عباس عبدی، روزنامهنگار و جامعهشناس برجسته، با انتقاد از وضعیت رسانهای ایران، بر این باور است که ضعف اصلی کشور نه در کمبود امکانات نظامی، بلکه در فقدان رسانههای مستقل و حقیقتمحور نهفته است. او در نشست «برای حیات ایران» به بررسی چالشهای موجود در نظام رسانهای کشور پرداخت و تأکید کرد که روایتها در این سیستم اغلب بر پایه جعل و دروغ بنا میشوند و این امر، اعتماد عمومی را به شدت تضعیف کرده است.
عبدی در این نشست که در دانشکده علوم اجتماعی برگزار شد، با اشاره به تأثیر عمیق رسانهها بر تحولات جهانی، به ویژه در کشورهایی مانند ایالات متحده، اذعان داشت که در ایران، نظام رسانهای نیازمند یک بازنگری اساسی است. او گفت: «سیستم رسانهای نیازمند تغییر و تدوین یک خطمشی اساسی است. اگر چنین خطمشی وجود داشت، در ایران فضایی شکل میگرفت که کسی جرأت نمیکرد به این شکل حمله کند یا روایتها را بهطور مخدوش عرضه کند.»
عبدی با بیان اینکه در شرایط بحرانی و جنگ، آزادیهای رسانهای محدود میشود، به این نکته اشاره کرد که در بسیاری از موارد، رسانههای ایرانی به جای حقیقتمحوری، به سمت روایتهای جهتدار سوق داده میشوند. او افزود: «ضعف ایران نداشتن موشک نیست؛ نداشتن رسانه است.» وی تأکید کرد که در نظام رسانهای ایران، اصل بر عدم انتشار خبر است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود، که این رویکرد با اصول اساسی زندگی اجتماعی در تضاد است.
این روزنامهنگار، همچنین به نقش فضای مجازی در غیاب رسانههای حرفهای اشاره کرد و گفت: «فضای مجازی هم بهجای رسانههای واقعی بار روایت را به دوش کشیده است.» وی معتقد است که اگر روزنامهها قوی بودند، شاهد این وضعیت نامطلوب در فضای مجازی نبودیم. او با انتقاد از ابتذال حاکم بر فضای مجازی، بر اهمیت استقلال نسبی رسانهها تأکید کرد و افزود: «وقتی از استقلال رسانه حرف میزنیم، مقصود استقلال مطلق نیست. هیچ رسانهای در جهان کاملاً مستقل نیست. استقلال نسبی است، نه مطلق.»
عبدی در بخش دیگری از سخنان خود به مقایسه خبرنگاری در ایران و غرب پرداخت و حرفهای نبودن رسانههای ایران را مورد انتقاد قرار داد. وی با اشاره به هزینههای بالای تولید گزارشهای خبری در رسانههای غربی، فقدان خبرنگاران حرفهای در ایران را که بتوانند با استانداردهای بینالمللی فعالیت کنند، مورد توجه قرار داد.
در پایان نشست، عبدی با اشاره به نمونههایی از رسانههای جهانی که با وجود وابستگیهای سیاسی، تلاش میکنند روایتهای خود را بر پایه حقیقت بنا کنند، بر ضرورت تدوین یک خطمشی اساسی برای رسانههای داخلی تأکید کرد. او معتقد است که این خطمشی میتواند به ایجاد فضایی منجر شود که در آن، روایتها بر پایه دروغ و جعل بنا نشوند و اعتماد عمومی به رسانهها افزایش یابد.
سخنان عباس عبدی، زنگ خطری برای نظام رسانهای ایران است. او با تأکید بر اهمیت استقلال، حقیقتمحوری و حرفهایگری در رسانهها، خواستار تحولی عمیق در این حوزه شده است. از نظر عبدی، بدون وجود رسانههای مستقل و قابل اعتماد، امکان دفاع مؤثر از منافع ملی و جلب اعتماد عمومی وجود ندارد. این اظهارات، لزوم بازنگری در سیاستهای رسانهای و تلاش برای ارتقای کیفیت و اعتبار رسانههای داخلی را بیش از پیش ضروری میسازد.