دسته: یادداشت روز

پس از قتل ناجوانمردانه الهه حسین نژاد دختر 24 ساله اسلامشهری، هجمه ها به تاکسی های اینترنتی بسیار افزایش یافت.

پایگاه خبری رسا نشر – شبنم حاجی اسنفدیاری: در روزهای اخیر، خبرهای فراوانی درباره ساماندهی مسافربرهای شخصی و تاکسی‌های اینترنتی منتشر شده است. مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها، یادداشت‌ها و اظهارنظرهای متعددی که پس از قتل فجیع دختر جوان اسلامشهری، مرحومه الهه حسین‌نژاد، به رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی رسیده بود.

قبلاً هم گفته بودم که دقیقاً بعد از وقوع چنین جنایت‌هایی، از مردم گرفته تا مسئولان، همه در حالی به فکر فرو می‌روند که «باید چنین کرد» و «چنان تصمیم گرفت»، ولی چند صباح بعد همه فراموش می‌کنند. وعدها، قول‌ها و مصوبه‌ها بی‌نتیجه می‌مانند. اگر منظور واقعاً حمایت از حقوق زنان بود، چرا قانون ۱۴ ساله منع خشونت علیه زنان در تاریکخانه مجلس و دولت خاک نمی‌خورد؟

یک انسان بی‌همه‌چیز! آینده و امید یک دختر جوان را تخریب کرد و خانواده‌ای را برای همیشه داغدار کرد. صرف‌نظر از اصل ماجرا و همهمه‌ای که بر علیه رانندگان به وجود آمد، انتشار یک پیام در شبکه‌های اجتماعی مسیر این رویداد تلخ را تغییر داد. یکی نوشت که «جناب قاتل راننده اسنپ است» و «الهه سوار بر سمند نقره‌ای قاتل شده». از همان لحظه، هجمه‌های فراوانی به سمت تاکسی‌های اینترنتی آغاز شد و عده‌ای — خواسته یا ناخواسته — انگشت اتهام را به سمت اسنپ و تاکسی‌های اینترنتی گرفتند؛ در حالی که سفر آخر الهه با اسنپ نبوده و یک سفر با خودروی شخصی به حساب می‌آید.

نگارنده این سطرها قطعاً خودروی شخصی لاکچری ندارد که نداند تاکسی اینترنتی چیست. اتفاقاً من روزانه دست‌کم دو تا سه بار از همین خدمات استفاده می‌کنم. البته بارها هم به دلایل مختلف با سفیران این شرکت‌ها به مشکل خورده‌ام. اما این تعداد به نسبت کل سفرهای من در طول چند سال بسیار محدود بوده. بنابراین، تعمیم دادن ناامنی و مخاطره‌آمیز بودن تمام سفرهای تاکسی اینترنتی و رانندگان زحمتکش و شریف این سرویس‌ها، کاملاً اشتباه است.

اشتباه نکنید. قرار نیست از تپسی یا اسنپ دفاع کنم. بلکه می‌خواهم با یک دید واقع‌بینانه به موضوع نگاه کنم و نکات کاربردی را مطرح کنم تا خانم‌ها بتوانند با خیال راحت‌تر و امنیت بیشتری از این امکان استفاده کنند — امکانی که فلسفه وجودی‌اش می‌تواند به افزایش امنیت خانم‌ها کمک کند.

بر اساس بیانیه اسنپ، اقرار متهم و اخبار منتشره سفر الهه حسین نژاد خارج از شبکه تاکسیرانی اینترنتی بوده است. فرض کنیم الهه در همان روز به جای استفاده از خودروی شخصی، از تاکسی اینترنتی استفاده می‌کرد؛ و حتی اگر همان راننده قاتل سفر را قبول می‌کرد، آیا باز هم الهه به قتل می‌رسید؟
به احتمال بسیار زیاد: خیر!

دلیل اول: راننده با توجه به قوانین و کنترل‌های تاکسی‌های اینترنتی، مجبور به رفتار متفاوتی است تا شاکی نداشته باشد و بتواند سفر بگیرد. این را باید اسنپ با بررسی سوابق، شکایت‌ها و امتیازهای سفیر خود بگوید. حتی اگر فرد انگیزه‌ای برای جنایت، سرقت یا تعرض داشته باشد، ترجیح می‌دهد دست‌کم با مسافر اسنپ کاری نداشته باشد.

