درست یک سال پیش در چنین لحظاتی برای تبریک سال نو آرزو کردم که سال خوب و خوشی داشته باشیم. سرشار از عشق و نوع دوستی. تقریباً تمام آرزوهای ما در سالی که گذشت براورده نشد. و هرچیزی را که نمیخواستیم و از آن گریزان بودیم بر سرمان همچون آواری فرود آمد. سال ۱۳۹۷ سال خوبی نبود.

اما اکنون، چند ساعت مانده به بهار ۹۸ میخواهم بنویسم. میخواهم آرزو کنم. و از خداوند بخواهم سرنوشت ملت نجیب و مظلوم ایران را به گونه ی دیگری رقم بزند. میخواهم آرزو کنم که نگاه ویژه ای به مردم ایران داشته باشد. خواه ناخواه کشور ما روزهای خوبی را سپری نمی کند. حال این از تحریم است یا بی تدبیری مسئولین و مدیران، خدا می داند! هرچه که هست این شرایط در خور ایرانیان نیست. مردمی که تا به امروز و در چهل سالگی انقلاب اسلامی پای این کشور ایستاده اند و با همه چیزش ساخته اند.
پس آرزو می کنیم که سال ۱۳۹۸ سال خوب و خوشی باشد. سالی که حکومت در برقرای عدالت، مبارزه با فساد و اختلاس های نجومی ، اجرای قانون و رفع فقر و تبعیض موفق باشد. سالی که دیگر تحریم ها بهانه ای برای افزایش فشار اقتصادی برای مردم نباشد. سالی که گرانی ارز بهانه ی افزایش نرخ هر چیزی نباشد. سالی که صدا و سیمای میلی ایران به اصل خود بازگشته، ملی و مردمی شود. سالی که جان مردم بخاطر کیفیت پایین خودروها بیهوه هدر نرود. سالی که هیچ خبرنگاری و هیچ فعال رسانه ای به دلیل انتقاد و یا تفاوت دیدگاه زندانی و محروم از کار نشود. هیچ کارگری بیکار نشود. هیچ سفره ای خالی نماند. هیچ پدری شرمنده زن و فرزند نباشد. و هیچ خانه ای بر اثر زمین لرزه بر سر صاحبانش آوار نگردد.
سال ۹۷ سال خوبی نبود، خدا کند که ۹۸  سال خوبی باشد. برای همه ایرانیان
نوروز باستانی بر همه ایرانیان و فارسی زبانان خجسته باد.
شبنم حاجی اسفندیاری
۲۹ اسفند ۱۳۹۷

*

*

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، محمدحسین عباسی، نویسنده، در صفحه اینستاگرام خود با ستایش از حضور و گفتار علی نصیریان در مراسم اختتامیه سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، این بازیگر پیشکسوت را ستاره واقعی سینمای ایران دانست.
او در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «من آدم سعادتمندی هستم». دورتر از اعتراض‌ خودنمایانه همایون غنی‌زاده و اجرای فاجعه‌بار مراسم اختتامیه، این خودِ سینماست که سوار بر چهار کلمه فراموش‌نشدنی علی نصیریان، ظاهر می‌شود و می‌درخشد. بهترین فیلم جشنواره، درست در همین لحظه کلید می‌خورد. فیلمی که بازیگر نقش اول‌ آن در سخت‌ترین روزها به شوق سینما روی پاهایش ایستاده و بدون ادا و اصول خودش را به سالن رسانده تا جایزه‌ای را تحویل بگیرد که در چهار دهه گذشته، هرگز سهمی از آن نداشته است. بازیگری که قامت‌اش از قد جشنواره و آدم‌های جشنواره بلندتر است اما خودش را عضوی از سینما می‌داند، هنوز از «آتیه» حرف می‌زند و وقتِ ستایش از جوان‌ترها، برق نگاه‌اش از چند فرسخی پیداست. آخر ماجرا هم، یکی از هم‌نسل‌ها پیدا می‌شود تا خودش را در لذتِ بردن این جایزه شریک کند. در سینما جایی برای پیرمردها هست. همیشه هست. جشنواره سی‌وهفتم دورریختنی‌های زیادی دارد اما این لحظه همیشه در ذهن‌مان خواهد ماند، یک پایانِ باشکوه. عاشقانه‌ای استوار برای سینما؛ بدون حواشی و جنجال‌های اضافه‌ای که هر روز در کنفرانس‌های خبری تماشا کرده‌ایم. یک روایتِ خالص از تداوم یک ستاره واقعی. گذرِ سال‌ها، زندگی آدم‌ها را روی صورت‌شان نقاشی می‌کند و سعادتمندترها، مدام فرصت دارند که در نقشی تازه، چهره تازه‌ای برای خودشان پیدا کنند. حتی اگر برای چهار دهه صدایِ کشدار دست‌ها به اسم‌شان متصل نشده باشد. بهترین‌ها غالبا برای بردن جایزه به هر دری نمی‌زنند. این جایزه‌ها هستند که راه‌شان را به طرف آن‌ها پیدا می‌کنند. به طرف شما که یک عمر اعتبار کلوزآپ‌ها و دلِ قرصِ لانگ‌شات‌ها بوده‌اید. برای شما که علی نصیریان هستید. شما که می‌دانید برای معرکه‌ماندن، هیچوقت دیر نیست.»

