تلویزیون همه را به انجام کارهای نیک و درست نصیحت می‌کند و البته بسیاری از مخاطبان هم به دلیل همین وجه او با خانواده‌شان به دیدن فیلمش می‌روند. (شوخی‌های با ارجاع نازل جنسی را در فیلم او را به هیچ عنوان درک نمی‌کنم).
برای نمونه «اوپرا وینفری» مجری معروف آمریکایی که هم سالیان طولانی برنامه‌ای گفتگو محور (talk show) داشت، او فقط یک مجری صرف باقی نماند و به یک فعال تاثیرگذار و نیکوکار در جامعه آمریکا تبدیل شد، با وجود موفقیت و موقعیتش در هالیوود هیچگاه فیلمی تهیه نکرد که ذره‌ای جایگاهش را خدشه‌دار کند و برعکس هر فیلمی که او تهیه‌کننده‌اش بوده در ادامه این رسالت اجتماعیش بوده است، مانند فیلم «سلما» که در مورد مبارزه طولانی و خستگی ناپذیر مارتین لوترکینگ برای کسب حقوق شهروندی و از جمله حق رای برای سیاه‌پوستان آمریکا است.
یا حتی به عنوان بازیگر در فیلم «به رنگ ارغوان» به کارگردانی استیون اسپیلبرگ نقش آفرینی می‌کند که به موضوع فقر، نژادپرستی و تبعیض جنسی زنی سیاهپوست‌ در اوایل دهه ۱۹۰۰ آمریکا پرداخته است.
نمی‌خواهم بحث پول‌سازی را در این نوشته مطرح کنم به دلیل اینکه اساسا رامبد جوان را بی‌نیازتر و دغدغه‌مندتر از این حرفها می دانم و بیشتر فکر می‌کنم اتفاقا از سر نیت خیر چنین فیلمی را ساخته است تا دست به اتفاقاتی نو و بدیع در سینمای ایران بزند اما متاسفانه همین نکته پاشنه آشیل فیلم شده است چون اگرچه به لحاظ تکنیکی کارهای نوی کرده است اما اصل قضیه در لابلای این نوآوری‌ها به فراموشی رفته است.
از طرف دیگر مجموعه قوانین مورفی باعث شده است که فلسفه‌ای به اسم «فلسفه مورفی» معروف شود که می‌گوید: «لبخند بزن، فردا روز بدتریه» در واقع به هر کسی یادآور می‌شود هرگاه در موقعیت سخت و دشواری که قرار می‌گیرد آرامش خود را حفظ کند و لبخند بر لب داشته باشد چون به نسبت آنچه احتمال دارد در آینده اتفاق بیافتد شاید این موقعیت کنونی چندان هم بد نباشد. در واقع بیشتر کارکردی کاربردی در زندگی روزانه دارد.
چرا رامبد جوان از این درس زندگی چنین برداشت سطحی داشته است و چرا فلسفه مورفی را با قانون مورفی قاطی کرده است واقعا در نوع خود از عجایب روزگار است! و حیف که چنین موضوع جذاب و عمیقی با این فیلم در جامعه مطرح شود.
دوستی می‌گفت من انتظار داشتم قطعا یک فیلم کمدی خوب از کارگردان فیلم «ورود آقایان ممنوع» و خالق خندوانه ببینم اما این اتفاق رخ نداد. این موقعیت خود یک موقعیت مورفی است. به دوست رنجیده خاطرم گفتم : اشکالی ندارد، لبخند بزن، فردا روز بدتریه!

سخنان کارلوس کی روش سرمربی تیم ملی فوتبال ایران با انتقادات و واکنش های مختلف رو به رو شده است.
او در ادامه جدال لفظی خود با برانکو ایوانکویچ سرمربی تیم پرسپولیس گفته بود: « مردم ایران به لحاظ اقتصادی در مضیقه اند و برای سفره خود مشکل دارند آن وقت این آقا با هواپیمای فرست کلاس سفر می کند.»
برخی از خبرگزاری ها هم این گونه نقل قول کرده اند که کی روش گفته مردم ایران، نان ندارند و به ایرانیان، توهین کرده است و جواد خیابانی هم در پاسخ به او به همین جمله اشاره کرده است.
این گفتار در پی توجیه سخن سرمربی پرتغالی تیم ملی آن هم در گرماگرم یک تورنمنت مهم بین المللی نیست اگر چه می توان حدس زد در ترجمه به عمد یا به سهو، دقت لازم اعمال نشده یا پیاز داغ آن را زیاد کرده باشند چون بین «به لحاظ اقتصادی در مضیقه هستند» و « نان ندارند بخورند» خیلی تفاوت و فاصله وجود دارد و غالب حملات و انتقادات بر پایه جمله دوم است حال آن که مضیقه و تنگنای ناشی از تحریم های ظالمانه ترامپ ، در سخنان عالی ترین مقامات جمهوری اسلامی هم مورد اشاره قرار می گیرد و به همین خاطر تقبیح می شود.
نکته مورد نظر این گفتار اما یک یادآوری است. کافی است از دی ۹۷ به اردیبهشت ۹۶ بازگردیم و این پرسش را به میان آوریم که در مناظره های انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ درصد از مردم ایران را نابرخوردار و محروم نخواندند و با وعده نان. رفع گرسنگی درصدد جلب آرا برنیامدند؟ اگر یک کاندیدای انتخابات بگوید بد نیست و قباحت ندارد و یک مربی خارجی بگوید قبیح می شود؟
این عبارت که مردم، نان ندارند بخورند اگر هم از زبان کی روش بیان شده باشد اگرچه ناپسند است اما تازه نیست. کسی نمی داند. شاید او انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ را دنبال می کرده و هنوز در آن فضا سیر می کند. کی روش بگوید بد است، دیگران می گفتند، خوب بود؟