دلیل دوم: الهه به دلیل اینکه سفر معتبری داشت، خود را در امنیت می‌دید. گفته شده که زمانی‌که سوار بر خودرو بوده، با خانواده تماس گرفته. پس اگر سوار بر اسنپ بوده و این موضوع را در مکالمه برجسته می‌کرد، در صورت مفقود شدن، خانواده سریع‌تر پیگیری می‌کرد و پلیس هم دست بازتری برای یافتن او داشت.

دلیل سوم: استفاده از اسنپ می‌توانست فرضیه انگیزه سرقت تلفن همراه را هم منتفی کند. چراکه الهه می‌توانست بدون اینکه راننده را در جریان بگذارد، هزینه سفر را آنلاین پرداخت کند. در نتیجه، اگر واقعاً موضوع سرقت تلفن بوده، احتمال جلب توجه کمتر می‌شد.

و در نهایت: حتی اگر این اتفاق در سفر اسنپی رخ می‌داد، ردگیری و یافتن متهم بسیار سریع‌تر انجام می‌شد.

متاسفانه مرحومه حسین‌نژاد به جای استفاده از تاکسی یا اتوبوس خطی یا تاکسی اینترنتی، سوار بر خودروی شخصی قاتل شد و آنچه نباید اتفاق بیفتد، رخ داد. ولی حداقل متوجه شدیم که حتی در بدترین سناریو، اگر سفر با تاکسی اینترنتی بود، احتمال اینکه چهره‌ای خندان و زیبا چون الهه دیگر در میان ما نباشد، کمتر می‌شد.

تاکسی اینترنتی و زنان

اگرچه همه ما نسبت به عملکرد برخی رانندگان تاکسی اینترنتی و نواقص موجود گلایه‌مندیم، اما کمتر خانمی پیدا می‌شود که منکر افزایش امنیت و راحتی عبور و مرور پس از حضور این سرویس‌ها در ایران شود.
اینکه به آسانی خودرو را درخواست دهیم، در مبدأ سوار شویم و مستقیماً در مقصد پیاده شویم، بدون آنکه در خودروهای عمومی سختی و آزار ببینیم.
بدون آنکه در خیابان با مزاحمت‌های لوکس‌سوارهای بی‌خانواده‌ای که فکر می‌کنند ما مثل خواهر و مادرشان هستیم، مواجه شویم.
بدون آنکه در ترافیک اعصابمان خراب شود، یا با راننده بر سر کرایه بیشتر بحث کنیم.
بدون آنکه هر بی‌شخصیتی به خودش اجازه دهد به ما تعرض کند و از ترس آبرو مجبور به سکوت شویم.
بدون آنکه دغدغه برگشت در ساعات پایانی شب را داشته باشیم و اعصابمان خورد شود که چرا روتر راه نیفتادم؟

این‌ها همه و همه از محاسن وجود تاکسی‌های اینترنتی است که قطعاً ما زنان بیشتر از دیگران قدرش را می دانیم.

اما آیا تاکسی‌های اینترنتی مثل اسنپ، تپسی، ماکسیم و… همیشه امن هستند؟آیا باید با خیال راحت به همه آنان اعتماد کنیم؟
جواب خیر است.
به طور کلی، بستر تاکسی‌های اینترنتی نسبت به تاکسی‌های عادی، اتوبوس و به‌ویژه مسافربرهای شخصی امن‌تر است؛ اما باید با هوشیاری و رعایت نکات مهم، ضمن استفاده بدون دغدغه از این سرویس‌ها، با آسودگی خاطر سفر کنیم.