*

راه دور نروید. در همین جشنوراه فیلم فجر تماشاچی‌ها را ببیند. چه فرقی میان لباس آنها و لباس بازیگران پیدا می‌کنید؟ تقریبا هیچ!

عصر ایران؛ مصطفی داننده- برای اهالی سینما، بهمن سرد ایران، داغ داغ است. فیلم می‌بینند، نقد می‌کنند، دست می‌زنند، هو می‌کنند و حسابی از دیدن فیلم سیراب می‌شوند.
در این دو هفته همه حرف‌ها در مورد فیلم است اما گاهی برخی در مورد وضعیت لباس بازیگران در فیلم‌ها و جشنواره حرف می‌زنند. آنها حتی تماشاگران را هم بی بهره نمی‌گذارند.
این عده می‌گویند این جشنواره فیلم فجر است یا جشنواره مُد لباس؟
این نقدها نشان می‌دهد، نقدکنندگان چندان در جامعه حضور ندارند. آنها اگر در روزهای عادی در خیابان‌های پایتخت یا هر شهری که در آن هستند قدم بزنند می‌بینند که مردم عادی هم اینگونه لباس می‌پوشند.
شاید بازیگران از لباس‌های گران‌تری استفاده می‌کنند اما سبک لباس‌ها همانی است که دختران در شهرهای مختلف می‌پوشند. کافی است در یک روز سوار بی‌آرتی شوید و از جنوب شهر به بالای شهر بروید و از پنجره‌های اتوبوس دخترکانی که در خیابان راه می‌روند را ببینید.
راه دور نروید. در همین جشنوراه فیلم فجر تماشاچی‌ها را ببیند. چه فرقی میان لباس آنها و لباس بازیگران پیدا می‌کنید؟ تقریبا هیچ!
این نوع لباس پوشیدن دهن کجی به هیچ کس نیست بلکه سبک زندگی مردم است. در ضمن بازیگر‌ها در همه جای دنیا، سعی می‌کنند متفاوت باشند، متفاوت بپوشند چون کار آنها دیده شدن است.
واقعیت جامعه همینی است که می‌بینید.
این عده حتی به پوشش لباس بازیگران در فیلم‌ها هم معترض هستند. فیلم‌ها بیانگر واقعیت‌های جامعه است. ما وقتی می‌خواهیم سبک لباس پوشیدن مردم در دهه چهل، پنجاه، شصت یا هفتاد را ببینم به کجا مراجعه می‌کنیم؟
قطعا فیلم‌هایی که در آن زمان ساخته شده است. از داخل کتاب‌ها که نمی‌شود به نوع پوشش مردم دست پیدا کرد. اما با دیدن فیلم‌ها به ویژه فیلم‌های خیابانی، می‌شود به سبک زندگی مختلف مردم پی برد. نسل جدید با دیدن فیلم‌های دهه شصت یا هفتاد ایران می‌تواند به قدرت نمایی پیکان در خیابان‌های ایران پی ببرد.
سی سال دیگر مردم با دیدن فیلم‌های دهه هشتاد یا نود، می‌توانند ببیند مردم چه می‌پوشیدند و چه سوار می‌شدند.
سبک لباس پوشیدن زنان و مردان ایرانی تغییر پیدا کرده است و به نظر می‌رسد باید این تغییر را پذیرفت. تغییرات فرهنگی در جامعه اجتناب ناپذیر است.
به جای داد و فریاد در مورد لباس بازیگران در جشنواره فیلم فجر باید به این سوال پاسخ داد بودجه‌های فرهنگی این کشور در کجا هزینه می‌شود که خروجی آن در جامعه قابل مشاهده نیست؟
این همه سازمان فرهنگی و با بودجه‌های آنچنانی در کشور وجود دارد و بازهم فریادها در مورد مسائل فرهنگی است. این نشان می‌دهد مشکل از جوانان این کشور نیست بلکه مشکل از بودجه‌هایی است که هیچ اثری در جامعه ندارد.
همه آنهایی که انتقاد می‌کنند نوع لباس پوشیدن خود در دهه شصت را با امروز مقایسه کنند تا متوجه تغییرات جامعه شوند.
به احتمال زیاد در اختتامیه فیلم جشنواره فجر که از تلویزیون پخش می‌شود بازهم شاهد سانسور بازیگران زنی هستیم که جایزه دریافت می‌کنند، سانسوری که به نظر می‌رسد سانسور جامعه باشد.

