فاطیما فردوس: حاشیههای مسابقه برندهباش اگر تا پیش از این به یک مسابقه بختآزمایی و قمار محدود میشد، حالا گستردهتر شده و حاشیههای مالی را هم دربرگرفته است. مسابقهای ظاهرا بدون اسپانسر با درآمد میلیاردی. اینطور که بهنظر میرسد برنامه برندهباش اسپانسری ندارد و متولی اصلی آن خود صداوسیماست. تهیهکنندههای آن هم هاشم رضایت و حمید نادی، تهیهکنندههای برنامه دورهمی هستند. بنابراین سود اصلی این برنامه به جیب صداوسیما میرود. روند شرکت در مسابقه اما چطور است؟ برای شرکت در این مسابقه باید اپلیکیشن برندهباش را دانلود کرد که در گوشیهای ایفون این پروسه سختتر میشود؛ باید از طریق برنامه «سیب» دانلود کرد که دانلود همین برنامه نیاز به اشتراک یک ماهه به مبلغ ۳۰ هزار تومان دارد.
برای دانلود نسخه ویندوز مسابقه برندهباش هم باید ۴ هزار و ۹۰۰ تومان پرداخت کرد. پس از طیکردن این مراحل وارد اپلیکیشن میشوید و میتوانید به ۲۰ سوال بهصورت مجانی پاسخ دهید ولی بقیه سوالها را باید بخرید. وقتی ۲۰ سوال اول را جواب میدهید بهصورت خودکار ۴۰ هزار نفر از شما جلوتر هستند و برای رسیدن به ۸ نفر اول و شرکت در مسابقه باید بین ۳ تا ۴ میلیون تومان سوال بخرید. جایزهها هم بهصورت میانگین ده تا ۲۰ میلیون تومان است. در واقع ۸ نفر اول بین ۳ تا ۴ میلیون تومان سوال میخرند و ۴۰ هزار نفر دیگر نیز اگر نصفشان تنها ۲۰۰ هزار تومان سوال خریده باشند، ۴ میلیارد سوال خریده شده است که اگر به این ۸ نفر در بهترین حالت ۳۰ میلیون هم داده شود، ۲۴۰ میلیون تومان میشود و بقیه پول احتمالا به جیب صداوسیمایی میرود که دم از بیپولی میزند.
علم یا ثروت؟
نکته دیگر در مورد این مسابقه میزان علمیبودن آن است؛ در ابتدای هر مسابقه گلزار از شرکتکنندهها میپرسد که چند ساعت در هفته مطالعه دارند و برای این مسابقه چقدر مطالعه داشتهاند؟ اما نکته مهم این است که برای رسیدن به ۸ نفر اول در اپلیکیشن و شرکت در مسابقه باید چند میلیون هزینه کرد و چند روز آخر را ۲۴ ساعته پای اپلیکیشن و سوالهایش بود تا بشود به نفرات اول رسید. بنابراین برای این مسابقه نمیشود با کتابخواندن و افزایش ساعات مطالعه رتبه اول تا هشتم را کسب کرد. پس این مسابقه بیشتر از اینکه مبنای علمی داشته باشد، فضایی برای محکزدن شانس است.
در همین میان شائبهای بر این مبنا مطرح شده که عوامل برندهباش میتوانند شرکتکنندگان را بر اساس سوالهایی که جواب میدهند، تحلیل کنند و هرکجا که ضعف داشتند، در مسابقه همان سوالها را ازشان بپرسند تا نتوانند به مراحل بالاتر بروند. بهعنوان مثال شرکتکننده ایکس در سوالهای ورزشی ضعف دارد و نتوانسته این سوالها را در اپلیکیشن به خوبی پاسخ دهد. عوامل برندهباش این مسئله را تحلیل و دستهبندی میکنند و در روز مسابقه سوالهایی را از او میپرسند که در آن ضعف دارد تا بیشتر از یک مبلغی برنده نشود. هرچند این شائبه هم در حد یک فرضیه است، با این حال یک کارشناس قدیمی حوزه ارزشافزوده این موضوع را از لحاظ علمی تایید ولی عملیشدن آن را در مسابقه برندهباش بعید میداند.
برندهباش نقطهضعف شرکتکنندگان را تحلیل میکند؟
در همین میان مجتبی میرزامحمد، کارشناس حوزه ارزشافزوده در توضیح این فرضیه میگوید: «به لحاظ علمی امکان چنین اقدامی وجود دارد. در واقع به لحاظ علمی یک مجموعه میتواند پاسخ شرکتکنندگان به سوالات را تحلیل و دستهبندی کند و نتیجهگیری کند که هر شرکتکننده در کدام سوال قوی و در کدام سوال ضعیف است ولی بعید است در مجموعه برندهباش چنین اتفاقی بیفتد؛ زیرا این کار نیازمند یک تیم حرفهای است و تحلیل سادهای نیست. علاوه بر این کار گرانی است؛ البته من نمیدانم چه افرادی سرمایهگذار مسابقه برندهباش هستند اما این تحلیل محتوا کار آسان و بدون هزینهای نیست.»
او در پاسخ به اینکه پس آیا امکان رخدادن این اتفاق بهصورت علمی وجود دارد؟ میگوید: «بله دنیا به این سمت رفته و تحلیل میکنند اما اینکه تحلیل تا این سطح پیش برود که ببینند از هر شرکتکننده چه سوالی بپرسند که نقطه ضعف او باشد، این قسمت پیچیدهای است و ساده نیست؛ چون ما نمیدانیم شرکتکننده در چه شرایطی به سوالات اپلیکیشن جواب داده؟ از چه کسی کمک گرفته؟ آن لحظه سرچ کرده یا نه؟ و .. . ضمن اینکه وقتی کسی پای اپلیکیشن مینشیند همه هدفش این است که تمام سوالات را جواب دهد و بتواند در مسابقه شرکت کند.»
مسابقههایی با الگوی: پول بده؛ شاید برنده شدی!
نکته قابل توجه اما این است که زمان پاسخ به سوالات داخل اپلیکیشن بسیار محدود است و شاید به سرچکردن نرسد. میرزامحمد اما میگوید: «مردم ما را نباید دست کم گرفت؛ هرکاری ازشان برمیآید تا بتوانند برنده شوند و جایزه بگیرند. با این حال این مسابقه در همهجا هست و نمونه معروف آن میلیونرشو است؛ این مسابقهها الگویی دارد که طبق آن باید پولی پرداخت کرد و پول پرداختشده را پس گرفت یا بیشتر از آن را. در واقع این مسابقهها سوار بر آرزوهای مردم است؛ شما آرزو داری صد میلیون برنده شوی و باید در ازایش چند میلیون بدهی سوال بخری تا شاید وارد مسابقه شوی و ببینی میتوانی صد میلیون را ببری یا نه.»
مکارم شیرازی: قمار است
آیتالله مکارم شیرازی نیز در پاسخ به سوالی مبنی بر «مسابقهای حضوری با عنوان مسابقه بزرگ برندهباش از طریق شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران در حال اجرا و پخش است که به شرکتکنندگان در این مسابقه به ازای پاسخ صحیح به هر سوال، مبلغ قابل توجهی به صورت پلکانی (تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان) اعطا میکند که با کمک مجری برنامه و فرصتهایی که در اختیار هر شرکتکننده قرار میگیرد، مبلغ جایزه غالباً از ۵ میلیون تومان کمتر نیست.» گفت: «این کار قمار است و کسانی که شرکت میکنند مالک آن جوایز نیستند.»