نکات امنیتی ضروری برای استفاده از تاکسی اینترنتی

1. برای گرفتن خودرو عجله نکنید. زمان کافی برای درخواست خودرو بگذارید.
2. اگر تنها هستید، اولویت را به تاکسی ویژه بانوان بدهید. اگر سفیر خانمی پیدا نکردید، قبل از سوار شدن، حتماً تصویر راننده را بررسی کنید. تجربه ثابت کرده که گاهی اوقات از روی چهره می‌توان نوع شخصیت فرد را حدس زد.
3. در صورت شک، قبل از رسیدن خودرو با راننده صحبت کنید. گاهی با گفت‌وگو با فرد، نوع شخصیت او مشخص می‌شود.
4. اگر یک مرد در کنارتان است، حتماً بگذارید او تماس بگیرد. اینطور اگر راننده قصد خاصی داشته باشد، متوجه می‌شود که شما تنها نیستید.
5. هنگام رسیدن خودرو، نوع خودرو، پلاک و چهره راننده را با تصویر برنامه مقایسه کنید. در صورت هرگونه تناقض، سفر را کنسل کنید.
6. پس از سوار شدن، دستگیره‌ها و بالابر شیشه را بررسی کنید. اگر مشکلی داشت، درخواست کنید نگه دارد و سفر را لغو کنید.
7. در طول مسیر به هیچ عنوان با راننده همکلام نشوید. اگر راننده اصرار به گفت‌وگو داشت، خیلی محترمانه و با بهانه‌هایی مثل بستن چشم‌ها، گوش دادن به موزیک یا تماس با دیگران از ادامه صحبت طفره بروید.
8. اگر خودتان سفر را درخواست کرده‌اید، مسیر را در نقشه چک کنید. اگر دیگران خودرو گرفته‌اند، از آنها بخواهید این کار را انجام دهند.
9. تحت هیچ شرایطی نه شما و نه راننده نباید سفر را لغو کنید. اگر راننده اصرار داشت، با پشتیبانی تماس بگیرید.
10. برای مسیرهای طولانی، مسیر را از قبل بررسی کنید. در صورت عدم آشنایی با مسیر، از مسیریاب استفاده کنید و مطمئن شوید به سمت مقصد حرکت می‌کنید.
11. قبل از سوار شدن، اطلاعات سفر را با یکی از عزیزان به اشتراک بگذارید.
12. اگر خودرو را در نقشه نمی‌بینید، از راننده بخواهید اینترنت خود را روشن کند. اگر بهانه کرد، از طریق واتساپ یا تلگرام یک لایو لوکیشن برای فردی که آنلاین است بفرستید.
13. در طول مسیر یکی دوبار با یکی از بستگان تماس بگیرید و مسیر خود را شرح دهید.
14. از نمایش دادن طلاجات و اکسسوری‌های با ارزش خودداری کنید. از حمل وسایل قیمتی جداً خودداری کنید.
15. اگر گوشی لوکس دارید، از هندزفری استفاده کنید. فقط برای تماس یا پرداخت هزینه از گوشی استفاده کنید.
16. اگر ضرورتی ندارد، از آرایش‌های غلیظ خودداری کنید.
17. سعی کنید در خودرو به گونه‌ای بنشینید که در آینه وسط قابل دید نباشید. به راننده نگاه نکنید و دقتتان را به بیرون خودرو معطوف کنید.
18. هرگونه مشکل، شک یا احتمال خطر را با پشتیبانی ناوگان حمل و نقل در میان بگذارید.
19. اگر هزینه سفر را نقدی یا کارت به کارت می‌کنید، دست‌کم تا ۵ دقیقه آخر این موضوع را مطرح نکنید.
20. از تماس درون برنامه‌ای استفاده کنید تا شماره شما برای راننده قابل مشاهده نباشد.
21. در صورت پرداخت کارت به کارت، بپرسید اگر پیامک برایشان ارسال می‌شود، انجام دهید و از ارسال رسید از طریق پیامک خودداری کنید.
22. یاد بگیرید چگونه SOS یا سرویس اضطراری تلفن همراهتان را فعال کنید.
23. اگر دیگران برای شما خودرو می‌گیرند، فقط تصویر و اطلاعات تماس و پلاک را می‌بینند. این شما هستید که باید شرایط را بررسی کنید.
24. اگر برای دیگران خودرو می‌گیرید، مسئولیت‌پذیر باشید و لحظه به لحظه برنامه را چک کنید.

جمع‌بندی

رعایت موارد فوق می‌تواند منجر به یک سفر امن و تجربه خوشایند از تاکسی اینترنتی شود. اگر موارد احتیاطی را رعایت کنیم، حتماً جلوی سوءاستفاده‌های احتمالی هم گرفته می‌شود.