تمام حرف فیلم «دیدن این فیلم جرم است» این است که کشور، دیگر انقلابی نیست و همه عافیت طلب شده اند. اما زور قهرمان فیلم فقط به گروگان دو تابعیتی می‌رسد نه حامیان او…

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- این جملۀ کارل مارکس را بارها خوانده یا شنیده‌ایم که «تاریخ، دوبار تکرار می شود. بار اول به صورت تراژدی، بار دوم به صورت کمدی».
برخی البته گوینده را نه مارکس که دیگری دانسته‌اند ولی باز سخنی قابل تأمل است.
می‌خواهم دربارۀ فیلم «دیدن این فیلم جرم است» به کارگردانی «رضا زهتابچیان» بنویسم. یک «کپی نابرابر با اصل» از فیلم مشهور و بارها دیده و تحسین شده «آژانس شیشه‌ای».
توضیح یا توجیه کارگردان یا تهیه‌کننده این است که اولا دربارۀ فیلم «آژانس شیشه ای» هم می‌گفتند از فیلم دیگری (بعد از ظهر سگی) کپی‌برداری شده است ثانیا مضامین محدود است و ممکن است در آینده هم بگویند از روی این فیلم کپی برداری کرده‌اند.
گروگان گیری با ادعای کار ارزشی و نقض قوانین کشور بر اساس برداشت شخصی اما یادآور فیلم «آژانس شیشه‌ای» است و حتی فیلم «لاتاری» هم در بخش هایی «تقلیدی» ارزیابی شد چه رسد به فیلم «دیدن این فیلم….».

