یک اپلیکیشن آنلاین به نام «آمیکا» در استرالیا به وسیله هوش مصنوعی به زوجین در نگهداری فرزندان پس از طلاق و تقسیم داراییها کمک میکند.
همهگیری ویروس کرونا و قرنطینه ناشی از آن، در برخی موارد، حتی قویترین روابط را نیز به بوته امتحان گذاشته است. در یک نظرسنجی که در ماه می (اردبیهشت) توسط «Relationships Australia» انجام شد نشان داد که ۴۲ درصد از ۷۳۹ شرکتکننده، در طول قرنطینه با شریک زندگی خود به مشکل برخوردهاند.
همچنین در این شرایط تعداد زوجهایی برای جدایی به مشاوره مراجعه میکنند افزایش یافته است؛ به همین دلیل، دولت استرالیا استفاده از نرمافزار «آمیکا» را در چنین پیشنهاد میدهد. این چت بات با استفاده از هوش مصنوعی پیشنهاداتی برای چگونگی تقسیم اموال و داراییهای زوجین ارائه میدهد و به آنها میگوید که پدر یا مادر و چه مدت میتوانند سرپرستی فرزندان را به عهده بگیرند.
اگرچه چنین ابزاری مزایایی مانند آرامش و کاهش پریشانی عاطفی را به همراه دارد، اما کاربرد آن محدود است و اعتماد بیش از حد به آن ممکن است دو طرف را در شرایط سختی قرار دارد. طبق گفته وبسایت «آمیکا»، این اپلیکیشن «اصول قانونی را در نظر گرفته و آنها را با شرایط شما تطبیق میدهد». به عبارت دیگر، این نرمافزار از دادههای جمعآوری شده موارد مشابه گذشته که توسط طراحان آن به سیستم اضافه شده استفاده میکند تا بهترین پیشنهاد را به کاربران خود ارائه دهد.
«آمیکا» تنها ابزار هوش مصنوعی در زمینه حقوقی نیست و نرمافزارهای دیگری مانند «پندا» و آدیو» نیز هدفی مشابه آمیکا دارند. سیستم قانون خانواده استرالیا بیش از حد وقتگیر است و در نتیجه خانوادهها در سیستم دادگاه باید زمان زیادی منتظر بمانند؛ به علاوه دادرسی دادگاهها نیز گران بوده و هزینه پروندههای پیچیده حقوق خانواده برای هریک از طرفین ۲۰۰ هزار دلار آمریکا خواهد بود.
ابزارهای هوش مصنوعی مانند آمیکا و آدیو زوجین را قادر میسازد تا خودشان مشکلاتشان را حل کنند و در روند کند و گران دادگاه گرفتار نشوند. این اتفاق به زوجهایی که به دلیل کرونا در قرنطینه به سر میبرند و روند جدایی را آغاز کردهان کمک بسزایی خواهد کرد.
علیرغم مزایای بسیاری که ابزارهای هوش مصنوعی دارند؛ مشکلاتی نیز به همراه دارند و در بسیاری از موارد راهگشا نیستند. مثلا طراحان «آمیکا» تأکید میکنند که این پلتفرم فقط برای جداییهای «توافقی» کاربرد دارد و در شرایطی مانند جدایی به دلیل خشونت خانوادگی مناسب نیست. این اتفاق به این دلیل رخ داده است که در شرایط فعلی توسعه نرمافزار، چت باتهای مجهز به هوش مصنوعی فقط میتوانند از اطلاعاتی که به آنها داده می شود یک جواب نسبتا ساده پیدا کنند.
به غیر از مشکلات ابزارهای هوش مصنوعی، نگرانیهایی در مورد استفاده از هوش مصنوعی در پروندههای خانوادگی وجود دارد. مثلا دسترسی به سیستمهای آنلاین به میزان مشخصی از سواد دیجیتالی و قابلیتهای دسترسی نیاز دارد. این ابزارها برای افرادی که به اینترنت، گوشی هوشمند یا رایانه دسترسی ندارند بلااستفاده است. همچنین ممکن است برخی افراد مهارتهای لازم برای استفاده از برنامههایی مانند «آمیکا» یا «آدیو» را نداشته باشند.
این اولین بار نیست که از ابزارهای اینچنینی برای مسائل حقوقی استفاده میشود؛ از هوش مصنوعی به غیر پروندههای خانوادگی، در موارد کیفری به منظور مجازات نیز استفاده میشود. ابزار «COMPAS» در آمریکا برای استفاده در موارد مختلف مورد انتقاد قرار گرفته است. این ابزار الگوریتمهای دارد که احتمال ارتکاب دوباره جرم توسط یک مجرم را پیشبینی میکند.
واضح است که میتوان از هوش مصنوعی برای اهداف سوء نیز استفاده کرد. همچنان که استفاده از فناوری هوش مصنوعی در پروندههایی به صورت سنتی در دادگاه حل میشوند ادامه دارد نیاز به قانونی مانند «European Commission’s AI White Paper» است که چالشهای پیش روی این فناوری در استفادههای قضایی را حل کند.
علاوه بر این، باید چارچوبی اخلاقی برای استفاده از هوش مصنوعی در بخش حقوقی این کشور وجود داشته باشد تا جلوی استفادههای غیرقانونی از آن گرفته شود.