علاوه بر این، دولت، نهادهای نظارتی، پلیس و قوه قضائیه باید با تدوین و اصلاح قوانین، شرایط سخت‌گیرانه‌تری را برای اجازه کار به رانندگان تاکسی‌های اینترنتی تعیین کنند. صرفاً بررسی یکباره سوء پیشینه نمی‌تواند تضمین کننده سلامت افراد باشد. شرکت‌های تاکسی اینترنتی هم موظفند در بالاترین سطح، سلامت جسمی و روانی رانندگان خود را مورد بررسی قرار دهند.

همه رانندگان اینترنتی انسان‌های شریف و زحمتکشی هستند، اما امنیت جانی و روانی مسافر از همه چیز مهم‌تر است. جان ما قرار نیست اسباب آمارسازی ایجاد شغل دولت‌ها شود. بنابراین، در اولین فرصت، تمامی این شرکت‌ها باید با تهیه برنامه‌ای مدون نسبت به تأیید اعتبار سفیران خود اقدام کنند و در اولین قدم، خودروهای شهرستانی که در شهر تهران فعال هستند را غیرفعال کنند.

این‌گونه من و همنوعان من دست‌کم خیالمان راحت می‌شود که می‌شود از کنار این حادثه تلخ گذشت و با امنیت بیشتری سوار تاکسی اینترنتی شویم.

اگر این مطلب را خواندید، لطفاً آن را با دوستان و عزیزان به اشتراک بگذارید. ممکن است جان کسی را نجات دهید.

با گذشت 10 روز از گم شدن الهه حسین نژاد، ساعتی قبل جسد این دختر جوان در بیابان های اطراف فرودگاه امام (ره) کشف و قاتل وی دستگیر شد.

🧭 چهار خرداد، روزی که همه چیز تغییر کرد

۴ خرداد بود که با قصد بازگشت به منزل سوار بر یک خودروی مسافربر شخصی شد و از آخرین تماسش قرار بود نیم‌ساعت دیگر در خانه باشد. اما از آن لحظه تا به امروز مشخص شد دیگر پایش به چارچوب خانه نخواهد رسید. و نگاه مضطرب مادر تا همیشه چشم به راهش ماند! الهه حسین‌نژاد ، دختر ۲۴ ساله اهل اسلامشهر، قربانی طمع یک انسان نما شد.

امروز صبح خبر قتل الهه به طور ناگهانی در رسانه‌ها منتشر شد و متاسفانه می‌شد حدس زد که عاقبت چنین حوادثی به همین خبر ختم شود. ده روز از ناپدید شدن الهه حسین‌نژاد گذشته بود و خبر جنایت فجیع او، به دست یک راننده ناجوانمرد، قلبمان را به درد آورد! درست مانند الهه عزیزمان که در لحظه حادثه و در گیرودار حفظ تلفن همراهش — که قطعاً با سختی آن را خریده بود — نوک چاقو به قلبش اصابت کرد و درد را در سینه‌اش احساس کرد. دختر ایران با چند ضربه چاقو از پای افتاد و دیگر توان مقاومتی نداشت. ما هم همینطوریم! ما هم خیلی وقت است که سینه‌مان از بی‌عدالتی، تبعیض و ناامنی درد می‌کند!

داستان تلخ الهه اولین خبر دردناکی نیست که درباره زنان می‌شنویم. در طول روز، رویدادهای مشابه بسیاری می‌افتد: قتل، فرزند کشی، سرقت، تجاوز به عنف، زورگیری، مزاحمت خیابانی، خشونت خانگی و غیره. وقایعی تلخ که شاید گاهی یکی از آنها رسانه‌ای شود و مورد توجه قرار گیرد.