کارگردان اصرار دارد فیلمی را که با بودجه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی ساخته شده یک فیلم «اعتراضی» معرفی کند اما به قول دکتر شریعتی «برای این که بدانی هر که چگونه فکر می کند ببین از کجا می خورد».
اگر اجازه می دادند «آشغال های دوست داشتنی» محسن امیر یوسفی پخش شود و همین حوزه هنری مانع اکران برخی فیلم ها در سینماهای خود نمی شد و برای دیگران هم این امکان فراهم بود که فیلم های سیاسی و اعتراضی بسازند آنگاه می توانستیم باور کنیم این فیلم واقعا سیاسی و اعتراضی است اما دست کم به نویسندۀ این سطور این احساس دست داد که انگار می‌خواهند «اعتراض» را هم مصادره کنند.
در «آژانس شیشه‌ای» رفتار حاج کاظم را با توجه به سابقه و توقعاتش می توان توجیه کرد و باور او به صرف سلاح نیست. در اینجا اما «امیر» که مثلا قهرمان داستان است به صرف این که سلاح در دست دارد می خواهد قانون مورد نظر خودش را اعمال کند و بدون سلاح هیچ است! سن و سالی هم ندارد که بگوییم سی تا چهل سال قبل فرمانده جنگ بوده و ناچار پای عموی او را به میان می‌کشند.
کارگردان می داند تماشاگر به خاطر بازداشت فردی به صرف مستی هم‌ذات‌پنداری نمی‌کند بنابراین آزار و اذیت یک زن باردار را دست‌مایه می‌کند و بعد در می‌یابیم که مرد مست دو‌تابعیتی هم هست.
با این حال مشخص نمی‌شود که اگر پای همسر خودش هم در میان نبود همین کارها را برای شهروندان دیگر هم انجام می داد یا نه؟
تمام ذوق کارگردان و تهیه کننده در این است که در صحنه‌هایی که غیرت ایرانی به نمایش گذاشته می‌شود تماشاگران در سالن کف می‌زنند. مثلا وقتی می‌گوید در عربستان سعودی به دو نوجوان ایرانی تعرض شد. یا کارگردان اصرار دارد بگوید قالپپاق دزد را می گیرند  و دزدان بزرگ آزادند. اما آن فرد را مگر به اتهام دزدی گرفته ؟ با این حال همین جملات تلگرامی هم دل عده ای را خنک می کند و آقای زهتابچیان هم امیدوار است تماشاگر را با خود همراه سازد. احساساتی هم ابراز می شود اما به تعبیر عارف قزوینی «احساسات جماعت به پُفی برانگیخته و به تُفی خاموش می‌شود!»
فیلم می‌خواهد دیگران را بی غیرت معرفی کند و انگار همه بی غیرت شده‌اند و فقط قهرمان فیلم که کاریکاتور حاج کاظم آژانس شیشه‌ای است غیرت دارد.
در تمام طول فیلم این پرسش در ذهن انسان چرخ می‌زند که اگر سیستم این قدر فاسد شده که نمی‌توانی به خاطر تعرض یا آزار زن خودت و از دست رفتن جنین فرزندت، به جایی شکایت کنی و انگار کاپیتولاسیون بازگشته و چون طرف، دو تابعیتی است سفارت بریتانیا پی‌گیر ماجراست چرا این جوان زندگی خود را در خدمت همین سیستم قرار داده است و از چی دفاع می کند؟ سلاح در دفاع برداشته یا شورش؟
این تضاد و تناقض را فیلم به هیچ رو نمی‌تواند پاسخ دهد جز این که بگوید همه در فساد دست و پا می‌زنند الا یک نهاد خاص.
مقامات امنیتی در رده های مختلف، فرزند یک روحانی مورد احترام و نیروهای انتظامی و دیگران همه بسیج شده‌اند تا متهم را از دست انقلابیون برهانند!
با این وصف می‌توان پرسید چرا منتها آرزوی امیر این است که یک سیلی بزنند و عموجان در نهایت دست او را می شکند یا بلایی دیگر سر او می آورد؟
تمام مشکل امیر و دوستان با آدم بَدۀ فیلم است اما اگر او را درپایگاه قطعه قطعه کنند آیا آن عدالت که آرزو می کنند حاکم می شود؟!
این فیلم البته از یک نظر موفق است و آن همانا دمیدن روح محمود احمدی‌نژاد و «تفکر بهاری» است و یادآور آتش زدن حکم دادگاه درباره اسفندیار رحیم مشایی در مقابل سفارت انگلستان در تهران.
آژانس شیشه ای را با بازی درخشان پرویز پرستویی به یاد می‌آوریم و می‌شناسیم و در واقع در ذهن ما ثبت شده اما فیلم «دیدن این فیلم …» بازی‌های خوبی هم ندارد. تا جایی که شاید محمود پاک‌نیت بدترین بازی عمر خود را در آن به نمایش گذاشته باشد و حسین پاکدل هم انگار بازی نمی کند و وسط فیلم ظاهر شده است. صحنه نیروهای امنیتی و ویژه و تجهیز آنان به مدرن ترین وسایل البته قابل توجه است و خوف‌انگیز.
با این همه تمام حرف فیلم این است که کشور، دیگر انقلابی نیست و همه عافیت‌طلب شده اند. اصلا بی غیرت شده اند و به خاطر همین نهادهای انقلابی و امنیتی روی هم سلاح می‌کشند.
اگر چنین است امیر خان چرا سراغ اصل‌کاری‌ها نمی‌رود؟ چرا تمامِ گیِرِ او به گروگان بی دفاع است نه حامیان و سفارش کنندگان؟ او که بلد است اسلحه بکشد، او که دوست دارد سیلی بزند. خوب اگر خیلی دلاور است به حامیان آن متهم بزند! این که تمام غیظ خود را متوجه فردی کند که در گروگان اوست چه شجاعت ویژه ای می‌طلبد؟
حرف دل او اما شاید از زبان دیگری بیان شود که وقتی می پرسند «در زمین کی هستی»، جواب می‌دهد «زمین، مال آنهاست. ما سیم‌خاردار دور زمین هستیم».
براین اساس می‌توان پرسید مگر قهرمان داستان نمی‌بیند همه بی غیرت شده‌اند و در سطوح مختلف برای آزادی متهم سفارش می‌کنند؟ چرا همه زور و خشم خود را متوجه آدمی بی سلاح می کند و عرضه و زورش را به صاحبان قدرت که بعضا با چهره های مخوف تصویر شده اند نشان نمی‌دهد؟
بگذارید تکرار کنم. با لحن اعتراضی فیلم مشکل ندارم. با مصادره فیلم های اعتراضی مشکل دارم و این که به دیگران اجازه ندهیم و خودمان ادای معترضان را درآوریم.
اگر همه این مجال را داشته باشند آقای زهتابچیان را بیشتر می توان باور کرد و آن پرسش را تکرار می کنم که چرا امیر به این نتیجه نمی رسد که به جای آزار گروگان سراغ حامیان برود و اصرار دارد هم در خدمت باشد و هم شورش کند؟
مهم ترین تفاوت حاج کاظم آژانس شیشه ای با امیر این فیلم این است که هویت حاج کاظم به سلاح او نبود. بدون سلاح هم مقبول بود اما این فرمانده بدون سلاح عملا قادر به ایفای نقشی نیست. شاید به خاطر همین سلاح را زمین نمی گذارد و حفظ امنیت را به انواع و اقسام نهادهای دیگر نمی سپارد.
با این همه فیلم در یک موضوع موفق است و آن هم تصویر انواع نهادها و دستگاه ها که به موازات هم فعالیت می کنند و وارد یک ماجرا می شوند.