الهه برای یک گوشی تلفن همراه بی‌رحمانه به قتل رسید. قاتل بی‌وجدان او دستگیر شد و قطعاً به دار مجازات آویخته خواهد شد. اما آیا این آخر ماجراست؟ آیا این آخرین حادثه در نوع خود است؟ مسلماً خیر! علیرغم عدم انتشار آمارهای دقیق از خشونت، تجاوز، قتل و سایر آزارهای وارد شده به زنان، بر اساس گزارش‌ها و تحلیل‌های موجود می‌توان دریافت که روند وقایعی که قربانیانش زنان بوده‌اند، طی ده سال گذشته افزایش یافته است. روزی نیست که فیلمی از سرقت گوشی، طلا و … از زنان در شبکه‌های اجتماعی منتشر نشود. تمام اینها نشان‌دهنده نابسامانی شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه است. و برای یک سارق، عاقلانه‌تر این است که به دلیل ناتوانی زنان در مقاومت، از آنها سرقت کند. در این میان، اگر کسی مانند الهه مقاومت کند، به راحتی با چند ضربه چاقو از پای درآمده و سارق به خواسته‌اش می‌رسد.

اگرچه قتل دختر اسلامشهری به دست یک راننده-سارق صورت گرفته است؛ اما تنها مجرم و مقصر این حادثه تلخ و سایر حوادث مشابه، فقط قاتل نیست. این موضوع نیازمند بررسی موشکافانه است. اینکه امروز در کشوری اسلامی که خود را پرچمدار حقوق انسان بر اساس تعالیم اسلامی می‌داند و در هر مناسبتی از شأن و جایگاه والای زنان در اسلام و دیدگاه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و ائمه‌اطهار (علیهم‌السلام) سخن می‌رود، زنان احساس امنیت نمی‌کنند و شاهد چنین حوادثی هستیم، جای تأمل دارد.

مقصر فقط قاتل و سارق نیستند. خلاء قانونی حمایت از زنان که از آن به عنوان «لایحه خاک‌خورده منع خشونت علیه زنان» یاد می‌شود، ده سال است که مانند توپ در بازی‌های سیاسی احزاب ناکارآمد، دست به دست می‌شود. نمایندگان مجلس در سه دوره اخیر، دولت فعلی و دو دولت قبل، اندیشمندان، علما و فرهیختگان همگی در کنار کسانی که داغ‌های سنگین این چنینی را بر دل مادر الهه و مادران دیگر این سرزمین نهاده‌اند، همگی مقصر و گناهکارند. لایحه‌ای که اجرای آن می‌تواند به کاهش خشونت‌ها و آزار زنان بی‌دفاع این سرزمین منجر شود، چند سال دیگر باید مسکوت بماند! چند سال دیگر باید شاهد قتل دختران به دست پدر، برادر و همسر باشیم. چند اسیدپاشی دیگر، چند آزار و تجاوز و چند سرقت با عنف دیگر باید رخ دهد تا تصمیم‌گیران این کشور بالاخره پشت زنان بایستند و حامی آنان باشند!

ضمن عرض تسلیت به خانواده داغدار حسین‌نژاد و مادر الهه عزیز، در این شرایط و با اذعان به اینکه دغدغه هیچ مسئولی در این روزگار مسائل زنان نیست، از تمام دختران سرزمینم می‌خواهم که بیشتر از پیش مراقب خود باشند.

• تنها سفر نکنید.
• دیگران را در جریان لحظه‌به‌لحظه امورتان قرار دهید.
• فقط از وسایل نقلیه عمومی و معتبر مانند اتوبوس، مترو، تاکسی و تاکسی اینترنتی استفاده کنید (البته با رعایت تمامی اقدامات امنیتی).
• از سوار شدن در خودروهای عبوری، مسافرکش شخصی و خودروهای تک‌سرنشین به‌شدت پرهیز کنید.
• زیورآلات و طلاجات خود را نمایش ندهید.
• در طول مسیر هوشیار باشید و در صورت احتمال هرگونه خطر، فوراً یکی از اعضای خانواده را که در دسترس است و به شما نزدیک‌تر است، در جریان قرار دهید.
• حتماً امروز همین حالا ویژگی SOS را در تلفن خود فعال کنید و نحوه استفاده از آن را یاد بگیرید.
• و از همه مهمتر، مادران عزیزی که دختران نوجوان و جوان دارند، مراقبت بیشتری کنید و اجازه ندهید دخترانتان به تنهایی به بیرون بروند یا ساعت‌های زیادی را بیرون از خانه و بدون اطلاع شما بگذرانند.

در کشوری که برای برخی مسئولانش مقابله با سگ‌گردانی مهم‌تر از امنیت شهروندان است، واضح است که خود شهروندان باید خودمراقبتی را یاد بگیرند و از قرار گرفتن در شرایط خطرناک اجتناب کنند.

شبنم حاجی اسفندیاری

ماجرای اتباع غیرمجاز از جمله مسائلی است که تعلل در حل آن به هیچ وجه جایز نیست.

روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: مسئولان خوب می‌دانند که ایرانِ امروز، ظرفیت میهمان پذیری در این سطح را ندارد. وقتی صاحب خانه در تامین نور خانه به مشکل برخورده است توقع این که بی‌حساب و کتاب دیگران به خانه بیاییند نیست.

 در دولت سابق گاه کوچه دادند و گاه پلک بر هم گذاشتند تا اتباعِ همسایه شرقی، سیل وار تا غرب کشور هم سُر بخورند و بروند و کسی احوال شان را هم نپرسد. حالا در این میان “نااهلان”ی زیاد می‌آیند که یک نفر شان هم زیاد است.

در این زمینه سخنانِ وزیرِ کشور خواندنی است؛ “حدود 2 میلیون تبعه غیرمجاز [در کشور] داریم”

در آمار اگر اما و اگر داشته باشیم، در خط بعدی با اسکندرِ مؤمنی قطعا تفاهم داریم که “این اتباع فرصت‌های زیاد شغلی را گرفته‌اند و یارانه‌های زیادی نیز در شرایط کنونی کشور صرف آنان می‌شود.” آقای وزیر، در بدو ورود به کرمان در همان فرودگاهِ به این موضوع پرداخت و نگذاشت بحث به جلسات رسمی و پشتِ میز برسد. این یعنی او بی‌تعارف به این میدان آمده است. در کرمان این سخن را می‌گوید که حضور اتباع غیرمجاز در این شهر بیشتر از میانگین کشوری است. یعنی در کانونِ معضل، به موضوع می‌پردازد و از برنامه فوریت‌دار دولت می‌گوید: اولویت اول ما بازگشت اتباع به کشورشان است. واقعا ایران امکان پذیرش این همه مهمان را ندارد.

این واقعیت باید متولیان را به تعجیل در بازگرداندنِ اتباع مصمم کند. آنان اگر توان سازندگی دارند، کشورِ خود را بسازند بهتر است. اگر توان دفاع دارند هم از کشور خود باید دفاع کنند. کسی که از وطن خود دفاع نکند و یا در سازندگی میهن خویش همت نداشته باشد، قطعا برای همسایه هم چنین نخواهد کرد. تجربه بیش از چهاردهه پیش روی همه ماست. آیا آنان به اندازه هزینه‌ای که تحمیل کرده‌اند، به اندازه یارانه‌ای که مصرف کرده‌اند برای ایران، کاری هم کرده‌اند؟

ورزشگاه‌ها باید زمینه همبستگی باشند، نه زمینه تفرقه

پایگاه خبری رسا نشر- در سال‌های اخیر، ورزشگاه‌های فوتبال ایران به عنوان یکی از مهمترین مراکز حضور مردمی، گاهی تبدیل به صحنه‌هایی شده‌اند که در آن به جای روحیه ورزشی و تعامل مسالمت‌آمیز، شاهد بروز رفتارهای نفرت‌انگیز، توهین‌های قومیتی و تنش‌های اجتماعی بوده‌ایم. به خصوص در بازی‌های تیم‌های پرسپولیس و تراکتور سازی تبریز ، این موضوع بارها مطرح شده است. حاشیه های عجیب و زننده ای که تقابل آخر پرسپولیس و تراکتورسازی تبریز داشت، حقیقتاً به دور از فرهنگ و شأن یک هوادار فوتبال ابرانی است!

آیا واقعاً ورزشگاه‌ها فقط برای تماشای گل و داوری است؟ یا می‌توانند فضایی برای پرورش فرهنگ تحمل و همبستگی باشند؟

چرا توافق‌های قومیتی در ورزشگاه شعله می‌ورزد؟

توهین‌های قومیتی در محیط ورزشی اغلب از روی ناآگاهی، ناامنی داخلی، یا حتی سوءاستفاده از فضای رقابتی صورت می‌گیرد. عواملی که این پدیده را تقویت می‌کنند شامل:

• عدم آموزش فرهنگی هواداران
• ضعف مدیریتی در ورزشگاه‌ها
• سرعت انتشار توئیت‌ها و شعارهای تحریک‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی
• عدم برخورد قاطع با متخلفان

به گفته دکتر محمدحسین رجبی ، استاد جامعه‌شناسی ورزش در دانشگاه تهران:

“ورزشگاه‌ها امروزه به یک آینه اجتماعی تبدیل شده‌اند. اگر جامعه ما درگیر مسائل قومیتی است، طبیعی است که این تنش‌ها در محیط‌های عمومی و مردمی مثل ورزشگاه نیز ظاهر شوند.” (منبع: مصاحبه با روزنامه ایران، 1399)

ورزشگاه بدون تبعیض؛ چگونه ممکن است؟

برای ایجاد یک فضای ورزشی سالم و بدون تبعیض، نیازمند اقدامات عملی و جدی هستیم:

 1. تقویت آموزش فرهنگی هواداران

باید از طریق برنامه‌های آموزشی، تبلیغات عمومی و حضور شخصیت‌های محبوب ورزشی، فرهنگ احترام به تمامیت ملی را در میان هواداران گسترش داد.

 2. اعمال قوانین قاطع

قوانین موجود برای مقابله با توهین قومیتی در ورزشگاه‌ها وجود دارد، اما اجرای آن ضعیف است. نیاز است تیم‌هایی که نسبت به رفتار هوادارانشان بی‌تفاوت هستند، مجازات شوند — اعم از بازی بدون حضور هوادار، کسر امتیاز یا تعطیلی موقت.

3. نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی

رسانه‌ها باید از پوشش نادرست این حوادث خودداری کنند و بیشتر روی موفقیت‌های ورزشی و الهام‌بخشی تمرکز کنند. همچنین، شبکه‌های اجتماعی باید محتوای تحریک‌آمیز را فیلتر کنند.

 4. همکاری با نهادهای فرهنگی

همکاری با وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی می‌تواند به ایجاد تحول در ذهنیت جوانان کمک کند.

5. نقش رسانه و شبکه‌های اجتماعی

رسانه‌ها باید با پوشش نادرست از حوادث توهین‌آمیز خودداری کنند و به جای آن، روی موفقیت‌های ورزشی و اتحاد ملی تمرکز کنند. همچنین، شبکه‌های اجتماعی باید مراقب محتوای تحریک‌آمیز باشند و افراد را به انضباط اخلاقی دعوت کنند.

نقش هواداران و شخصیت‌های عمومی

هواداران فوتبال، به عنوان ستون فقرات تیم‌ها، می‌توانند بیشترین تأثیر را در ایجاد محیطی صلح‌آمیز داشته باشند. اگر هواداران با رفتارهای غیراخلاقی فاصله بگیرند و خود را در مقابل رفتارهای نادرست دیگران مسئول بدانند، می‌توانند الگویی برای سایرین باشند. همچنین، ورزشکاران، مربیان و شخصیت‌های معروف ورزشی با بیان موضع‌گیری‌های عمومی در قبال توهین‌های قومیتی، می‌توانند نقش مهمی در تغییر فرهنگ ورزشی ایفا کنند.

ورزشگاه‌ها باید فضایی باشند که مردم از هر پس‌زمینه‌ای، با هم زیر یک پرچم واحد — پرچم عشق به ورزش — جمع شوند. بازی‌های پرسپولیس و تراکتور سازی تبریز می‌توانند نمونه‌ای از این همبستگی باشند، نه منبعی برای تفرقه.

وقتی در ورزشگاه می‌نشینیم، باید به یاد داشته باشیم: ما نه برای جنگ آمده‌ایم، بلکه برای دیدن یک بازی زیبا. و این زیبایی، وقتی کامل می‌شود که همه، بدون تبعیض، در کنار هم بشینند و ببینند چگونه یک توپ کوچک، می‌تواند دل‌های بزرگی را به هم نزدیک کند.